De federale regering moet tot het gaatje. De begroting voor 2018 en 2019 ligt op tafel, er zal minstens 3 tot 4 miljard gezocht moeten worden. En de hervorming van de vennootschapsbelasting moet geregeld worden, plus CD&V moet iets hebben als vermogensbelasting. Maar ook Arco moet geregeld worden. Dat wil de premier allemaal samenbrengen in één maand. Want het momentum ligt bij de federale regering, die wél werkt, in tegenstelling tot de regio’s. En zelfs Kris Peeters (CD&V) doet via z’n plotse jobambitie eigenlijk een opening…

Akkoorden maken in de Wetstraat, dat is een beetje zoals koken: iedereen moet z’n ingrediënten meebrengen, de premier gooit dat samen, roert erin tot het op smaak is, en dan is het akkoord gebakken. Maar deze zomer belooft beestig moeilijk te worden. Want de onopgeloste crisis van oktober vorig jaar, toen vicepremier Kris Peeters (CD&V) boos wegliep, liet veel dossiers liggen zonder beslissing. De lunch werd toen maar half gegeten.

Vandaag is de context compleet anders. De vier coalitiepartners kijken vol ongeloof naar wat met de socialisten gebeurt in de deelstaten. De sp.a ligt gewond neer, maar vooral de PS lijkt dodelijk getroffen. De schandalen rond Publifin en Samusocial hebben zware gevolgen: in de peilingen lijkt de bodem nog niet in zicht. Het ziet er steeds meer naar uit alsof de PTB, de communisten, de rol van de PS hebben overgenomen. En nog erger voor de PS, kleine coalitiepartner cdH blies midden vorige maand plots de Waalse, Brusselse en gemeenschapsregering in Franstalig België gewoon op.

Die politieke impasse bij de tegenstand wil de centrumrechtse regering van Michel absoluut benutten. Een groot akkoord federaal zou het contrast tussen de malgoverno in de regio’s nog meer in de verf zetten en de MR vleugels geven. En dat kan meteen de nodige politieke energie geven om dan met cdH definitief een nieuwe alliantie te sluiten, die verder gaat dan één korte regeerperiode.

De ambities van de premier zijn dus niet min. Z’n leidraad is nochtans simpel: na de begroting in oktober en het mislukte grote akkoord sprak de premier in het parlement wel uit wat de vier coalitiepartners nog gingen regelen. Daarin al de aankondiging om een hervorming van de vennootschapsbelasting te realiseren, maar ook om aan “fiscale rechtvaardigheid” te werken, en zo CD&V een trofee te gunnen.

Bovendien had de premier het ook expliciet over Arco, waarvoor hij een oplossing beloofde. Niet toevallig drong Kris Peeters er onlangs nog op aan om “Arco nu snel te regelen, want m’n geduld raakt op”. In de Zestien beseffen ze dat je niet eeuwig dat dossier kan meeslepen: de kans is dus groot dat ook dat mee in een superdeal zit, als de regering straks een akkoord heeft.

Bedoeling is alles in een grote snelkookpan te gooien. Maar of dat één moment komt, waarop alle dossiers eindelijk culmineren en de regering tot de finish gaat, of eerder in verschillende etappes: niemand weet het eigenlijk precies.

Komen er nu nog superministerraden? Niemand durft het te zeggen

Het idee van verschillende superministerraden, apart van een begrotingsdiscussie, lag lang op tafel. Maar hoe kan je al die sociaal-economische dossiers doen, zonder te kijken naar het grote financiële plaatje? Het een hangt altijd samen met het ander. En daarbij wil de premier niemand laten ontsnappen.

Ondertussen kondigde Peeters ook aan dat hij “voor iedere Belg een job wil “. Een uitspraak waar hij de coalitiepartners mee verraste, en waar ze eerst nogal meewarig op reageerden. Maar nu lezen zowel de liberalen als N-VA er eigenlijk goed nieuws in. “Het is vooral een uitleg om eindelijk te doen wat hij al lang had moeten doen: een aantal dringende dossiers aanpakken”, zo is te horen. “Zelfs Kris is deze keer mee.”

Tot nu toe keek Peeters voor heel veel dossiers naar het sociaal overleg, en zeker naar de vakbonden daarin. De Groep van Tien, waarin die sociale partners overleggen, blokkeerde op die manier veel dossiers. Een goed voorbeeld: de e-commerce. Die sector vraagt al veel langer flexibeler te kunnen werken. Er zijn wel akkoorden gemaakt, maar in de uitvoering staat de vakbond toch terug telkens op de rem.

Geen onderhandelingen in augustus

Voor CD&V is het belangrijk om haar vakbondsvleugel van ACV mee te krijgen. Maar het sociaal overleg tussen werknemers en werkgevers loopt steeds meer mank. Peeters zou nu dus toch, zonder het ACV, een aantal zaken doordrukken. “Uiteraard gaan wij nog steeds rekening houden met wat de input van de sociale partners is, inclusief de werknemers. Maar het is vooral tijd voor actie, willen we die jobambitie waarmaken”, zo is in de wandelgangen te horen bij CD&V.

Dit weekend zitten de vicepremiers een eerste keer samen. Niemand verwacht dat ze eruit geraken deze keer. Maar het kan best dat het in etappes gaat. Hoe dan ook nog veel werk, om eind deze maand af te ronden. Dat er tot augustus zou worden doorgedaan, wil voorlopig niemand horen. Want ook de Wetstraat snakt naar vakantie.