De Scandinavische landen nemen steeds meer maatregelen om hun burgers voor te bereiden op mogelijke crises zoals oorlog en extreme weersomstandigheden. Met de Russische inval in Oekraïne en de gevolgen van klimaatverandering in het achterhoofd, zetten Zweden, Finland, Noorwegen en Denemarken proactief stappen om hun bevolking weerbaarder te maken.

Zweden heeft zijn klassieke gids If Crisis or War Comes herzien en uitgebreid. Deze handleiding, die sinds de Koude Oorlog bekend is bij de Zweden, legt uit hoe burgers zich kunnen voorbereiden op noodsituaties. De recente update is ingegeven door de veranderende geopolitieke situatie, waaronder de spanningen met Rusland.

In Finland koos men voor een digitale aanpak: de overheid publiceerde een uitgebreide online gids over crisisvoorbereiding. Noorwegen verspreidde fysiek pamfletten naar elk huishouden met de oproep om minimaal een week zelfvoorzienend te zijn in het geval van een ramp. Denemarken ging dan weer voor een modernere aanpak door e-mails te versturen naar volwassen inwoners, met daarin essentiële tips voor een noodsituatie van drie dagen.

Waarom deze focus op paraatheid?

De verhoogde aandacht voor crisisvoorbereiding komt niet uit het niets. Zweden en Finland traden dit jaar toe tot de NAVO, waarmee hun veiligheidsstrategie een belangrijke update kreeg. Noorwegen, al langer lid van de alliantie, benadrukt toegankelijkheid door papieren gidsen te verspreiden. Finland daarentegen koos voor digitaal advies vanwege de lage kosten en het gemak van updates.

De nieuwe instructies benadrukken vooral zelfredzaamheid in de eerste dagen van een crisis. Zaken zoals houdbaar voedsel, medicijnen en noodstroomvoorzieningen staan centraal. In Zweden gaat het boekje nog een stap verder door burgers te informeren over mogelijke verzetsstrategieën, een stap in de richting van een heropleving van het nationale “totale verdedigingssysteem”.

Hoe reageren de inwoners?

De maatregelen roepen gemengde reacties op in de samenleving. Sommigen zien ze als een logisch gevolg van een steeds onzekerder wordende wereld. Anderen maken zich minder zorgen en beschouwen de voorbereidingen als overdreven.

Wat wel duidelijk is: de Scandinavische landen willen hun inwoners bewust maken van de noodzaak om voorbereid te zijn. Met hun brede aanpak – van traditionele gidsen tot moderne digitale oplossingen – tonen ze hoe een regio zich kan aanpassen aan een snel veranderende wereld.