Ons uitgavepatroon is drastisch gewijzigd in het coronajaar 2020. Door de gezondheidscrisis konden we vorig jaar heel wat activiteiten, zoals een cafébezoek of groepsporten, lange tijd niet doen. Al betekent dat niet dat we toen minder geld hebben uitgegeven dan in 2018. Statbel publiceert tweejaarlijks de cijfers over onze uitgavepatronen. Deze keer zijn de cijfers in primeur verschenen in het boek ‘Investeren in de eerste helft van je leven’ van VRT-journalist Michaël Van Droogenbroek en Knack-journalist Ewald Pironet.

Belgische huishoudens hebben vorig jaar 35.209 euro gespendeerd. In 2018 bedroegen de uitgaven van de Belgische huishoudens gemiddeld 35.764 euro, slechts een fractie meer dus. De coronacrisis heeft voornamelijk gezorgd voor een verschuiving van onze uitgaven, leren de cijfers.

Meer woonkosten

De woonkosten, waaronder onderhoud en nutsvoorzieningen, bleven de grootste hap uit ons budget nemen, namelijk 31,8 procent van het totale budget in 2020. In 2018 was dat 30,3 procent. De woonkosten zijn tijdens die twee jaar gestegen van gemiddeld 10.837 euro in 2018 naar 11.347 euro in 2020. Dat is een toename van 4,7 procent in twee jaar tijd. Dat cijfer ligt bijna drie keer zo hoog als de inflatie, die voor 2019 en 2020 uitkwam op 1,6 procent.

Opvallend: de stijgende kosten voor nutsvoorzieningen bleven weliswaar beperkt ondanks al het thuiswerk in 2020. De elektriciteitsuitgaven daalden zelfs lichtjes van gemiddeld 844 naar 801 euro. De prijs van gas klom dan weer van gemiddeld 423 naar 545 euro. De gemiddelde jaarprijs van leidingwater bleef relatief stabiel op 196 euro.

De energie-uitgaven geven weliswaar een vertekend beeld van de realiteit. Dat komt omdat de meeste gezinnen pas dit jaar hun afrekening krijgen voor hun energieverbruik tijdens het coronajaar. Tot nu toe hebben zij enkel voorschotten betaald. Dat prijskaartje zou wel eens stevig kunnen oplopen als gevolg van het thuiswerk en de oplopende energieprijzen. De stijging van de woonkosten in 2020 is dan ook voornamelijk de wijten aan de stijging van de (fictieve) huurprijzen.

Meer geld aan voeding en alcohol

Tijdens het coronajaar gaven we opvallend meer geld uit aan voeding en alcohol. Maar liefst 14 procent van ons budget vloeide vorig jaar naar dergelijke producten. Concreet betekent dit dat we in 2020 gemiddeld 5.600 euro per gezin spendeerden aan voedings- en alcoholproducten. Dat is 12 procent meer dan 2018.

Binnen die uitgavegroep zien we dat we 6 procent meer uitgaven voor brood en graanproducten, 10 procent meer voor fruit, 10 procent meer voor melk, 12 procent meer voor vlees, 15 procent meer voor vis en schaaldieren, 23 procent meer voor koffie, 26 procent meer voor groenten.

We mogen ook de impact van de sluiting van de horecazaken op onze uitgaven niet onderschatten. In 2020 gaven we gemiddeld 1.520 euro uit in dergelijke etablissementen. In 2018 was dat nog 2.350 euro. Dat is een daling van maar liefst 35,3 procent.

200 euro aan afhaalmaaltijden

Een deel van het geld dat op die manier werd uitgespaard, werd gebruikt om afhaalmaaltijden te kopen. Een gezin gaf in 2020 gemiddeld iets meer dan 200 euro uit aan afhaalmaaltijden. Dat is drie keer meer dan twee jaar geleden.

Ook de verkoop van alcohol in winkels steeg daardoor. In 2020 spendeerden we gemiddeld zo’n 600 euro per gezin aan alcoholische dranken. Dat is 10 procent meer dan in 2018. We gaven vorig jaar 7 procent meer uit aan wijn, 13 procent meer aan bier, 18 procent meer aan likeur en sterke drank en zelfs drie keer zoveel als in 2018 aan softdrinks met alcohol.

We gaven ook minder geld uit aan kleren. Die uitgaven zijn gedaald van gemiddeld 1.218 euro per gezin naar 838 euro. Dat komt als geen verrassing aangezien er vorig jaar lange tijd zeer strenge maatregelen van kracht waren voor de kledingwinkels, inclusief een tijdelijke sluiting.

Dalende transportkosten

De transportkosten daalden eveneens in 2020. Zo spendeerden we gemiddeld 68 euro aan vliegreizen, tegenover 173 euro in 2018. Ook namen we minder het openbaar vervoer. In 2018 spendeerden we nog gemiddeld 86 euro aan trein en tram, en 50 euro aan de bus. In 2020 was dat nog maar 44 en 23 euro.

Door al het thuiswerk waren we immers minder op baan. Dat liet zich ook voelen in ons brandstofverbruik. De gemiddelde uitgaven daarvoor daalden in 2020 met 30 procent. We deden wel vaker een beroep op onze fiets. De fietsuitgaven stegen namelijk met 68 procent.

Tot slot konden we door de coronamaatregeln minder culturele bezoeken doen. Die uitgaven daalden dan ook met 14 procent in 2020. Zo gaven we in theaters, bioscopen en concertzalen tot maar liefst 73,5 procent minder uit, terwijl we aan abonnementen voor betaaltelevisie zoals Netflix net 32 procent meer uitgaven. (mah)

Lees ook:

• Hoe klimaatverandering zich laat gelden in je wijnglas
• Woning werd gemiddeld 35.000 euro duurder op 12 maanden
• Premie brandverzekering bijna helft duurder in tien jaar tijd