1.000 tekeningen van Andy Warhol worden te koop aangeboden aan 250 dollar per stuk. Een geweldige deal, al zit er een addertje onder het gras: bij 999 van de 1.000 tekeningen gaat het om vervalsingen. Slechts één exemplaar is een authentieke Warhol, maar de verkopers weten zelf niet meer welke het origineel is. De veiling is de zoveelste stunt van het kunstcollectief MSCHF.

999 vervalsingen, 1 authentiek

MSCHF (lees: mischief), is een kunstenaarscollectief uit New York dat erom bekend staat waanzinnige stunts uit te voeren. Deze keer pakt het collectief uit met een zoveelste controversieel werk. De groep kocht ‘Fairies’, een tekening van Andy Warhol uit 1954, aan voor 20.000 dollar (ongeveer 17.230 euro). Vervolgens maakten ze 999 hoogkwalitatieve vervalsingen en verstopten het origineel tussen de kopieën. Alle 1.000 de werken staan nu te koop op hun website voor 250 euro, wie de echte Warhol in zijn bezit krijgt weet niemand, zelfs de verkopers niet.

Het collectief maakte gebruik van een robotische arm die de tekening van Warhol namaakte en liet het papier artificieel verouderen door vocht, licht en warmte te combineren. Het resultaat zijn 999 exacte replica’s waar de makers zelf geen onderscheid van kunnen maken. Vervolgens raakten ze bewust het origineel kwijt in de hoop.

Naald in een naaldberg

Met de stunt steekt het provocerende MSCHF opnieuw een middenvinger uit naar de gevestigde kunstwereld. Ze bekritiseren er de hevige focus op authenticiteit mee die volgens hen overheerst in de kunstwereld. De focus op echtheid overstijgt volgens MSCHF de esthetische waarde van een stuk.

“De herkomst van kunst legt het leven en de weg vast dat een specifiek kunstwerk heeft afgelegd. Er bestaat een hele sub-industrie van forensisch onderzoek en conservering voor dit doel”, legt MSCHF uit op hun website. “Door Fairies massaal te vervalsen hebben wij dit spoor uitgewist. Hoewel het stuk fysiek onaangeroerd is gebleven, hebben we elke toekomstige zekerheid over de echtheid van het werk vernietigd. Door een naald in een naaldberg te werpen hebben we het origineel even waardevol gemaakt als onze vervalsingen.”

Het collectief wijst met dit werk ook op een zekere paradox waar succesvolle kunstenaars mee te maken krijgen. De authenticiteit van een werk verklaart de waarde, maar als een kunstenaar er in slaagt een kunstwerk in een product om te zetten zal hij een constante inkomstenbron hebben die hem meer opbrengt dan een eenmalige verkoop van een authentiek stuk. “Kopieën doen de waarde dalen, maar de winst toenemen”, stelt MSCHF.

Als laatste kritiek verwijzen ze terug naar Warhol zelf. Andy Warhol wilde van kunst een product voor de massa maken, hier doet MSCHF hetzelfde als Warhol met zijn Factory destijds, kunst op grote schaal produceren. MSCHF zet echter een robotische arm in die Warhol moet vervangen. “De droom van industriëlen wereldwijd is dat de mens overbodig wordt”, aldus MSCHF.

Wekelijkse stunt

MSCHF doopte hun werk “Possibly real copies of ‘Fairies’ by Andy Warhol” en kaderde het in een website met de naam ‘Museum of Forgeries’. Elke maandag brengt MSCF een nieuw kunstwerk uit, telkens gaat het om ludieke, satirische werken met een maatschappelijke kritiek. Hun eerste kunstwerk kwam uit in 2018 en had de naam ‘The persistence of chaos’. Het werk betrof een laptop van Samsung uit 2008 waar zes soorten malware op stonden die samen een totale economische schade van 95 miljard dollar zouden veroorzaakt hebben.

Met ‘Finger on the app’ ontwikkelde MSCHF een smartphone-app die gebruikers als spel om ter langst hun vinger op het scherm liet houden, de winnaar van het spel won 25.000 dollar. Uiteindelijk wonnen vier gebruikers elk 20.000 dollar na 70 uur hun vinger op hun scherm te houden. In ‘Spot’s revenge’ konden mensen via hun smartphone de controle nemen over een robot van Boston Dynamics waar een paintballgeweer op stond gemonteerd. Vervolgens mochten de gebruikers een fictieve kunstgalerij ruïneren met het verfpistool. De stunt kwam er als kritiek tegen de ‘robothonden’ die de New Yorkse politie aankocht bij Boston Dynamics.

Hun bekendste stunt was ‘Satan’s shoes’ in samenwerking met rapper Lil’ Nas X. Toen verkochten ze 666 Nike sneakers die ze zelf hadden aangepast, in de sneakers zat onder andere een druppel menselijk bloed. Dat leidde tot een rechtszaak aangezien Nike niks met de stunt wilde te maken hebben.

(NS)