Philippe Ledent, econoom bij ING België, waarschuwt in een nota voor een internationaal publiek voor langdurige maatschappelijke onrust in ons land. “Er is geen vaccin tegen politieke en sociale spanningen in België”, schrijft hij.

Volgens de ING-studiedienst zullen de recentste coronabeperkingen de Belgische economie afremmen, maar de impact zal relatief beperkt zijn. Econoom Philippe Ledent lijkt zich meer zorgen te maken over het beschadigde onderlinge vertrouwen bij de politieke beleidsmakers en de sociale spanningen die de coronaregels creëren.

Het politieke schouwspel, met drie Overlegcomités in minder dan drie weken en compromissen die achteraf niet verdedigd werden, werd ook door sommige betrokken politici zelf omschreven als “niet voor herhaling vatbaar”.

“De politieke en sociale spanningen die we momenteel observeren kunnen een langdurige impact hebben en het moeilijker maken om te beslissen over belangrijke economische beleidskwesties”, schrijft Ledent. Hij ziet problemen opduiken in drie cruciale domeinen:

• Pensioenhervorming: “Een eerste, niet echt overtuigend voorstel werd enkele maanden geleden voorgesteld. Sindsdien was er geen vooruitgang bij gebrek aan compromis.”
• Belastinghervorming: een nieuwe personenbelasting wordt verwacht voor begin 2022.
• Kernuitstap: “Dit zal bepalend zijn voor het energiebeleid van de Belgische economie in de komende jaren.”

“De spanningen tijdens de Covid-crisis kunnen hun sporen nalaten, waardoor elk compromis over deze grote hervormingen moeilijker wordt”, vreest Ledent.

Begroting

Een dan is er nog het structurele probleem dat al decennia boven de overheid hangt: de wankele staatsfinanciën. Het is volgens ING onwaarschijnlijk dat er een correctie komt op het grote overheidstekort (6,6 procent van het bruto binnenlands product in 2021, en waarschijnlijk nog meer dan 5 procent in de komende jaren), omdat drastische ingrepen in het huidige maatschappelijke klimaat politiek moeilijk verkoopbaar zijn.

Het is volgens Ledent veelbetekend dat in de recente protestmarsen ook brandweerlui en zorgpersoneel meestapten en dat recentelijk ook de politie actie voerde. “Deze bewegingen illustreren in hoeverre elke maatregel om de overheidsuitgaven te verminderen of de koopkracht te beïnvloeden de komende jaren politiek onhoudbaar zal zijn.”