Het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) doet jaarlijks een grootschalige steekproef bij jongeren. Er wordt gevraagd naar hun gebruik van alle soorten drugs, alcohol en andere middelen. Hieruit blijkt dat de e-sigaret momenteel zeer populair is ten koste van andere verslavende middelen.

Jaarlijks worden leerlingen uit het secundair onderwijs bevraagd door het expertisecentrum. Het gaat dan over zaken als roken, het gebruik van alcohol, psychoactieve medicatie, illegale drugs, gokken, gamen en sociale media. Sinds de coronacrisis zijn er geen cijfers meer beschikbaar. Dit jaar komt het VAD dus voor het eerst terug met een rapport op basis van de antwoorden van ongeveer 7.500 leerlingen.

Populaire e-sigaret en andere slaap- en kalmeermiddelen

De opmars van de e-sigaret is opmerkelijk bij zowel jongens als meisjes. Zo gebruikte 19 procent van hen het voorgaande jaar e-sigaretten. Het aandeel regelmatige gebruikers is ook gestegen naar 5 procent. Vooral bij 17- en 18-jarigen uit TSO en BSO komt regelmatig gebruik vaak voor.

Ook stelde het VAD een kleine stijging vast in het gebruik van slaap- en kalmeermiddelen. Die zijn vooral populair bij meisjes. De afgelopen zeven jaar steeg het gebruik van 13 naar 16 procent. Deze cijfers beloven weinig goeds. “Meer dan 1 op 5 meisjes hebben ooit slaap- en kalmeermiddelen genomen. Dat is vrij hoog.”

Minder gebruik van andere middelen

Het aantal rokers onder de jongeren is de voorbije jaren gedaald. Zo is de gemiddelde leeftijd waarop jongeren beginnen te roken de laatste tien jaar gestegen van 14,1 jaar naar 15,1 jaar. Ook is er een duidelijke link tussen het rookgedrag van ouders en dat van hun kinderen.

Verder wordt er ook minder alcohol gedronken onder de leerlingen. Vandaag heeft iets meer dan de helft van de tieners ooit alcohol gebruikt, waar dat 10 jaar geleden nog twee derde was. Toch is er ongerustheid over een kleine groep jongeren die regelmatig drinkt. “Dat is een paar jaar geleden gedaald tot 10 procent, maar intussen zitten we weer aan 14 procent. Zij worden niet bereikt met de vele alcoholcampagnes.”

Nog een opvallend resultaat is de sterke daling van het cannabisgebruik. Sinds de start van de leerlingenbevraging gebruikten leerlingen nog nooit zo weinig cannabis als in 2021-2022. Minder dan 10 procent van de leerlingen gebruikte ooit cannabis, het laagste cijfers sinds 2000.