Australië komt bij ons vooral onder de aandacht als een prachtig land met unieke dieren. Programma’s als Bondi Rescue en Sydney Zoo focussen op die natuurpracht, maar heb je er al eens een aboriginal in gezien? In Sydney, waar die twee programma’s zich afspelen, zie je haast geen oorspronkelijke inwoners van Australië, behalve dan aan Circular Quay, tussen het beroemde Opera House en de prachtige Sydney Harbour Bridge, waar ze didgeridoo spelen voor de toeristen.
Aboriginals komen in Australië ook zelden op een positieve manier in het nieuws. Vooral uit het centrum en het noorden van het land komen geregeld schrijnende verhalen over incest en alcoholmisbruik. En het gaat steeds slechter met dat laatste, blijkt op recente hoorzittingen over het probleem in enkele steden in deelstaat Northern Territory. Voorzitster Sharman Stone van een Comité over Aboriginalzaken noemt de situatie verschrikkelijk.
“De overkoepelende boodschap is dat de zaken erger worden dan ooit. Mensen zoeken wanhopig een oplossing voor deze problemen”, zei Stone enkele dagen geleden aan Australische media. “Zoals een vrouw in Tennant Creek ons gisteren vertelde: ‘Onze jonge mensen worden steeds kwader en veel te veel mensen zijn aan het sterven’. En het is gewoon een weerzinwekkende situatie dat inheemse mensen in dergelijke omstandigheden moeten leven in een ontwikkeld land zoals Australië – een van de rijkste landen ter wereld.”
Oorzaken
Dakloosheid en huisvestingsdruk zijn sleutelfactoren om te verklaren waarom inheemse mensen te veel drinken, kwam eergisteren naar voren in een hoorzitting. Aboriginals zijn erg mobiel, maar hebben vaak moeite om een verblijfplaats te vinden wanneer ze naar steden als Darwin komen om evenementen bij te wonen, familieleden te zien of werk te zoeken. Het resultaat is dan dat ze zo verwanten last bezorgen en eigendommen overbevolken. Degenen die dan buiten slapen zijn meestal de probleemdrinkers, zegt Toni Vine Bromley, de CEO van NT Shelter. Ze zegt dat de huurmarkt in het Northern Territory al lastig genoeg is zonder de obstakels die aboriginalmensen van afgelegen gemeenschappen tegenkomen in rekening te brengen wanneer ze naar dorpen verhuizen.
De dakloosheid in de deelstaat is maar liefst 15 keer hoger dan het landelijke gemiddelde, en 30 tot 40 procent van de daklozen zijn kinderen onder de 18. Jonge achtergestelde vrouwen drinken alcohol tijdens hun zwangerschap, en krijgen zo kinderen met het foetaal alcoholsyndroom. Stone noemt het een vorm van culturele genocide. “Kinderen (met hersenbeschadiging) die nooit zullen kunnen leren zoals anderen, die waarschijnlijk opgenomen zullen worden zo gauw ze meerderjarig worden, die meer kans hebben om zelfmoord te plegen, die sneller het slachtoffer van geweld worden en ook sneller zelf gewelddadig gedrag vertonen – dat is een tragedie voor elke gemeenschap”, zegt ze.
Algemener probleem
Stone stelt ook dat de bevraging voor veel mensen erg politiek en emotioneel beladen is, “omdat de Australische bevolking als een geheel een groot probleem heeft met alcoholconsumptie”. De overheden proberen inderdaad allerhande middelen uit om mensen van de drank weg te houden. Zo moet je in het Northern Territory bijvoorbeeld je identiteitskaart tonen om alcohol te mogen kopen in ‘bottle shops’, ongeacht je leeftijd. Mensen kunnen zo simpelweg verboden worden alcohol te kopen, terwijl er ook hele gebieden zijn waar het verboden is alcohol te consumeren.
Een recent rapport stelt wel dat het alcoholverbruik in Australië voor het zesde jaar op rij is gedaald, tot het laagste niveau in 17 jaar. Vorig jaar dronken Australiërs van 15 jaar of ouder gemiddeld 9,88 liter pure alcohol, het equivalent van 2,2 standaarddrankjes per dag. Ter vergelijking: volgens de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen dronk de Belg in 2009 8,1 liter pure alcohol, terwijl dat in 1990 nog 9,2 liter was. In de Europese Unie werd in 2005 per inwoner gemiddeld 11 liter pure alcohol gedronken. De hoogste gemiddelde consumptie werd gemeten in Luxemburg, Tsjechië en Ierland, waar ze 14 à 17 liter pure alcohol per jaar naar binnen goten. In Zweden, Noorwegen en Malta werd het minste gedronken, namelijk 6 à 7 liter pure alcohol per jaar.