De Europese Unie overweegt om migratiebeleid drastisch te hervormen. Onder druk van verschillende lidstaten, en met Denemarken aan het roer van het EU-voorzitterschap, worden plannen besproken om afgewezen asielzoekers en zelfs asielaanvragers over te brengen naar landen buiten de EU. De aanpak is geïnspireerd op het omstreden Britse Rwanda-model, dat eerder is teruggefloten door het Hooggerechtshof.

De Europese Commissie werkt aan voorstellen die de manier waarop de EU omgaat met illegale migratie grondig zouden veranderen. Volgens de plannen zouden asielzoekers en afgewezen migranten niet langer in de EU worden opgevangen, maar uitbesteed aan zogenoemde “veilige derde landen”.

Denemarken, dat momenteel het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie bekleedt, heeft zich geëngageerd om binnen de komende zes maanden tot een consensus te komen over het terugkeerbeleid. De Deense minister voor Immigratie en Integratie benadrukte dat lidstaten nu meer openstaan voor “innovatieve oplossingen”. België steunt het voorstel ook.

Rwanda als inspiratiebron

Een van de voorstellen behelst een herdefinitie van het begrip “veilig derde land”. Hierdoor zouden EU-lidstaten asielaanvragen sneller kunnen afwijzen. Bovendien kunnen ze aanvragers overbrengen naar het buitenland, zelfs als ze geen enkele band hebben met het land in kwestie.

Het idee doet denken aan het Britse beleid om migranten naar Rwanda te deporteren. Dat plan is uiteindelijk door het Britse Hooggerechtshof ongrondwettelijk verklaard.

Terugkeercentra buiten de EU

Een ander voorstel gaat over de oprichting van “terugkeercentra” buiten de EU. In die centra zouden afgewezen asielzoekers verblijven in afwachting van hun repatriëring. De Europese Commissie stelt voor dat lidstaten bilaterale akkoorden sluiten met derde landen die bereid zijn deze migranten op te vangen in ruil voor financiële compensatie.

In Albanië zijn al bestaande opvangcentra omgevormd tot terugkeercentra. Die worden nu gezien als mogelijk model voor de rest van Europa.