De populariteit van vapen neemt razendsnel toe, zeker onder jongeren. Maar waar e-sigaretten vaak worden aangeprezen als een gezonder alternatief voor traditionele sigaretten, stapelt het wetenschappelijke bewijs zich op dat vapen ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.
Uit talrijke studies blijkt dat vapen niet zo onschuldig is als de industrie doet uitschijnen. Onderzoek legt verbanden met hart- en vaatziekten, longschade en zelfs een verhoogd risico op kanker. Alleen al in de voorbije 15 jaar verschenen meer dan 15.000 wetenschappelijke artikelen over de impact van e-sigaretten. Het beeld dat daaruit naar voren komt, is duidelijk: vapen is verre van ongevaarlijk.
Explosieve stijging bij jongeren
Een van de meest zorgwekkende trends is de opmars van vapen onder tieners. In Europa steeg het aantal 15- en 16-jarigen dat regelmatig e-sigaretten gebruikt in vijf jaar tijd van 14 naar 22 procent. Die evolutie valt samen met een stop in de dalende trend van traditionele rokers, wat erop wijst dat vapen kan fungeren als opstapje naar klassieke sigaretten.
Volgens experts is dat geen toeval. De nicotine-industrie gebruikt opvallend vaak kleurrijke verpakkingen, zoete smaken en trendy designs om jongeren aan te trekken. Critici waarschuwen dat hierdoor een nieuwe generatie verslaafd dreigt te raken aan nicotine.
Schadelijke stoffen in e-liquids
De chemische risico’s van vapen worden steeds duidelijker. Bij verhitting van e-liquids komen stoffen vrij zoals formaldehyde en aceetaldehyde: beide zijn kankerverwekkend en schadelijk voor de bloedvaten. Bovendien heeft nicotine zelf een negatief effect op de ontwikkeling van de hersenen bij tieners. Het tast geheugen, concentratie en leervermogen aan.
Hoewel sommige landen maatregelen nemen, zoals het beperken van nicotineconcentraties en het verbieden van reclame gericht op minderjarigen, worden die regels vaak halfslachtig toegepast. Deskundigen dringen daarom aan op meer bewustmaking. Alleen door ouders, leerkrachten en jongeren goed te informeren over de reële gevaren, kan de misvatting dat vapen onschuldig is, worden doorbroken.