Het is ons allemaal al eens overkomen: iemand die je niet kent met slechts een handvol vrienden wil je toevoegen op Facebook. Sommigen maken avances en anderen laten belachelijke comments op je foto’s achter. Maar er kan meer achter zitten: cybercriminelen maken massaal valse profielen aan op Facebook. Hun prooi: jouw bankgegevens. Dit kan je er tegen doen.

Er is al een tijdje een nieuwe strategie in trek bij cybercriminelen: ze sturen via Messenger of Facebook Chat een “video” of “foto” met een bijschrift als “weet je nog toen? We hebben toch zo gelachen”. Je klikt erop en ’t is gebeurd: je computer of laptop is geïnfecteerd met malware of virussen.

Eens de hackers binnen zijn, kunnen ze gemakkelijk je wachtwoorden opsporen. Ook je persoonlijke documenten en gegevens zijn niet veilig, en als je écht pech hebt, gaan ze zelfs met je bankgegevens lopen. Nooit openen dus, zo’n links.

Een andere hackstrategie: de cybercrimineel maakt een vals profiel aan van je grootmoeder of verre neef en vraagt jou naar geld of gegevens. Laat je niet vangen: altijd even een sms’je sturen om meer info te vragen.

Hoe spotten?

Eigenlijk is het sowieso geen goed idee om iemand die je niet kent op Facebook toe te voegen. Twijfel je toch? Overloop dan even deze stappen:

1. Een profiel zonder foto’s? Verdacht.

2. Maar een paar vrienden (of zelfs geen)? Keiverdacht.

3. Even laten weten aan vader Facebook:

4. Rapporteren, die fakers:

5. Nep is niet hip

6. Ken je de persoon, maar ben je al bevriend op Facebook? Eerst bij hem/haar checken voor je zijn request accepteert.

Toch geklikt?

Heb je toch op die ongure link geklikt en helemaal geen filmpjes of foto’s gezien? Als je computer dan raar gaat doen, kan je altijd een back-up van je bestanden maken en Windows of Apple opnieuw installeren. Je weet maar nooit.

Heb je ineens een louche app of game op Facebook? Zo verwijder je ze:

Cyberschurken mikken natuurlijk ook op je smartphone. Je telefoon opnieuw installeren en je bent ervan af. Hier is nog een filmpje dat kan helpen:

Verboden?

Een vals profiel op een sociale netwerksite aanmaken, dat is wel degelijk een misdrijf in België. Het valt onder artikel 210bis van het Strafwetboek ‘het vervalsen van juridisch relevante gegevens door middel van datamanipulatie’.

Vervalsers kregen al zware boetes en voorwaardelijke gevangenisstraffen. In de praktijk ging het dan wel om mensen met kwade bedoelingen die bijvoorbeeld malware verspreidden om aan vertrouwelijke gegevens te komen. Wie binnen de vijf jaar een tweede keer vermomd op Facebook komt, riskeert 10 jaar gevangenis en boetes tot 200.000 euro.

Meer fakers dan je denkt

In 2012 was 8,7% van de Facebook-accounts vals. In die vijf jaar heeft Mark Zuckerberg moedig gestreden tegen de fakers maar het kwaad is nog lang niet uitgeroeid. Onlangs ontving een Amerikaanse journaliste nog een vriendschapsverzoek van zichzelf. ’t Is te zeggen, van een Facebook-profiel met haar foto en haar naam. Twee keer nadenken dus voor je op accept klikt.