We wachten met een bang hart af wat het tweede seizoen van ‘Big Little Lies’ zal brengen, een serie die zo perfect was dat we bevreesd zijn of het tweede seizoen wel eenzelfde niveau kan halen. Wie er alleszins niet meer meedoet is regisseur Jean-Marc Vallée. “Te druk” luidde de verklaring daarvoor. Met ‘Sharp Objects’ laat hij zien waarom dat een jammerlijke zaak is, want opnieuw heeft hij een briljante minireeks afgeleverd, deze keer met Amy Adams in een rol die haar van een totaal nieuwe kant laat zien.
In Sharp Objects wordt Camille Preaker (Amy Adams) door haar baas terug naar haar geboortedorp Wind Gap gestuurd. Preaker is journaliste en wordt door haar baas naar Wind Gap gestuurd omdat daar een jong meisje vermoord is (Ann) en een tweede meisje (Nathalie) verdwenen. In Wind Gap ontmoet Camille mensen die ze nog kent van vroeger, verblijft ze bij haar moeder (Patricia Clarkson) en rakelt ze oude trauma’s op, al probeert ze vooral afstand te houden van haar verleden.
Het gaat immers niet goed met Camille. Na een korte opname in een psychiatrisch ziekenhuis is ze opnieuw aan het werk, maar kampt ze duidelijk nog met een alcoholprobleem. Overal waar ze gaat, gaan de flesjes wodka, snood in een waterflesje overgegoten, met haar mee. Het duurt niet lang voor we weten dat ook Camille in haar jeugd een trauma te verwerken heeft gekregen.
Het is duidelijk dat Camille Wind Gap ontvlucht is, wat niet geheel onbegrijpelijk is als je het stadje bekijkt. Het is het soort stadje waar altijd een somberte hangt, een soort van ellende. Waar geen hol te beleven valt, buitenstaanders argwanend worden bekeken, wapens als zoete broodjes over de toonbank gaan en roddels nog sneller gaan dan de wind. Eén van de twee vaders verwoordt het als: “De vrouwen hier doden niet met hun handen, ze doden met hun tong.” Een stadje om te ontvluchten dus. Als daar dan ook nog eens een meisje vermoord wordt (“gestikt met een wasdraad” krijgen we zelfs in detail te horen) dan wordt de sfeer er niet beter op.
Drie personages om te zien:
1. Camille Preaker (Amy Adams)Alhoewel Amy Adams een actrice is die we sowieso hoog hebben zitten, alhoewel ze al vijf (!) keer genomineerd is voor een Oscar (en een zesde nominatie voor Arrival had moeten krijgen), hebben we ze nooit beter of geloofwaardiger gezien dan hier. Dit is een andere rol dan wat we haar al hebben zien spelen. Adams heeft hier een donkerte over zich hangen die we niet eerder in haar gezien hadden, een schaduw die alleen herkend wordt door mensen die hetzelfde gevoel hebben of ooit hebben gehad: je sluit je af voor alles en je hebt de hoop op herstel opgegeven.
Camille drinkt niet de hele dag door omdat ze wodka zo’n lekker drankje vindt. Ze drinkt om de dag draaglijk te houden, om ‘m door te komen. Dat ze ook nog eens in het huis van haar moeder gaat logeren, waar de kamer van haar zusje Marian onaantastbaar is en nog het meest op een museum lijkt, waar ze steeds in conflict ligt met haar moeder, maakt het allemaal alleen nog maar erger.
En tot slot ook nog belangrijk voor Camille: muziek. In de derde aflevering zien we haar nog zeggen dat muziek niet zo’n grote rol speelt in haar leven, maar daar brengt Alice (Sydney Sweeney), een meisje dat ze ontmoet tijdens haar opname, verandering in. Alice leert haar dat muziek haar kan doen verdwijnen van de wereld. Ontsnappen naar een andere wereld. Sharp Objects zit vol met muziek die Camille tegenwoordig doen denken aan haar verleden met Alice, de muziek is van functie verandert en trekt haar nu terug naar die wereld die ze eigenlijk zou willen vergeten. Het is een geniaal bruggetje naar de flashbacks.
Het is overigens niet alleen Camille die te veel drinkt, haar moeder doet dat ook, al doet ze dat minder opzichtig. Ook Adora heeft haar littekens, al houdt ze die op het eerste zicht beter verborgen dan Camille en weet ze zich beter staande te houden. Adora heeft iets moeten doen wat geen enkele moeder ooit wil doen: een kind afgeven.
Hoewel ze zich als een trut gedraagt
tegenover haar dochter – elk gesprek tussen die twee mondt uit in een discussie
– voelt ze zich eigenlijk gewoon gefaald als moeder en kampt ze met een knoert van een
schuldgevoel omdat ze haar taak niet naar behoren heeft kunnen volbrengen,
omdat ze Camille geen leven heeft kunnen schenken dat haar, Adora, als moeder voldoening kan geven.
3. Amma Crellin (Eliza Scanlen)
Tot slot ook nog minder onschuldig dan ze lijkt: Amma, de stiefzus van Camille. Thuis is Amma de voorbeeldige dochter die rondloopt in jurkjes met bloemen op en een strikje in haar haren, buitenshuis rollerskate ze stiekem in hotpants met haar vriendinnen, ze sluipt ’s nachts het huis buiten, drinkt veel te veel (“omdat er hier geen hol te beleven is), doet aan zelfmedicatie en jaagt haar halfzus Camille op stang hoe en wanneer ze maar kan.
Naarmate de reeks vordert blijkt Amma een behoorlijk gemeen en doortrapt wicht die Camille tot het uiterste probeert te drijven, en daar voorbij.
Waarom kijken?
Sharp Objects was de debuutroman van Gone Girl-auteur Gillian Flynn en volgens de auteur zelf is dat het boek waar ze op lezingen en via sociale media de meeste vragen over krijgt. De thema’s zijn dan ook zwaar, maar tegelijkertijd ook heel persoonlijk: jeugdtrauma’s, alcoholproblemen, zelfverwonding en conflicten tussen moeder en dochter. Het zijn problemen die vele families raken en die in vele families een leven lang meegaan, helaas.
Naar Sharp Objects kijken we dan ook niet om vrolijk te worden. Het meest doet deze reeks ons nog denken aan het eerste seizoen van True Detective, ook al van HBO: de trauma’s zijn belangrijker dan de zaak op zich, het tempo ligt niet erg hoog (we zouden durven spreken van een slow burner) en de sfeer is grimmig.
Journalistiek en voyeurisme
Dat Camille journaliste is in Sharp Objects is niet toevallig. Het is de ideale manier om haar rond te laten neuzen en tegelijkertijd afstand te laten bewaren. Al heeft Camille net door die combinatie iets voyeuristisch, iets vies en komt de journalistiek er weer niet bepaald als een toonbeeld van ethiek uit. Zo zit Camille schaamteloos nota’s te maken tijdens een begrafenis en zegt haar hoofdredacteur haar in een telefoongesprek “Een vermoord meisje doet het altijd goed.” We hopen echt dat er niemand is waarbij deze uitspraak geen wrange nasmaak heeft nagelaten.
Dat maakt meteen ook dat we niet heel veel sympathie voor Camille kunnen voelen, al beseffen we ook wel dat ze aan het kampen is met jeugdtrauma’s door ze te verdringen.Net zoals in Big Little Lies wordt dat door Jean-Marc Vallée in de verf gezet door korte gedefragmenteerde flashblacks die we als puzzelstukjes voorgeschoteld krijgen.
Het mooiste moment in Sharp Objects is een detail dat in de tweede aflevering zit: wanneer Camille een vrouw spot die alle “MISSING”-affiches van één van de meisjes van de muren aan het trekken is omdat ze niet wil dat de ouders daar ook nog eens mee geconfronteerd worden wanneer ze door de straten lopen. Het is een actie die gewag maakt van heel wat empathie, iets waar we tot dan toe nog niet over nagedacht hadden ook.
Onder je vel
Sharp Objects is somber en grauw, kruipt onder je vel en slaat je soms als een natte vod in het gezicht. Maar tegelijkertijd is het ook weer een juweeltje dat kan bijgezet worden op het indrukwekkende cv van HBO. De soundtrack, de personages, de uitdieping van de plot, de acteerprestaties: het klopt weer allemaal.
Vrolijk gaat een mens er niet van worden, eerder integendeel, maar je gaat wél het gevoel hebben dat je iets aan het bekijken bent dat je raakt in je allerdiepste menselijkheid.