De premier werkt aan een deal met Duitsland: hij heeft Angela Merkel gebeld over extra stroom. Dat kondigde hij gisteren in de Kamer aan. En tegelijk haalde hij uit naar Engie-Electrabel, de eigenaar van de Belgische centrales. Maar wat hij niet vertelde: achter de schermen zou de premier fel aan het onderhandelen zijn over de rekening van de ontmanteling van de centrales.

De premier zit midden in het parlementair debat, dat volgt op z’n State of the Union gisteren. Daarin ging het al over energie en de kerncentrales, maar ongetwijfeld komt daar nog meer stof tot discussie bij. Want L’Echo komt vandaag met een straf verhaal: er lopen geheime onderhandelingen op het hoogste niveau tussen Engie-Electrabel en de premier.

De kerncentrales in België zijn eigendom van het Franse Engie. Die hebben daar jaren miljarden aan verdiend. Maar nu het levenseinde dreigt voor de centrales is de grote vraag wie gaat opdraaien voor de ontmanteling van de Belgische kerncentrale. Engie is wettelijk verplicht borg te staan voor de miljarden euro’s die nodig zijn.

Maar de Fransen willen nu vooral zekerheid over het bedrag: ze willen niet dat de factuur telkens verhoogd wordt. In het verleden hebben ze regelmatig een nieuwe belasting moeten slikken. In die zin is het opvallend dat Engie-Electrabel plots allerlei onderhoudsmaatregelen op het zelfde moment plant, en iedereen in België zo laat voelen wat een sluiting van de centrales voor effect kan hebben: blufpoker op het hoogste niveau dus.

“Engie zal moeten opdraaien voor de prijsstijging”

Daarbij gaat het hard tegen onzacht. Want in z’n State of the Union haalde Michel nog eens uit naar Engie. De uitbater van de Belgische centrales zal moeten opdraaien voor de prijsstijgingen. “Die zijn het gevolg van de “abnormale onbeschikbaarheid” van het nucleair park”, zo zegt Michel.

Michel werkt ook aan een alternatief voor de tijdelijk gesloten centrales in België: Duitsland zal ons komen helpen. Die garantie kreeg Michel van de Duitse kanselier Angela Merkel, met wie hij belde. Hoe concreet de afspraken zijn, kan de premier nog niet zeggen. Maar er zal capaciteit worden vrijgemaakt om stroom in te voeren.

Ondertussen zijn er dus nieuwe wetteksten die aantonen dat er een deal in de maak is tussen de Fransen en de Belgische regering. Engie beleeft op dit moment geen plezier meer aan de centrales, integendeel, ze gaat een serieuze factuur moeten ophoesten om de centrales te ontmantelen. De Franse energiereus denkt dus aan verkopen, onder andere aan de Chinezen. Dat is een scenario dat de Belgische regering wil vermijden: ze staat dus onder zware druk, om nu een definitieve deal met Engie te onderhandelen. Al is het maar de vraag hoe betrouwbaar ook die deal zal zijn.

10,1 miljard zit in het opkuis-fonds Synatom, maar dat geld is niet vrij

Op dit moment is er wel Synatom, een fonds voor de ontmanteling waar 10,1 miljard euro in zit om de centrales op te ruimen. Maar Engie-Electrabel gebruikt dat geld voor eigen projecten, ook daar is de regering dus niet zeker van. Een nieuwe deal zou zowel aan de regering als aan Engie zekerheid geven. Alleen gaat het daarbij ook over veiligheid: hoe diep moet het afval geborgen worden: op 200 of 400 meter diepte? In dat laatste geval is de operatie veel duurder: tussen de 8 en 10 miljard. Als het op 200 meter moet blijven, gaat het over dik 3 miljard. Uiteraard wil Engie niet te diep graven.

Ongetwijfeld krijgt de premier over de onderhandelingen vandaag vragen in de Kamer. Afwachten hoe de regering het dossier van de centrales verder aanpakt.