Vrees de Grieken en hun geschenken. Zo mag je misschien toch de oproep van Ben Weyts (N-VA) lezen aan het adres van Jan Jambon. Want de federale vicepremier is meer dan ooit de man van het federale niveau binnen N-VA. Maar nu noemt Weyts hem als opvolger voor Geert Bourgeois, ondanks regelmatige spanningen tussen dat Vlaamse en federale niveau bij N-VA.
Gevraagd naar wie Ben Weyts ziet als de nieuwe Vlaamse minister-president, antwoordt die N-VA-Vlaamse minister op Radio 1: “Als u het mij op de man af vraagt, zeg ik in eerste instantie Geert Bourgeois (N-VA) zelf, en in de tweede orde Jan Jambon (N-VA). Omdat hij de envergure heeft om de Vlaamse regering te leiden met een project van Europees niveau.”
Daarmee gooit Weyts een beetje een steen in de kikkerpoel. Want in een sfeertje in de Wetstraat waarbij het vooral om de postjes gaat (bij de Nationale Bank, bij de provincie Oost-Vlaanderen), is het nu alweer om de postjes te doen. Het minister-presidentschap zowaar.
Het is een beetje een publiek geheim dat Geert Bourgeois (N-VA) niet nog eens de Vlaamse regering gaat leiden. Hij stond aan het toppunt van z’n carrière, maar het is tijd voor een wissel van de wacht. Overigens was in 2014 ook wel wat onduidelijkheid over wie toen de taak zou opnemen: N-VA-voorzitter Bart De Wever zette toen Liesbeth Homans (N-VA) in de markt als de uitdager van toenmalige minister-president Kris Peeters (CD&V). Uiteindelijk werd het niet Homans, niet Peeters, maar Bourgeois.
Nu komt de vraag van lijstvorming bij de N-VA bovendrijven voor 2019. En springt Weyts in het gat door te communiceren over de “fantastische kwaliteiten van Jan Jambon”. Dat is op zich een beetje vreemd: er zijn nog drie N-VA-ministers op Vlaams niveau. Maar geen van hen maakt een kans: Homans is toch wat gedaald in de pikorde. Ook Weyts zelf wordt binnen de partij niet als een kanshebber beschouwd. En voor Philippe Muyters (N-VA) wacht straks mogelijk een Europese topjob.
Nieuw gezicht lanceren in Oost-Vlaanderen?
Vertrekt Muyters, dan zou meteen ook Matthias Diependaele als nieuw gezicht kunnen inschuiven in de Vlaamse regering. De Oost-Vlaming zou dan een scenario kunnen ontwikkelen zoals Sander Loones, die nu nog een rondje mag lopen als minister van Defensie. De bevoegdheid ‘Werk’ zou Diependaele best liggen. Zowel Loones als Diependaele moeten straks hun lijst gaan trekken in hun provincie: de gemeenteraadsverkiezingen toonden dat de N-VA kwetsbaar is in Oost- en West-Vlaanderen. Anderzijds is Diependaele natuurlijk nu al fractieleider in het Vlaams parlement. Het is vooral de kamerlijst in Oost-Vlaanderen die de N-VA zorgen moet baren.
Maar dan rest toch de vraag waarom plots Jambon z’n naam circuleert, met ‘dank’ aan Weyts. Jambon voelt zich federaal uitstekend in z’n vel, en scoort daar ook goed. Hij is de incarnatie van de ‘federale N-VA’, die intern niet altijd op één lijn zit met de ‘Vlaamse N-VA’: de excellenties van de ene regering die soms toch clashen met de andere regering. Als straks de lijsttrekkers moeten worden vastgelegd in Antwerpen, is het veel logischer dat Jambon federaal trekt, en Bart De Wever himself de Vlaamse lijst aanvoert.
De puzzel is nog niet gelegd, Jambon reageert via Belga ook wat onderkoeld: “Mooi compliment, maar vandaag niet aan de orde. Vlaanderen heeft al een uitstekende minister-president. Er is nog te veel werk op de federale plank om met carrièreplanning bezig te zijn.”