Vandaag is het precies achttien jaar geleden, dat de Verenigde Staten het slachtoffer werden van drie terroristische aanvallen op twee verschillende plaatsen. Kinderen en jongeren die vandaag de dag naar school gaan, kúnnen zelfs geen herinneringen meer hebben aan vreselijke gebeurtenissen die dag en daarom releaset HBO vandaag een documentaire die alles eenvoudig en duidelijk uitlegt. Naast de “historische”, verschijnt er ook een documentaire met de échte, harde verhalen van de studenten die naast de WTC-toren op school zaten op het moment van de aanslagen.
Precies achttien jaar geleden is het al, dat twee vliegtuigen zich in de gebouwen van het World Trade Center boorden en bijna 3.000 doden veroorzaakten. Achttien jaar. De aanslag is volwassen vandaag. Dat wil zeggen dat verre van iedereen weet wat er die dag precies gebeurd is. 9/11 wordt langzaamaan geschiedenis.
9/11 is een mysterie voor kinderen
Op die onwetendheid wil filmmaker Amy Schatz inspelen met haar documentaire What Happened On September 11. De HBO-film duurt een halfuur en is bedoeld voor kinderen van zeven tot twaalf jaar oud. Schatz wil op die manier aan de kinderen uitleggen wat die dag gebeurd is en wat dat allemaal betekent, zonder hen te traumatiseren en hen moeilijke woorden om de oren te slingeren.
Het eigenlijk een beetje de “specialiteit” van Schatz om onbegrijpelijke onderwerpen duidelijk uit te leggen. Ze maakte bijvoorbeeld ook The Number On Great-Grandpa’s Arm, waarin ze de holocaust op zo’n manier aan bod brengt, dat ook kinderen begrijpen wat er aan de hand is.
Geen trauma, wel gebouwen die instorten
Voor What Happened On September 11 interviewde Schatz een hele hoop mensen, gidsen uit het herdenkingsmuseum bijvoorbeeld, die aan jonge kinderen moeten uitleggen waarom het museum precies bestaat. Daarnaast komt ook een werknemer aan bod, die uit de noordelijke WTC-toren moest geëvacueerd worden en vertelt een man zijn verhaal, die zijn vader verloor die als brandweerman werkte op het moment van de aanslag.
Schatz benadrukt dat ze de kinderen die naar haar documentaire kijken, niet wil traumatiseren. Maar dat betekent niet dat ze de veelzeggende, harde beelden daaruit weglaat. Integendeel. De kinderen krijgen te zien hoe het tweede vliegtuig zich in een toren boort en een vuurwolk veroorzaakt, hoe de instortende gebouwen wolken vol stof en puin over de hele stad laten dalen.
Tweede docu: de rauwe en harde verhalen
De “historische” documentaire gaat vooraf aan een meer gevoelige. In In The Shadow Of The Towers: Stuyvesant High On 9/11 komen studenten aan het woord, die op het moment van de aanslag op school zaten, vlakbij de WTC-torens. Schatz interviewde de scholieren eigenlijk voor haar documentaire, maar besliste na hun gesprekken dat ze er twee zou maken.
De toenmalige studenten vertelden wat ze zagen, hoorden, roken en hoe onzeker ze zich voelden over of en hoe ze thuis zouden geraken. Die verhalen waren zo écht, rauw en hard, dat Schatz vond dat ze een eigen documentaire verdienden. Die verschijnt een paar uur na de eerste.