Dierlijke producten zitten echt overal in. Een nachtmerrie voor de overtuigde veganist, maar evenzeer voor wie een steentje probeert bij te dragen als flexitariër. Deze producten tonen aan dat Donderdag Veggiedag niet voldoende is om de dierenindustrie uit te roeien

1. Plastic zakken

Hoe? Bepaalde (de meeste?) plastic zakken (en eigenlijk plastic in het algemeen) bevatten ‘slip agents’, gemaakt van dierlijke vetten, wat wrijving en stroefheid vermindert. 

Oplossing: geen plastic gebruiken? Het zou goed zijn voor de planeet als we minder plastic zouden gebruiken, maar of de dierlijke sporen de drijfveer moeten zijn, dat is nog maar de vraag. Of zoals de vegan stem van het gezond verstand zegt: “Het aandeel dierlijke producten is zo klein en insignificant, in vergelijking met duidelijke nevenproducten van dierenslachterijen en die dat zelfs promoten, zoals wol en leder.”

2. Rubberen banden

Auto- en fietsbanden 

3. (Gerestaureerde) viool en piano

Concreter: de lijm gebruikt bij de bouw en restoratie van muziekinstrumenten en antieke meubels is dierlijke lijm, gemaakt van een gelatineoplossing. Die wordt verkregen door de beenderen of huiden te koken. Bloedlijm wordt dan weer gebruikt in multiplex en ook boeken en schoenen worden wel eens gelijmd met dierlijke lijm.

4. Condooms

Alle latex-condooms zouden perfect veganistisch kunnen zijn, als ze niet ook caseïne (een afgeleide van melk) en glycerine (gemaakt van dierlijk vet) zouden gebruiken. Condooms van lams- of schapenhuid (gemaakt van de darmen van de beesten) bestaan ook en zijn duidelijk niet veganistisch – en ze beschermen ook niet tegen SOA’s. Deze mogen echter niet verkocht worden un de Europese Unie. 

Oplossing: er bestaan zowaar veganistische condooms, in België te koop via deze webshop.

5. Vuurwerk

Ook in vuurwerk wordt stearinezuur gebruikt; een vetzuur meestal afkomstig van dierlijke vetten. Het dient om de metalen poeders een laagje te geven, zodat ze niet oxideren en langer opgeslaan kunnen worden. Aan het 21 juli-vuurwerk kan je niet veel doen, maar je kan wel zelf geen vuurwerk kopen (en meteen ongevallen voorkomen). 

6. Lichaamsverzorging: nagellak, shampoo, zeep, parfum, tandpasta én deodorant

Zowat elk verzorgingsproduct bevat dierlijke stoffen, meestal stearinezuur maar ook haringschubben (glitternagellak), geplette insecten (nagellak), glycerine (tandpasta, al kan dat ook van plantaardige afkomst zijn), muskus (parfum) (al zijn de meeste tegenwoordig synthetisch), talg en bijenwas (deodorant). Shampoo spant de kroon met panthenol, aminozuren en vitamine B, die van plantaardige of dierlijke afkomst kunnen zijn. Keratine, een dierlijk eiwit dat voorkomt in de huid, nagels, hoeven, horens, klauwen, snavels, veren en baleinen, is het nieuwste element in shampoos en conditioners. Bepaalde merken, zoals Colgate, claimen diervriendelijk te zijn. 

7. Kaarsen

Dierlijk talg wordt soms nog gebruikt voor kaarsen, net als stearine, maar de meesten worden nu gemaakt van (veel goedkopere) paraffine. Bijenwas, ook een grondstof voor kaarsen, is afkomstig uit de bijenkorven en is een bijproduct van honing. Het is niet veganistisch omdat dieren het gemaakt hebben, ook al worden ze niet gedood of lijden ze eronder dat de was (of honing) wordt gebruikt. Een ander verhaal is spermaceti of walshot, een soort was afkomstig uit het hoofd van potvissen, al wordt het nog zelden gebruikt. Jojoba is een perfect alternatief.

8. Verf (en verfborstels)

 Natuurlijke verfborstels zijn meestal gemaakt met dierenhaar, en ook hier kan de lijm afkomstig zijn van dierlijke oorsprong. De verf bevat dan weer caseïne (afkomstig van melkeiwitten) als bindmiddel en bepaalde kleurtinten kunnen afkomstig zijn van dierlijke stoffen, zoals (alweer) botten. 

9. Wasverzachter

Dat wat de kleren zacht maakt en soepel houdt, heet dihydrogenated tallow dimethyl ammonium chloride oftewel: een afgeleide van dierlijke vetten afkomstig van paarden, schapen en ander vee, gemengd met ammonium. Downy (Lenor bij ons) van Procter & Gamble zou het gebruiken. Het is niet duidelijk of andere wasverzachters het ook gebruiken.

10. Biodiesel

Een beetje tegenstrijdig aan de naam zijn biodiesels niet 100 procent plantaardig. Ze zijn wel afkomstig van duurzame energiebronnen, zoals plantaardige olie of… dierlijk vet. Dat laatste wordt aangemoedigd door de Europese Unie omdat het niet concurreert met de voedselproductie. Biodiesel van plantaardige olie is meestal afkomstig van koolzaad en dat neemt nogal wat landbouwgrond in beslag. 

11. Computers

Alweer stearinezuur (in het plastiek en het rubber), al zou Apple het geweerd hebben en zelfs plantaardige inkt gebruiken.

12. Vetkrijt

Het vet uit de vetkrijtjes is afkomstig van dierlijk talg en geeft hen die specifieke geur. Ze zijn gelijkaardig aan de meer gebruikte waskrijtjes (wasco’s) die met wassen worden gemaakt en niet met dierlijk talg. 

Ook in voeding zitten dierlijke ingrediënten op verrassende plaatsen, zoals:

– Suiker (gezuiverde as van botten kan gebruikt worden om suiker te raffineren, al gebruiken sommige bedrijven ook niet-dierlijke producten. 

– Thaise curry pasta (soms gebruikt met visolie)

– Tapenade (soms met ansjovis)

– Snoep (door gelatine, afkomstig van dierenbeenderen)

– alcohol (bier, wijn en cider kunnen ook gefilterd zijn door dierlijke producten)

– Oranje frisdrank (sommige bevatten gelatine als drager door de beta-caroteen. Het is niet verplicht dit te vermelden als ingrediënt)

– Brood (lactylic stearinezuur, een afgeleide van stearinezuur wordt gebruikt als broodverbeteraar)

– Frietjes (door het te bakken in frituurvet van dierlijke oorsprong, zoals varkensvet)

Bron: treehugger, vegan society en roogirl.com. De volledige lijst van dierlijke producten en hun benaming op de ingrediëntenlijst vind je hier.

Sprekende cijfers

98 procent van een dier wordt gebruikt, waarvan 55 procent in voeding en 45 procent in niet-eetbare bijproducten. 

Een volledige lijst van dierlijke producten in voeding en niet-voeding én hun alternatief op peta.org.

Of zoals de dieren het zouden zeggen: 

Grumpy cat ziet het anders.