“Ik beloof dat ik niet zal liegen, stelen of het volk zal bedriegen”, zei de nieuwe Mexicaanse president Andrés Manuel López Obrador bij zijn inhuldiging. “Vanaf nu behoor ik mezelf niet meer toe, maar jullie, het Mexicaanse volk.” Hij is niet de eerste en laatste politicus om zo’n dingen te beloven, om het mild uit te drukken. Maar López Obrador lijkt toch een speciaal geval te zijn. De president van 125 miljoen mensen belooft bijvoorbeeld voortaan tweede klasse te gaan vliegen op lijnvluchten.
De nieuwe president van Mexico heeft de toon gezet op zijn eerste dag in het ambt: de socialist maakte bekend zijn presidentiële vliegtuig te gaan verkopen en gooide de deuren van zijn luxe ambtswoning open voor het publiek.
Journalisten werden uitgenodigd een kijkje te komen nemen in het presidentiële vliegtuig, dat pas sinds februari 2016 in gebruik is. Ze konden zich vergapen aan de ruim opgezette cabine met comfortabele stoelen en een slaapkamer compleet met doucheruimte, afgewerkt met marmer.
Al tijdens de campagne beloofde Andrés Manuel López Obrador (AMLO wordt ie in Mexico ook wel genoemd) dat hij als president het vliegtuig zou verkopen. Voor hem was het vliegtuig met een prijskaartje van bijna 200 miljoen euro een symbool van de zelfverrijking van corrupte politici. Hij belooft voortaan tweede klasse te gaan vliegen op lijnvluchten.
Ook zestig andere vliegtuigen en zeventig helikopters van de overheid gaan in de verkoop. “We laten zo zien dat de overheid van soberheid een prioriteit maakt”, zei een woordvoerder bij de Dreamliner 787, die nu naar het Amerikaanse Californië wordt gevlogen voor de verkoop.
Geen pensioen
Tijdens een bijeenkomst met aanhangers beloofde de 65-jarige socialist nog meer maatregelen: zo ontvangen oud-presidenten voortaan geen pensioen meer en moeten topfunctionarissen loon inleveren. Zijn ambtswoning Los Pinos wil hij omvormen tot een cultureel centrum.
Op de eerste dag van zijn ambtstermijn liet AMLO zich inhuldigen door indiaanse leiders. Het was voor het eerst dat een Mexicaanse president zich ritueel liet zuiveren met de rook van kruiden.
López Obrador won de verkiezingen afgelopen juli met een ruime meerderheid na een campagne die vooral gericht was op het bestrijden van corruptie, drugshandel en de gevestigde politieke orde. De oud-burgemeester van Mexico-Stad presenteerde zich als een outsider die een vreedzame, sociale revolutie in Mexico wil bewerkstelligen.
Een van de meer omstreden voorstellen van AMLO is om het leger structureel in te gaan zetten tegen de drugskartels van het land. Als hij daarvoor een grondwetswijziging door het parlement krijgt, wil de president het plan in een referendum voorleggen aan de burgers.
5.000 euro
López Obrador beloofde ook dat zijn salaris minder dan de helft zal zijn dan van zijn voorganger Enrique Peña Nieto. De links-nationalistische López Obrador zegt dat hij 108.000 pesos per maand gaat verdienen, omgerekend zo’n 5.000 euro. Volgens het campagneteam van de nieuwe president verdiende voorganger Peña Nieto omgerekend meer dan 12.000 euro.
López Obrador zei verder dat zijn salaris ook de norm zal zijn voor alle mensen in Mexicaanse overheidsdienst. Niemand mag meer verdienen. Eigenlijk wilde de nieuwe president zijn salaris nog verder verlagen, maar dat zou volgens hem betekenen dat ook sommige van zijn nieuwe ministers, die uit het bedrijfsleven komen, er te veel op achteruit zouden gaan.
In de verkiezingscampagne beloofde López Obrador een pak andere overheidsbezuinigingen. Zo eindigen privileges voor hoge ambtenaren zoals gebruik van maken van chauffeurs, bodyguards en dure medische verzekeringen.
De linkse Obrador is geen nieuwkomer in de Mexicaanse politiek, in tegendeel. Hij was actief voor verschillende partijen en werd in 2000 zelfs gekozen als burgemeester van Mexico-Stad. Maar met zijn in 2011 opgerichte beweging Morena presenteert hij zich als dé buitenstaander die de corruptie voorgoed aan banden legt.
Hij ziet zichzelf als een historische man die het land gaat bevrijden van de corruptie. Moed kan hem in elk geval niet worden ontzegd. Als een van de weinigen waagde hij zich tijdens de bloedige verkiezingscampagne zonder beveiligers onder de mensen.