Vandaag is het Wereldaidsdag. Een moment om even stil te staan bij een ziekte die misschien niet meer de doembeelden oproept van enkele jaren geleden, maar nog altijd veel meer mensen doodt dan ebola. Door allerlei remmers en cocktails van pillen is aids ook eerder een sluipmoordenaar geworden, maar daarom niet minder vreselijk als ziekte.
Hoe gaat dat eigenlijk: dodelijke ziektes die we na een tijd “geen nieuws” meer vinden? Zo’n 20 jaar geleden was aids die mysterieuze killer, de ziekte waar iedereen het over had en die iedereen vreesde. Maar ook de ziekte waar men wel een vaccin tegen zou vinden, want ja, de wetenschap die wint toch altijd?
Sluipmoordenaar
Vandaag is er nog steeds geen oplossing, geen genezing voor hiv, geen vaccin voor het virus. Ja, er zijn tal van aids-remmers op de markt, die het leven van hiv-patiënten aanzienlijk verbeteren en verlengen. Tenminste, hiv-patiënten die de medicijnen kunnen betalen. Dat maakt van aids vandaag veel meer een sluipmoordenaar: in plaats van ruwweg iemand weg te rukken schraapt het virus langzaam levensjaren van een slachtoffer, tot die voortijdig op is.
Vreselijke cijfers: 39 miljoen doden
Maar de cijfers zijn wel bloedstolllend. 39 miljoen mensen zijn al gestorven aan aids. 78 miljoen zijn al besmet geraakt met het hiv-virus. Zo’n 35 miljoen mensen zijn op dit moment aan het vechten tegen het virus: dat is 0,8 procent van alle mensen tussen de 15 en 49 jaar. Per jaar sterven er 270.000 kinderen aan aids.
De laatste weken is er enorm veel aandacht naar ebola gegaan, tot en met een kerstsingle van beroemde sterren. Het spreekt ook tot de verbeelding: een dodelijk virus dat veel agressiever te werk gaat. Slachtoffers zijn na een paar weken meestal dood. Maar alles in perspectief genomen, is de impact van ebola echt niet te vergelijken met aids. In haar laatste rapport op 29 november telde de World Health Organization in totaal 6.928 doden door ebola en 16.000 besmettingen. Zo’n 200 à 300 mensen sterven per dag. Tegen meer dan 4.000 per dag aan aids.
Goed nieuws: nog ‘maar’ 2 miljoen nieuwe besmettingen per jaar….
Het gaat wel de goede kant op, rapporteert men ook vaak en graag. In 2004 raakten nog 3 miljoen mensen per jaar besmet. Nu is dat nog ‘maar’ zo’n 2 miljoen per jaar. Alleen, sommige delen van de planeet zijn veel meer getroffen. Het is een ziekte geworden die woekert in sommige regio’s van Afrika, waar makkelijk 1 op 20 volwassenen hiv heeft. 71 procent van de besmette gevallen leeft in Sub-Sahara Afrika.
Maar tegelijk vallen ook bij ons slachtoffers. En het aantal gevallen neemt niet verder af: per jaar zijn er toch nog altijd ruim meer dan 1.000 besmettingen per jaar. Drie per dag dus gemiddeld. En toch voelen we ons vaak niet in gevaar. Want, het is een ziekte van Afrikanen, of godbetert, homo’s.
Marleen Temmerman, een bekende Gentse gynaecologe en directeur bij het WHO, waarschuwt terecht dat we aids bijna gaan bekijken als syfilis of gonorroe. Twee vreselijke SOI’s, seksueel overdraagbare infecties. En kijk, die zijn helemaal terug van weggeweest. Het drama met aids: het is zelfs nooit weggeweest.
