Wouter Beke (CD&V) heeft een spectaculaire cumul erdoor gekregen bij zijn partij: zowel voorzitter als minister zijn. Die dubbele pet kwam niet evident. Want de voorzitter staat verzwakt, in september start CD&V de interne verkiezingsprocedure op. Maar tegelijk houdt de voorzitter alle opties open: zelfs die waarbij hij premier kan worden.

Het is een almachtige positie: zowel voorzitter zijn als minister. Maar één iemand in de Wetstraat combineert die beide posten en is in zijn partij duidelijk baas boven baas: premier Charles Michel (MR). Wouter Beke voert nu een soortgelijk manoeuvre door, waarbij hij zichzelf benoemt als opvolger van vicepremier Kris Peeters (CD&V).

Maar zo almachtig als Michel is Beke niet meer in zijn partij. Dat Peeters al dan niet zou opstappen de komende dagen, en dat z’n ontslag met horten en stoten kwamen, wijst erop dat het scenario waarbij Beke én het voorzitterschap behield én de controle over de federale ploeg kreeg toch niet helemaal gegund was.

Onlogisch is dat niet: niet Beke, maar Hilde Crevits (CD&V) is voorlopig de sterke vrouw van de partij. En Beke mag dan de tweede beste penetratiegraad binnen de partij hebben gehaald, iemand moet wel eens de verantwoordelijkheid nemen van nederlaag na nederlaag bij de christendemocraten, zo is het gevoel van onvrede best te omschrijven.

Beke voelde dat zelf ook zo aan: de avond van de verkiezingen bood hij aan z’n verantwoordelijkheid te nemen, en legde hij z’n ontslag intern op tafel. De top van de partij weigerde toen logischerwijze.

Nu bevestigt Beke expliciet dat hij vertrekt als voorzitter. Dat proces krijgt ook een tijdslijn: in september start de partij de verkiezingen op, in het najaar komt er dan een nieuwe voorzitter.

Beke droomt van de hoogst mogelijke job

Die interne verkiezing bij CD&V loopt mogelijks dan samen met de regeringsvorming. Want alles wijst erop dat er deze zomer al een Vlaamse regering wordt gevormd. Vermoedelijk stapt Hilde Crevits (CD&V) daar dan in als viceminister-president van de christendemocraten. Maar voor een federale regering liggen de kaarten veel moeilijker, en kan je verwachten dat het tot het najaar duurt. Nu al is wel duidelijk dat Beke er alles aan wil doen om daar zelf een hoofdrol in te gaan claimen.

Z’n lot hangt een stukje af van hoe de kaarten vallen: als PS en N-VA elkaar toch vinden, wat steeds onwaarschijnlijker lijkt, dan is het maar de vraag of er voor CD&V veel plaats zal zijn. Maar in het andere scenario, waarbij de PS een coalitie probeert te vormen zonder N-VA, komt CD&V als grootste Vlaamse partij in aanmerking om de premier te leveren. En laat dat nu net de droom zijn van de CD&V-voorzitter: de Zestien pakken.

Vraag is of de timing goed zit voor Beke: hoe langer het federaal duurt, hoe groter de kans dat een nieuwe voorzitter in het najaar de macht grijpt, en mogelijks de huidige voorzitter niet veel meer gunt. Want een scenario waarbij een partij van 12 zetels het premierschap claimt, dat is zelfs in huidige politieke tijden onwaarschijnlijk. Maar uitgesloten is het niet: de PS bood het al aan, om zo de Vlaamse partijen over de streep te trekken. CD&V zette gisteren toch de eerste stap in dat scenario, door haar voorzitter het uitzonderlijke cumul te gunnen.