Met 7,3 procent ligt de werkloosheidsgraad in België hoog. Toch is er geen enkel land in de eurozone met meer openstaande vacatures. Hoe kan zoiets? Zijn wij te kieskeurig? Of zijn we misschien te hoog opgeleid? Newsmonkey vroeg het aan VBO-woordvoerder Bart Croes.
De vacaturegraad in ons land is in zeven jaar tijd verdubbeld tot 3,25 procent. Dat betekent dat er op honderd arbeidsplaatsen in ons land drie niet ingevuld zijn. Daarmee is België koploper in de eurozone. Dat schrijft De Standaard. Het cijfer komt van de Europese statistische dienst Eurostat en werd vrijgegeven door werkgeverskoepel VBO naar aanleiding van de themadag Young Talent in Action.
Op de tweede plaats staat Duitsland met 2,65 procent, Nederland en Oostenrijk volgen met ongeveer 2,50 procent. Bovendien steeg de vacaturegraad nergens zo snel als bij ons. Sinds 2010 is er sprake van een verdubbeling en sinds 2014 van een stijging van meer dan 50 procent.
Uit cijfers van de VDAB blijkt dat meer dan een derde van de vacatures in België geen ervaring vragen. Bij knelpuntberoepen is dat 34,3 procent. Op een totaal van 232.958 vacatures wordt in 35,5 procent van de gevallen geen specifiek studieniveau gevraagd. Bij knelpuntberoepen is dat zelfs 38,6 procent.
Verklaringen
VBO-woordvoerder Bart Croes ziet verschillende verklaringen. Dat laat hij aan newsmonkey weten. Ten eerste is er “de politiek van loonlastenverlagingen zoals de indexsprong, taxshift en gematigde loonakkoorden. “Die doen de lasten op arbeid dalen. Ook waait er een redelijke gunstige economische wind in Europa. Werkgevers hebben bijgevolg iets meer mogelijkheden om aan te werven.”
Ook stelt Croes dat er “een kwalitatieve mismatch op onze arbeidsmarkt” is. “Jongeren houden bij hun studiekeuze niet altijd rekening met de eventuele job-opportuniteiten. Het is dan ook belangrijk dat we jongeren goed informeren over hun eventuele studiekeuzes.”
Zo zegt Croes dat er te weinig studenten zijn in STEM-richtingen (Science – Technology – Engineering – Mathematics), namelijk 16,9 procent van de Belgische studenten. Het EU-gemiddelde is 22,8 procent, in Frankrijk en Duitsland is dat respectievelijk 25,4 procent en 29,1 procent.
Ook zijn er in België te veel schoolverlaters. Zo stopt één op de elf (8,8 procent) jongvolwassenen met zijn opleiding nog voor die een hoger diploma dan de graad lager secundair onderwijs behaald hebben. Daardoor bevindt één op de tien jongeren (9,9%) zich nu in de NEET-situatie (Not in Education, Employment or Training).
Mogelijke oplossingen
Volgens Croes is er nood aan kwaliteitsvolle begeleiding, opleiding, heroriëntering en activering van werkzoekenden.
Daarvoor doet de VBO heel wat concrete voorstellen. Werkgevers worden bijvoorbeeld aangeraden om een individuele beroepsopleiding uit te bouwen en om hun vacatures aan te passen op maat van jongeren. Op het vlak van beleid wordt er gepleit voor een snelle uitvoering van het Zomerakkoord, met onder andere de herinvoering van de proefperiode en de versoepeling van de regels rond uitzendarbeid. Aan de jongeren wordt aangeraden om voor studierichtingen te kiezen die we in de toekomst meer dan ooit nodig zullen hebben. Ook moeten ze zelf ervaringen opdoen via bedrijfsstages, studentenjobs of vrijwilligerswerk. De volledige lijst met concrete voorstellen om de vacaturegraad in België te doen dalen, vind je hier.
Groei-economie blijft essentieel
Bovendien is het de algemene stellen van de VBO dat er vermeden moet worden dat we van een groei-economie, waarbij bedrijven willen groeien en dus meer willen aanwerven, evolueren naar een knelpunteconomie, waarbij de groei van bedrijven zich niet doorzet omdat ze niet het juiste personeel vinden.
Bart Buysse, directeur-generaal van het VBO, stelt daarom nog de volgende maatregelen voor:
- Mogelijke heroriëntering van zij die op zoek zijn naar een job
- Wegwerken van remmen op tewerkstelling, en maatregelen nemen in functie van tewerkstelling en mobiliteit. In het zomerakkoord staan bijvoorbeeld enkele goede maatregelen, zoals de herinvoering van de proefperiode of de startersjobs
- Werkgevers: durf kansen geven aan werkzoekenden waarvan het profiel niet 100% overeenstemt met de openstaande vacature. Geef hen een opleiding op de werkvloer als dat nodig is.