De federale regeringspartijen hebben eindelijk een akkoord over maatregelen om de energieprijs te drukken. Er komt onder meer een btw-verlaging op elektriciteit en een verwarmingspremie van 100 euro. De genomen maatregelen zijn uiteindelijk een samenraapsel van wat er de afgelopen maanden in het buitenland is beslist.
Hoe goed zijn de Belgische maatregelen om de energieprijs te drukken in vergelijking met die in het buitenland?
Waarom is dit belangrijk?
Iedereen in de wereld gaat gebukt onder de hoge energieprijzen. Door het economische herstel (na de eerste coronagolven) is de vraag naar energie fors toegenomen. Tegelijk zijn er problemen aan de aanbodzijde. Dat komt onder meer door de spanningen aan de grens tussen Oekraïne en Rusland. In een recent rapport over de mondiale gasmarkt van het Internationaal Energieagentschap (IEA) staat te lezen dat de huidige onzekerheid over de gasprijs en het aanbod de komende tijd groot blijft.Door de hoge energieprijzen hebben almaar meer regeringen maatregelen getroffen om de prijs ietwat te drukken. Nu heeft ook de Belgische regering een akkoord bereikt over een pakket steunmaatregelen. Zo komt er een btw-verlaging op elektriciteit en krijgen we via de energiefactuur een eenmalige verwarmingspremie. Voorts wordt het uitgebreid sociaal tarief verlengd tot eind juni.
De btw-verlaging levert volgens de Vivaldi-berekeningen gemiddeld 65 euro op. Inclusief de verwarmingspremie resulteert het pakket maatregelen van de regering in een besparing van 165 euro. Volgens premier Alexander De Croo (Open Vld) komt het jaarlijks voordeel van het uitgebreide sociaal tarief neer op 700 euro per gezin. Het valt op dat de regering inspiratie in het buitenland heeft opgedaan.
Btw-verlagingen in het buitenland
Om te beginnen zijn verschillende landen België al voor geweest met een btw-verlaging. Spanje heeft afgelopen zomer bijvoorbeeld al de btw op energie verlaagd van 21 naar 10 procent. Tsjechië heeft in november en december de btw-heffing op energie volledig afgeschaft. Het land wil die maatregel dit jaar verlengen, maar het heeft daarvoor de goedkeuring van Europa nodig.
Cyprus heeft dan weer gekozen voor een meer gerichte btw-verlaging. Het eiland heeft de btw op elektriciteit verlaagd van 20 naar 5 procent voor de meest kwetsbare groepen, gedurende zes maanden. Italië voerde een btw-verlaging door voor zowel gas als elektriciteit.
Een eenmalige premie
De eenmalige “verwarmingspremie” ligt dan weer in lijn met de genomen maatregelen in onder meer Frankrijk en Nederland. De Nederlandse regering heeft bijvoorbeeld beslist om de reeds bestaande korting op de energiefactuur op te trekken van 265 euro tot 824,77 euro op jaarbasis.
Het land heeft ook de belasting op stroomverbruik verlaagd. Dat moet resulteren in een extra besparing van zo’n 160 euro bij een gemiddeld verbruik. Daar staat wel tegenover dat de belasting op gas wordt verhoogd. Bij een gemiddeld verbruik zal een Nederlands gezin daardoor zo’n 23 euro meer betalen voor zijn gasverbruik. De Nederlandse regering wil zo het gasverbruik temperen. In Frankrijk krijgen mensen die minder dan 2.000 euro verdienen een eenmalige premie van 100 euro.
Prijsplafond en energieheffing
Bij onze zuiderburen is er wel een extra opvallende maatregel genomen om de energieprijzen te drukken. Zo heeft de Franse regering in september een prijsplafond voor de gasprijzen geïntroduceerd. Dat plafond is van kracht tot het einde van het jaar. De berekening van de elektriciteitsprijs werd zo aangepast dat die in 2022 niet meer dan 4 procent kan stijgen.
In Duitsland heeft de regering de energieheffing (EEG) verlaagd. Christian Lindner, de Duitse minister van Financiën, zei afgelopen weekend in een interview met Der Spiegel magazine dat de regering overweegt om die heffing volledig te schrappen in de tweede helft van dit jaar. Oorspronkelijk was het de bedoeling om die belasting in 2023 af te schaffen.
(am)