De Britse regering van premier Boris Johnson heeft haar nieuwe migratieplannen voorgesteld. Het gaat om een systeem gebaseerd op punten. Voor hoogopgeleide en Engelstalige migranten zal het gemakkelijker worden om in het Verenigd Koninkrijk te mogen wonen dan voor laaggeschoolden en niet-Engelstaligen. Ook mensen met een jobaanbod van een erkende werkgever maken meer kans op een visum. Het nieuwe systeem treedt in werking op 1 januari 2021 na het einde van de overgangsperiode van de brexit. Er komt dus een gelijke behandeling voor EU-burgers en niet-EU-burgers.
De Britse minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel zegt dat “het puntensysteem het aantal immigranten moet verminderen”. Dat meldt onder andere de Britse krant The Guardian. Patel spreekt van “een historisch moment” dat een einde maakt aan “het vrij verkeer van mensen”. De punten worden toegekend op basis van vaardigheden, kwalificaties en inkomen. EU-burgers en niet-EU-burgers zullen evenveel kans krijgen op een visum.
Voor alle duidelijkheid: het gaat om een visum voor een bedrijf van langer dan zes maanden. Het systeem gaat in vanaf 1 januari 2021 na het einde van de overgangsperiode van de brexit. Momenteel zijn het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie nog volop aan het onderhandelen over een handelsakkoord en andere afspraken.
“Wetenschappers, ingenieurs en academici”
Buitenlanders die een visum voor het VK willen, moeten minstens 70 punten verzamelen. Een jobaanbod van een erkende Britse werkgever is bijvoorbeeld 20 punten waard. Ook een job op het opleidingsniveau van de migrant is 20 punten waard op voorwaarde dat die een jaarlijks minimumloon geniet van 25.600 pond of zo’n 30.820 euro. De vaardigheid om Engels te kunnen spreken is 10 punten waard.
“De visa worden dan enkel nog verleend aan wie voldoende punten behaalt”, zegt Patel nog. “De beste talenten” krijgen voorrang, zoals “wetenschappers, ingenieurs en academici”. Verder benadrukt het kabinet van Patel dat de Britten bij het brexit-referendum in 2016 en bij de parlementsverkiezingen van december 2019 “een duidelijke boodschap” gegeven hebben. Vandaar deze strengere regeling op vlak van migratie.
Ondernemers bezorgd
Heel wat ondernemers, maar ook de nationale gezondheidsdienst NHS uiten nu al hun bezorgdheid over het aangekondigde puntensysteem. Ze doen dikwijls beroep op buitenlandse werknemers, die vaker voor een lagere verloning een bepaalde klus willen klaren.
“Jobs waarvan de regering zegt dat die slechts voor laaggeschoolden zijn, zijn net van het allergrootste belang voor ons welzijn en voor de groei van onze bedrijven”, reageert Tom Hadley, directeur van de Recruitment and Employment Confederation in The Guardian. “Dit regeringsplan dreigt de mensen uit te sluiten die we zo hard nodig hebben om de diensten aan te bieden die de Britten dagelijks nodig hebben. We hebben arbeiders nodig die voor onze bejaarden willen zorgen, onze huizen willen bouwen en onze economie sterk houden.”
Studentenvisa
Het ministerie van Binnenlandse Zaken schat dat zo’n 70 procent van de huidige laaggeschoolde beroepsbevolking van de EU niet in aanmerking komt voor een visum.
Ook voor studentenvisa zal een puntensysteem ingevoerd worden. Buitenlanders die in het VK willen studeren, moeten een voorstel hebben gekregen van een Britse instelling, Engels spreken en in staat zijn om zichzelf te onderhouden.
Moeizame onderhandelingen
Bovendien verlopen de onderhandelingen tussen de EU en het VK over de afspraken na de effectieve brexit moeizaam. EU-onderhandelaar Michel Barnier zegt tegen de Nederlandse omroep NOS dat de Europese Unie alleen een handelsakkoord met de Britten zal tekenen als er ook een deal is over de visserij. Heel wat vissers uit EU-landen vrezen dat ze na 1 januari 2021 niet langer toegang zullen krijgen tot de Britse wateren.
Nochtans was net de visserij een belangrijk thema in de brexitcampagne. Britse vissers klagen al jaren dat buitenlanders grotere vangsten uit de Britse wateren halen dan zijzelf. Britten die in die industrie werkzaam zijn, stemden dan ook massaal voor de brexit.