Al sinds de bekendmaking van de nominaties lijkt het in de sterren geschreven te staan. De Netflixfilm The Power Of The Dog wordt de grote winnaar op de Oscars, met als kers op de taart de prijs voor Beste Film. Maar doorheen het awardseizoen heeft het kleine schattige filmpje CODA zich opgeworpen als een te duchten concurrent. Sowieso lijkt een streamer zondag de hoofdvogel af te schieten, alleen is het nog de vraag of het Netflix of Apple zal zijn.

Hollywood zit volop in het awardseizoen, wat onder andere wil zeggen dat elke beroepsgroep zijn eigen favorieten bekroond in aanloop naar de Academy Awards, de allergrootste prijzen. Het was best verrassend dat CODA – te bekijken via AppleTV+ – de hoofdprijs wegkaapte op de Producers Guild Awards. De film liet daarmee sterke concurrenten als Dune, King Richard, West Side Story en The Power Of The Dog achter zich. De prijs volgt al na een overwinning op de Screen Actors Guild waar CODA de prijs voor Beste Ensemble won.

De underdog tussen de deelnemers van dit jaar blijkt dus plots de grootste concurrentie voor The Power Of The Dog te worden. En zo zit er toch weer een beetje Belgisch DNA in de Oscars, want CODA is een remake van de Frans-Belgische film La Famille Bélier uit 2014. Dat was een sympathiek filmpje met erg mooie momenten, maar was ons nog net iets te Frans, met de bijhorende grote Franse humor. De gebreken van die film heeft CODA weggewerkt en de mooie momenten werden behouden, waardoor deze remake een betere film is geworden dan zijn origineel.

De onaangepaste wereld

Het verhaal draait rond Ruby (Emilia Jones uit Locke & Key), een meisje dat opgroeit in een gezin met dove ouders en een dove broer. Ze zingt graag, maar kan die passie dus niet delen met haar familieleden. Ze schrijft zich op school in voor het koor om dichter bij haar crush Miles (Ferdia Walsh-Peelo) te zijn en komt er zo achter dat ze meer dan een beetje zangtalent heeft. Haar muziekleerkracht (Eugenio Derbez) probeert Ruby te overtuigen om zich in te schrijven voor een prestigieuze muziekopleiding, maar Ruby blijkt behoorlijk onmisbaar in haar gezin.

CODA is een perfect gekozen titel, want naast de benaming voor het laatste stuk muziek in een compositie is het vierletterwoord ook de afkorting voor Child Of Deaf Adults. Op een fijnzinnige manier verkent de film hoe moeilijk het is om als enige horende op te groeien in een gezin vol doven – een nog meer duidelijke illustratie van parentificatie kunnen we ons niet voor de geest halen – maar ook hoe moeilijk het is om als dove mee te draaien in onze horende maatschappij. Het maakt CODA ook een verhaal over hoe onaangepast de wereld is aan mensen met een beperking, aan hoe véél werk er nog is voor we echt over inclusie zouden mogen spreken.

Ontwapenend

De 21-jarige Emilia Jones is ontwapenend als Ruby, het meisje dat de brugfunctie moet vervullen tussen de wereld van de doven en de wereld van de horenden. In La Famille Bélier ging het nog om een familie van landbouwers, in CODA heeft regisseur en scenarist Sian Heder ervoor gekozen om de film in de wereld van de visserij te plaatsen. Het principe is hetzelfde, beide zijn beroepsgroepen die het steeds moeilijker hebben om het hoofd boven water te houden. Maar de visserij is normalerwijze een hechtere gemeenschap dan die van de landbouwers. Dat gegeven kon Heder gebruiken om aan te tonen hoe afgesloten en geïsoleerd van die gemeenschap het gezin van Ruby leeft. Ze worden getolereerd, niet gerespecteerd en aanvaard.

De tweede grote verandering tegenover het origineel doet zich voor bij de muziek. Waar La Famille Bélier een ode was aan de Franse chanson, zet CODA sterk in op Both Sides Now van Joni Mitchell en You’re All I Need To Get By van Marvin Gaye en Tammi Terrell. In de finale van La Famille Bélier voelden we de tranen branden in de finale bij de performance van Je Vole van Michel Sardou door de Franse zangeres Louane, maar bij de finale vertolking van Emilia Jones’ Both Sides Now konden we ’t niet langer droog houden.

De betere versie

Toen La Famille Bélier in 2014 verscheen ging dat met enige ophef gepaard omdat niet alle dove personages door dove acteurs werden gespeeld. Dat is in CODA anders: de drie acteurs die de moeder, vader en broer van Ruby spelen – Marlee Matlin, Troy Kotsur en Daniel Durant – zijn alle drie ook doof in het echte leven. Het is een voorbeeld van hoe CODA hoog ingezet heeft op authenticiteit: zo waren ook alle tolks op de set horende kinderen van dove ouders (CODA’s dus) en leerde Emilia Jones echte Amerikaanse gebarentaal om haar rol neer te kunnen zetten.

We gokken dat CODA op de Oscars zeker de prijs voor het Beste Scenario zal winnen. Als de Academy een statement voor inclusie wil maken, geven ze ook Troy Kotsur zijn Oscar als acteur in een Beste Bijrol. Kotsur is nog maar de tweede dove acteur ooit die voor een Oscar genomineerd is, de eerste was zijn medespeelster Marlee Martin die in 1986 werd genomineerd voor haar rol in Children Of A Lesser God.

Van ons mag CODA de prijs voor de Beste Film winnen, geen van de genomineerden ontroerde ons meer. CODA  blijft de underdog zondag, maar een keuze voor deze film zou een warme, authentieke en charmante winnaar opleveren.  

CODA is te zien via AppleTV+. De Oscars worden zondagnacht 27 maart uitgereikt.