Sinds vrijdag 9 februari ligt ‘Album’ in de winkel, de debuutplaat van dirk, compleet met kleurboek! Twee jaar geleden waren ze nog derde in Humo’s Rock Rally en nu de plaat een feit is wordt het écht menens. Acht nummers knallen, dik vijfentwintig minuten muziek en dan is het over. En toch vonden we heel wat gesprekstof, want naast “om te lachen” is dirk. ook een heel ernstige zaak. Maar eerst en vooral wilden we toch eens weten waarom ze nu voor die toch wat rare groepsnaam hebben gekozen.

Jelle Denturck: De hoofdreden is: omdat we dat grappig vonden. We waren een bandnaam aan het zoeken en toevallig kwam ik in die week heel veel mensen tegen die Dirk heetten. Opmerkelijk veel Dirken. Ik heb dat dan voorgesteld en onze drummer (Ruben Vanhoutte) was meteen fan en één van de twee gitaristen zag het totaaaal niet zitten.

Het is alleszins niet de beste bandnaam om te googlen. Ik heb het even gedaan: als eerste verschijnt Dirk Van Den Broeck van een Nederlandse supermarktenketen die kennelijk Dirk heet. Als volgende Dirk De Witte kappers en als derde de Wikipediapagina van de supermarktenketen.

Denturck: Da’s ook de reden waarom we een puntje achter de naam gezet hebben, maar dat heeft niet echt geholpen. Bij Spotify maakt het puntje wél het verschil. De eerste track die we met de groep op Spotify gezet hebben was een crappy demootje en dat verscheen onder de naam dirk op Spotify. En dat bleek een schlagerzanger te zijn. Wat we dan toch ook weer grappig vonden. (lacht)

We houden niet erg van bands die zichzelf ontzettend serieus nemen. Je moet ook nog een beetje kunnen lachen, vinden wij.

Fuckup

Er zit veel humor in de plaat, maar het is niet alleen maar grappig hé.

Denturck: Zeker niet. Er zit ook veel donkerte in en dat was de mix die ik wilde. Nick Cave bijvoorbeeld maakt heel donkere muziek die alleen maar intenser lijkt te worden met de jaren, maar er blijft wel een bepaalde vorm van humor in zitten. Op zijn eigen manier. Hij vertelt alles heel droog en serieus en als je niet oplet heb je de humor gemist. Maar als je ‘m eruit haalt, zit je op een hoger niveau. Dat wilden wij ook graag: lachen om niet te moeten bleiten.

Het is humor als beschermingsmechanisme.

Denturck: Precies. Het is door alle flauwe taalmopjes erin te steken dat ik die zwaardere dingen erachter kan wegsteken. En nu en dan steekt die zwaarte de kop op, wat de impact groter maakt. Als ik alleen maar had geschreven “Het gaat echt niet goed met mij en het leven is kut”, dan verwacht je ook alleen nog maar dat. Ik haat zelfmedelijden.

De teksten zijn belangrijk, maar tegelijkertijd stormt de muziek wel over je heen. Heb je al gemerkt dat mensen effectief naar je teksten luisteren en ze oppikken?

Denturck: Ik heb veel tijd en werk in m’n teksten gestopt omdat dat voor mij belangrijk is. Maar de luisteraar moet dat niet mee hebben. Er is nog altijd de muziek waar je ook in méé kan gaan. Ik ga niemand op de vingers gaan tikken omdat ze voor het optreden geen grondige tekstanalyse hebben uitgevoerd. (lacht) Ik merk wel dat het nummer Fuckup wel aanslaat. De slagzin daarin is “I only hate myself when I fuck things up/And I fuck things up all the time.” Dat wordt snel opgepikt op optredens en dat doet me enorm veel deugd.

Geen gunstig klimaat

Jullie hebben de derde plaats behaald in de Rock Rally twee jaar geleden. Vroeger stonden de platenmaatschappijen dan met een contract te zwaaien als je het podium afkwam.

Denturck: Ik ken die tijd ook van horen zeggen. (lacht) Het is niet dat die wedstrijd al zijn impact verloren heeft. Het doet nog steeds iets: journalisten en mensen bij de radio gaan op zijn minst al eens naar je luisteren en optredens worden geboekt. De tijd waarin ze met contracten staan te zwaaien is überhaupt voorbij, overal. De grote contracten voor drie platen, dat bestaat niet meer. Nu is het “Maak een plaat. We willen die eventueel wel uitbrengen en daarna zien we wel weer.”

Jullie zijn lang favoriet geweest voor de eindoverwinning.

Denturck: Dat is dan weer eigen aan de Rock Rally: ze kijken naar evolutie. Je moet drie keer spelen. Blijkbaar hebben Whispering Sons, die gewonnen zijn, en Rewind Productions, die tweede waren, in die periode een stevige groei doorgemaakt waardoor ze boven de verwachtingen van de jury uitrezen. Wij presteerden naar verwachting en dat heeft ons een beetje genekt.

Jullie en Whispering Sons zijn twee groepen waarover de pers altijd lovend schrijft en toch wil de radio niet mee.

Denturck: Vlaanderen is al heel klein, Studio Brussel heeft ook een eigen wedstrijd: De Nieuwe Lichting. Ze willen dus eerst hun ‘eigen’ artiesten in de spotlight zetten, daar zal het al wel iets mee te maken hebben. Het heeft ook te maken met het feit dat wij twee groepen zijn die muziek maken die in het huidige klimaat als ‘moeilijk’ gezien wordt. Het is echt onnozel om zo te zeggen, maar het klimaat is niet gunstig voor ons. (lacht)

De radio is nog steeds ontzettend belangrijk, al zijn er altijd uitzonderingen. Raketkanon bijvoorbeeld: krijgen geen aandacht van de radio, maar doen alles zelf. En dat Amenra genomineerd was voor drie MIA’s, dat was toch ook een half mirakel. Dat zijn de sprankeltjes hoop.

Perfecte popsongs

Op de site van de Ancienne Belgique wordt jullie muziek “heerlijk tegendraads lawaai” genoemd en dat klopt wel, maar tegelijkertijd zit er altijd wel een goeie popsong in verborgen.

Denturck: Ik bevestig dat met trots. Een popsong schrijven is kunst en ik wil daar niet vals bescheiden over doen: door de jaren heen ben ik er beter in geworden. Ik hou ook enorm van de popsong. Ik zing graag mee met een refrein en daarom zou ik nooit een pure noiseplaat maken. We zijn ook fan van Cloud Nothings en die zanger heeft dezelfde instelling. Ik ben ook een enorme fan van The Beatles, goddelijk. Nirvana was in wezen ook popmuziek. Ik hou van perfecte popsongs schrijven om ze vervolgens zelf kapot te maken.

Hide van twee jaar geleden staat gewoon bij op de plaat, ergens mooi in het midden. Wil dat zeggen dat jullie eigenlijk al heel lang wisten dat jullie deze richting zouden uitgaan?

Denturck: Ja, dat wisten we al een tijdje. Doorheen het proces van het maken van de plaat zijn we wel geëvolueerd, maar we blijven wel in hetzelfde spectrum. Toen we Hide schreven wisten we dat we onze richting hadden gevonden dus dat moest zeker op de plaat.

Je bent duidelijk de frontman. Je was dat ook in Protection Patrol Pinkerton en je bent ook cabaretier. Zoek je die rol op?

Denturck: Opzoeken weet ik niet. Het draait altijd zo uit, dat wel. Als zanger is het natuurlijk wel een rol die er vaak bij komt en het is wel een rol waar ik me goed bij voel. Ik kijk ook graag in het publiek hun ogen. Het is wel tot op een punt gekomen dat ik nu voor mezelf beslist heb dat ik niet meer in een band ga stappen waar ik géén frontman kan zijn. Ik vind dat niet leuk. Ik zie mezelf niet echt als een instrumentalist. Dat gezegd zijnde: dirk. is een band. Een frontman zonder groep, is niks. Zij verrassen me altijd met rare scheve riffs waar ik nooit op zou komen, bijvoorbeeld.

Is dirk. een langetermijnplan?

Denturck: Ja! Maar ik heb mezelf al wel voorgenomen dat we ermee stoppen van zodra ik voel dat het op is. Niet uitbollen, geen platen blijven maken die niet interessant zijn. Ik denk aan Evil Superstars: twee platen en gedaan. Volgend jaar zou ik met dirk. al met een nieuwe plaat willen afkomen. Ik wil productief zijn. Kijk naar Mauro: gewoon blijven gaan. Daarmee vertel je: “Het is ook maar rockmuziek.” Ik wil geen vijf jaar werken aan een ep’tje met vier nummers.

Om dezelfde reden staan er maar acht nummers op de plaat. We hebben er tien opgenomen en twee werkten niet echt. Dus weg. Nu vlamt de plaat en zo is het goed.

Duwtje over de rand

Ik heb een invloedenlijstje van jullie gelezen en ik vond het – echt waar – een opluchting dat het voor één keer eens breder ging dan enkel andere muziek. Ik las ook Albert Camus als invloed en de animatiereeksen Rick And Morty en BoJack Horseman. Eindelijk iemand!

Denturck: Toen ze ons vroegen om een invloedenlijstje wist ik meteen: “Dit gaat breder gaan dan alleen maar muziek.” Een muzikant is iemand die bezig is met kunst en toch vernauwen ze zichzelf altijd tot dat muzikale hokje. Het gaat zelfs veel verder dan dat, want ook het weer kan een sterke invloed uitoefenen op mij. Alles kan een invloed zijn. Wat ik eet als ontbijt kan een invloed zijn.

Sterker nog: ik vind ook al die invloeden echt terug op ‘Album’. BoJack Horseman en Rick And Morty zijn ook dingen die net als dirk. én grappig én duister zijn. Rick is heel overtuigd van de nietigheid van het aardse bestaan, bijvoorbeeld.

Denturck: Rick And Morty is hard. Het is hilarisch en af en toe komt de echte zwaarte die erin zit naar boven. En dat komt dan aan als een mokerslag. Exact wat we met dirk. ook willen doen. Camus: exact hetzelfde.

Albert Camus werd de filosoof van het absurde genoemd, maar zei ook dat er eigenlijk maar één ernstig filosofisch probleem was: de zelfmoord, oordelen of het leven wel of niet de moeite waard was om geleefd te worden. Het viel me op omdat je in Gnome ook zingt: “Only the smart ones kill themselves on purpose.”

Denturck: Dat is heel rechtstreeks, inderdaad. Ik heb heel veel Camus gelezen het afgelopen jaar en het is heel erg in ‘Album’ geslopen. Hij stelt de fundamentele vragen en ik wilde daar op mijn manier iets mee doen. Wat doe ik hier? Het feit dat er niks van mij verwacht wordt en dat er tegelijkertijd die dwang is om te blijven bestaan, daar worstel ik wel mee. Er moet toch iets in de mens zitten dat hem aan de gang houdt?

Nu worden we heel filosofisch, maar misschien is het wel de dood die ons aan de gang houdt.

Denturck: Inderdaad, dat denk ik ook. De dood is de enige zekerheid en na de dood is er niets. Een keer dat je dat terdege beseft ga je ook het leven veel meer appreciëren. Vorig jaar is mijn mama overleden aan kanker en dat heeft me als mens fundamenteel veranderd. Het leven is alles dat we hebben dus je kan er maar best wat plezier aan beleven zolang het duurt.

Ik kan dat hier nu wel even zeggen, denk ik: ik heb een depressie gehad. En ik heb het gevoel dat ik sinds het weer beter met me gaat ik mijn keuzes veel bewuster maak. Dat ik veel beter weet wat ik wil en wat ik niet wil en daar ook naar leef.

Denturck: Ik heb in een diep gat gezeten doordat mijn mama gestorven is. Daarvoor ging het ook al niet geweldig met me, maar haar dood was het duwtje over de rand. Ik ben daar nu stilaan aan het uitklauteren en inderdaad: het gevoel hebben dat je terug controle hebt over wat je doet en denkt, dat is een bevrijding. Ik vind het opnieuw leuk om te leven.

Ik ook. En ik had nooit gedacht dat dat nog zou gebeuren.

Denturck: Maf hé. Dat je zo vast gereden raakt in een straatje waarin je geen uitweg meer ziet. En dan toch weer een uitweg kan vinden. ’t Is een nieuwe wereld.

Ongeleide projectielen die wereldleider mogen zijn

Als we dan verder gaan over de invloeden: BoJack Horseman, het depressieve paard, is Fuckup.

Denturck: Er is nog nooit een personage zo menselijk geweest als dat paard. BoJack Horseman snijdt zo diep. Het fijne is ook dat die twee series iets zijn dat we met z’n allen delen in de band, we zijn er allemaal grote fan van en kunnen er uren over praten en het vijftien keer bekijken. Da’s enorm fijn.

In Sick ’N Tired zing je “I’m sick and I’m tired to think about the world we’ll leave behind.” Is dat een pleidooi om jonge mensen gewoon eens jong te laten zijn zonder doemberichten over oorlogsdreiging en onbetaalbare pensioenen?

Denturck: Het is enerzijds een ode aan de jeugd en de jeugdigheid. Ik ben zelf al 28, ik ben in muziekland al zeker niet meer de jongste van de hoop. Mijn leven verandert, er worden verantwoordelijkheden op je geprojecteerd door anderen omwille van je leeftijd en dat heeft me altijd enorm bang gemaakt. Ik kruip dan weg in mijn fantasiewereld.

En anderzijds gaat het inderdaad ook over de wereld en de mensheid. Die is momenteel niet op z’n best. In hetzelfde nummer zing ik “Politics is ideology/ now the world is run by a monstrosity” en al die ongeleide projectielen die tegenwoordig wereldleider mogen zijn: ze zijn vermoeiend. Het is ontzettend vermoeiend om iedere dag te moeten lezen wat voor idiote dingen hele belangrijke mensen met deze wereld aan het doen zijn.

Er zijn zelfs steeds meer mensen die het niet meer willen weten en zich van het dagdagelijkse nieuws afkeren.

Denturck: Voilà, “I’m sick and I’m tired.” Ik volg het niet meer. Ik zeg niet dat ik ooit de grootste volger was, maar nu ben ik het beu. Je bent in grote mate machteloos dus je kan er alleen maar gefrustreerd van worden en frustratie helpt niemand vooruit. We zien met zoveel mensen dat wat er nu allemaal gebeurt niet oké is. En toch wordt het alleen maar erger.

Knutselhoek met Wasco’s

Iets vrolijker: er zit een kleurboek bij jullie plaat. Iets dat ik eerst heel raar vond toen ik het las en vervolgens heel typerend en grappig.

Denturck: Ik wil met heel veel trots verkondigen dat ik dat zelf gemaakt heb. Als je aan mij als kind vroeg wat ik wilde worden, dan was dat striptekenaar. Ik heb voor de lol eens een cartoonversie getekend van alle leden van dirk. omdat ik van de leden ook op één of andere manier van iedereen herkenbare figuren wilde maken. Vandaar ook mijn korte broek op de persfoto’s. (lacht) Iedereen vond het meteen heel leuk.

Onze hoes vind ik ook heel tof: het is een blad vol met roze verf ingescand. En alles van tekst is fysiek getypt op een oude typemachine. En heel lang achter de inkt gezocht die ik daarvoor nodig had. (lacht) Op de albumrelease gaan we ook een knutselhoek maken met kleurplaten en Wasco’s zodat onze fans zelf aan de slag kunnen. dirk. voor het hele gezin!