In een muziekjaar verschijnen er heel veel platen, maar op het einde van de rit blijkt het toch altijd weer net iets makkelijker dan we verwacht hadden om uit dat overaanbod de crème de la crème te plukken. De volgende 25 platen mochten zich het afgelopen jaar onze favorieten noemen.
1. LCD Soundsystem – American Dream
Aan de hoes is er geen wolkje aan de lucht en de titel ‘American Dream’ is alleen maar ironisch te interpreteren. Tien nummers staan er op de nieuwe LCD Soundsystem en samen klokken die af op een stevige 68 minuten, maar tegelijkertijd is dit de plaat die we het afgelopen jaar het vaakst van allemaal in zijn volledigheid hebben afgespeeld. De band rond James Murphy maakte hun eerste plaat in zeven jaar en bewezen meteen dat hun unieke sound – laverend tussen dance, punk en indie rock in – geen hype was, maar ook anno 2017 nog moeiteloos mee kan. En dan nu maar wachten op die Belgische concertdatum voor 2018!2. St. Vincent – MASSEDUCTION
‘MASSEDUCTION’ (een zelfverzonnen woord) van St. Vincent is de popplaat van het jaar en toch kan ze even gemakkelijk weggezet worden als een moeilijke plaat. Als het dan al een moeilijke plaat is, dan is het toch vooral door haar veelzijdigheid. De ene keer klinkt Annie Clark als Madonna (de goeie), in een volgend nummer zoekt ze de puurheid van de ballade op. Het is een samenraapsel van vanalles met als bindende factor alleen maar Annie Clark, maar na dertien nummers en 41 minuten kan je niet anders dan toegeven dat het verdomd goed werkt.3. The xx – I See You
Deze plaat kwam uit toen 2017 nog in de pampers zat en dreigt dus veelal vergeten te worden. Het zou zonde zijn, want op ‘I See You’ barst er voor het eerst een straaltje zonlicht door in het universum van The xx. Niet alleen zit de band hoorbaar beter in het vel (ze schamen zich niet meer om wie ze zijn), ook brengen ze dat plezier over op de luisteraar. We kunnen nu glimlachend over straat lopen terwijl we naar The xx luisteren zonder dat de groep zichzelf verloochent heeft.4. Fever Ray – Plunge
De verrassing van het jaar kwam van Karin Dreijer Anderson. In 2014 ontbond ze The Knife, het project waarmee ze samen met haar broer de elektronische muziek niet één, maar een vijftal nieuwe gezichten had gegeven. In 2009 was er een album van Fever Ray gekomen, een soloproject, maar niets dat erop wees dat Dreijer Anderson plannen had om Fever Ray van stal te halen. Tot er plots een single was en een paar knipogen later deze hele plaat. En Fever Ray maakt nog altijd elektronica zoals niemand anders dat doet. Hopelijk is ze nu back to stay.5. The War On Drugs – A Deeper Understanding
In 2014 was het moeilijk om een eindejaarslijstje te vinden dat niet aangevoerd werd door ‘Lost In The Dream’ van The War On Drugs. De druk voor een opvolger zou dan vernietigend hoog kunnen zijn, maar niet zo bij Adam Granduciel en de zijnen. Drie jaar later doen ze gewoon nog meer hun ding, pakken ze uit met een single van 11 minuten (Thinking Of A Place), zijn de nummers nog altijd betoverend goed (Pain, Strangest Thing), ook als ze eenvoudig zijn en maar vier minuten duren (Knocked Down). The War On Drugs draagt nog altijd echo’s in zich van Bob Dylan en Bruce Springsteen, maar daarnaast klinken ze ook steeds meer als zichzelf.6. Jason Isbell & The 400 Unit – The Nashville Sound
Naast één van de concerten van het jaar schonk Jason Isbell ons dit jaar ook één van de platen van het jaar. Het gaat beter met ‘m dan een paar jaar geleden en op dit album bezingt hij dan ook de dankbaarheid jegens diegenen die hem omringen, maar ook de angst om te hervallen in zijn alcoholverslaving en zodoende alles te verliezen.
Jason Isbell is daarnaast ook gewoon een erg begenadigd tekstschrijver: If We Were Vampires is een bloedmooi liefdesliedje met een originele invalshoek en in Last Of My Kind beschrijft hij zeer treffend de steeds grotere vervreemding die hij voelt met de wereld van vandaag. Jason Isbell is niet dé grote naam in de muziek, maar is zeer zeker te ontdekken.
7. Loyle Carner – Yesterday’s Gone
Loyle Carner wordt gecategoriseerd onder de hiphop en hij rapt, maar hij doet dat op zijn debuut ‘Yesterday’s Gone’ wel op een lome jazzy manier. Net dat gegeven onderscheidt hem vandaag van zijn concurrentie. Doorheen het jaar is deze plaat uitgegroeid tot een plaat die flowt van begin tot einde, en tegelijkertijd heel eerlijk en oprecht is. Het Britse muziekmagazine, wijdde zelfs een artikel aan waarom Loyle Carner dé artiest bij uitstek was die 2017 tot zijn jaar had gemaakt.8. Kendrick Lamar – DAMN.
Voor Kendrick Lamar was 2017 het jaar waarin hij de opvolger voor ‘To Pimp A Butterfly’ uitbracht. Een opvolger maken voor een plaat die de wereld zowat heeft veranderd, dat deed hij door heel erg dicht bij zichzelf te blijven, na te gaan wat de plotse wereldfaam met hem had gedaan. Op ‘DAMN.’ gaf hij ons een inkijk in zijn leven én in zijn hoofd.
Op ‘To Pimp A Butterfly’ was Kendrick een jonge artiest die de strijd aanging met wat er allemaal misliep in de wereld. Op ‘DAMN.’ gaat hij de invloed na van die periode op zijn eigen leven en hoe dat sindsdien veranderd is.Soms is dat positief, zoals in GOD., want hij maakt zijn dromen waar, bereikt de doelen die hij zichzelf gesteld heeft.
Een andere keer is er veel minder plezier te beleven en hekelt Kendrick vooral wat ‘To Pimp A Butterfly’ met zijn status gedaan heeft. FEEL. hakt er op dat vlak stevig in, want hierin somt Kendrick op wat hij sindsdien allemaal voelt. Hij voelt zich in de steek gelaten en maakt zelfs gewaag van sociale terugtrekking. Of zoals het nummer eindigt: “I feel like the whole world want me to pray for ‘em/But who the fuck prayin’ for me?/Ain’t nobody prayin’ for me.” Het heeft dan op zijn minst toch nog een goeie plaat opgeleverd.
9. Run The Jewels – RTJ3
Officieel verscheen ‘RTJ3’ begin januari, maar Killer Mike en El-P waren zo enthousiast dat ze de plaat al online dropten net voor het begin van het jaar 2017. Er is weinig veranderd in de opzet: de plaat was weer helemaal gratis te downloaden en ook de titel was RTJ met volgnummer. Ook muzikaal geen grote revolutie: nog altijd leveren de twee hiphop af op het allerhoogste niveau. Snelle hiphop, harde hiphop, witheet en met een spervuur van woorden.10. Perfume Genius – No Shape
Voor Mike Hadreas was ‘No Shape’ dan weer een verderzetting van wat op zijn vorige plaat al duidelijk te merken was: een muzikale verbreding van zijn project Perfume Genius. Van kleine lo-fi ingetogen deprimerende songs is Hadreas in een paar jaar opgeschoven naar bijna-popmuziek, breed en groots. Het maakt van ‘No Shape’ zijn meest veelzijdige en meest complete album.
In The Guardian meldde Mike Hadreas dat zijn toetssteen ‘Spirit Of Eden’ van Talk Talk was. Dan kan je nooit verkeerd zitten, natuurlijk!
11. The National – Sleep Well Beast
2017 bracht ook de eerste plaat van The National in vier jaar. De tussenliggende tijd tussen ‘Trouble Will Find Me’ en ‘Sleep Well Beast’ hebben de verschillende leden gebruikt om andere muzikale oorden te gaan opzoeken, wat uiteindelijk geleid heeft tot een iets ander geluid dan voorheen: op ‘Sleep Well Beast’ ontdekt The National de gitaarsolo en smokkelen ze stiekem elektronica in hun geluid. Het levert songs op die iets meer tijd nodig hebben om helemaal door te dringen, maar met Day I Die, Guilty Party, Carin At The Liquor Store en Turtleneck staan er ook enkelen op die zich meteen in ons hart hebben genesteld. De anderen hebben nog groeimarge.12. Ghostpoet – Dark Days + Canapés
Ghostpoet is een voorbeeld van een band die na vier platen nog altijd voornamelijk een goed bewaard geheim onder muziekliefhebbers is. Met ‘Dark Days + Canapés’ is Obaro Ejimiwe alweer aan zijn vierde plaat toe en hoewel de AB voor zijn concert in februari al helemaal uitverkocht is, blijft het vechten voor elk sprokkeltje aandacht.
Deze vierde brengt ook een wijziging in het geluid mee, wat het nog iets moeilijker maakt om Ghostpoet te omschrijven. Er zijn opvallend meer gitaren te horen op dit nieuwe album, die hebben het overgenomen van de pure hiphopbeats. Immigrant Boogie is het beste voorbeeld van hoe Ghostpoet dezer dagen klinkt: sociaal geëngageerd én groovy. Vrolijk gaan we er nog altijd niet van worden, daarvoor zijn de teksten van Ejimiwe te grimmig, maar het laat wel indruk na.
13. Millionaire – Sciencing
De comeback van 2017 uit eigen land was ongetwijfeld die van Millionaire. Nadat Tim Vanhamel voordien al op te merken was geweest naast Tom Barman bij Magnus was voor Vanhamel de tijd voor een nieuw album dan eindelijk toch weer aangebroken. Voor Millionaire was ‘Sciencing’ het eerste album in twaalf jaar.
Het hoeft dan ook niet te verbazen dat deze Millionaire een totaal andere band is dan degene die ons twaalf jaar geleden had achtergelaten. Deze Millionaire speelt minder het ongeleide projectiel en durft het zelfs al eens rustiger aan te doen. Dat gezegd zijnde: live vliegt het allemaal nog snoeihard om de oren. Voor wie het in 2017 gemist heeft: te bewonderen in de AB in april.
14. Protomartyr – Relatives In Descent
Wie er deze lijst op naslaat zou kunnen besluiten dat er toch weinig écht gerockt is in 2017. Wie de eer van de gitaar verdedigde was Protomartyr, de band uit Detroit die in recensies herinneringen opriep aan The Fall, Nick Cave ten tijde van The Birthday Party en Patti Smith. Ze doen erg on-2017 aan en net daardoor is Protomartyr te koesteren.15. Moses Sumney – Aromanticism
Moses Sumney heeft in 2017 een bijzonder snoepje op de wereld losgelaten. ‘Aromanticism’ is geen plaat die zich leent tot de achtergrond, maar moet gesavoureerd worden met een hoofdtelefoon op de oren. Het is een erg ingetogen album geworden, een plaat die maakt dat we ons nu iets kunnen voorstellen bij soulfolk of folksoul. De productie is bewust kaal gehouden, drums of beats zijn vaak nergens te bespeuren. Hier en daar zijn de arrangementen weids en jazzy, maar in het algemeen bepleit Moses Sumney hier het understatement, in combinatie met zijn bijna hemelse falsetto. Het grote prijsbeest op deze plaat is het bijna zeven minuten durende prachtnummer Quarrel.16. Sharon Jones & The Dap-Kings – Soul Of A Woman
In 2017 moest de liefdevolle Charles Bradley het tijdelijke voor het eeuwige verruilen, in 2016 stierf zijn labelgenote Sharon Jones al aan alvleesklierkanker, op zestigjarige leeftijd. Het echte succes kwam laat voor Sharon Jones, met name pas toen ze met The Dap-Kings begon te werken, de band die ook al een groot aandeel had in het succes van ‘Back To Black’ van Amy Winehouse. Ze was er al 46 toen hun eerste album samen uitkwam.
Zeven platen maakten de groep en Sharon Jones samen waarvan deze laatste – ‘Soul Of A Woman’ – haar laatste opnames verzamelt. Ze was opnieuw ziek, maar gek genoeg is het ook haar beste plaat, alsof ze haar stempel nog net dat beetje steviger wilde drukken.
17. Lorde – Melodrama
Ella Yelich-O’Connor – zoals Lorde echt heet – is er nog altijd maar 21. Twee platen heeft ze ondertussen uit en ‘Melodrama’ overtreft ‘Pure Heroine’ van vier jaar geleden ruimschoots. Green Light is al uitgegroeid tot een waar anthem en nummers als Sober en Perfect Places vatten perfect hoe het voelt om jong en zoekende te zijn. In de Lotto Arena gaf ze dit najaar een nagenoeg perfect optreden voor een halfgevulde zaal, begrijpe wie kan. Wij weten één ding: als Lorde aan dit tempo blijft groeien, wordt ze nog een héle grote madam.
18. Robert Plant – Carry Fire
Van heel jong naar heel oud: Robert Plant is er nu 69, maar blijft aan een stevig tempo platen uitbrengen. Wat hij tegenwoordig maakt heeft nog maar weinig van doen met Led Zeppelin, maar straalt nog altijd torenhoge kwaliteit en authenticiteit uit. Zeker de laatste jaren zijn zijn nieuwe platen erg de moeite waard geweest en dat is met deze ‘Carry Fire’ niet anders.
Robert Plant heeft er altijd voor gekozen om te blijven toeren en tijdens die optredens niet met het verleden te dwepen, maar ook die grote klassiekers van Led Zeppelin in een ander jasje te brengen. Dat werkt overigens uitstekend. Op deze plaat eert Robert Plant volgens ons nadrukkelijk zijn eigen muzikale erfenis, de ene keer door te knipogen naar het rustigere werk van Led Zeppelin, de andere keer door een scheut wereldmuziek aan zijn geluid toe te voegen. Er zijn voor- en tegenstanders, maar hoe dan ook is Robert Plant op zijn 69e nog steeds een interessante figuur én één van de beste zangers die er op deze aardbol te vinden is.
19. Grandaddy – Last Place
Dit jaar kwam ook Grandaddy voor het eerst in twaalf jaar weer met een nieuw album op de proppen. De plaat werd goed ontvangen, de tournee – met onder andere een pracht van een concert in de AB – liep uitstekend. En dan, in mei, overleed stichtend lid en bassist Kevin Garcia geheel onverwacht aan een beroerte op amper 41-jarige leeftijd. Op dat moment was de band op tournee in Noord-Amerika en hadden ze een doorkomst op Dour op hun kalender staan, maar dat ging uiteraard niet meer door.
Dat allemaal maakt dat we niet meer met hetzelfde gevoel dan voorheen naar ‘Last Place’ kunnen luisteren, maar als het de zwanenzang van Grandaddy blijkt te zijn, dan is het wel een erg waardige zwanenzang. De tijd heeft geen vat gehad op de band: wat in de jaren 90 zo goed werkte – sterke melodieën, mooie teksten en sterk gelaagde klanktapijten – werkte nog steeds in 2017.
20. U2 – Songs Of Experience
Na ‘Songs Of Innocence’ (2014) hadden we nog weinig hoop voor een beter tweeluik. Maar toen kwam U2 met ‘Songs Of Experience’, een plaat die lang niet hun beste is, maar wel veel spannender en frisser dan alles wat we nog verwacht hadden van U2. Bij ‘Songs Of Innocence’ hadden we vaak het gevoel dat de band zich er te makkelijk vanaf hadden gemaakt, nu horen we dat ze hebben gezocht naar iets dat ze nog niet eerder gedaan hadden.Wie een referentiepunt wil in het oeuvre van U2 zelf: ‘Zootopia’ komt allicht het dichtst bij.
Het pleit voor U2 dat ze, met hun loodzware en grootse muzikale erfenis, niet blijven hangen in het verleden, maar gewoon nieuwe platen blijven uitbrengen.
21. Spinvis – Trein Vuur Dageraad
Toen ‘Trein Vuur Dageraad’ uitkwam lazen we hier en daar al dat het om de plaat van het jaar zou gaan. Daar zijn we ’t dus niet mee eens, maar bij onze bovenste 25 eindigt de eerste Spinvis in zes jaar wel. ‘Trein Vuur Dageraad’ is een erg melancholische plaat over het voorbijgaan, de vergankelijkheid en het genadeloos voortschrijden van de tijd en de melancholische Erik De Jong is de mooiste.22. Jessie Ware – Glasshouse
‘Glasshouse’ is een album dat nagenoeg volledig over het hoofd is gezien in 2017. We begrijpen het wel, ook wij zaten niet echt nog te wachten op nieuw werk van Jessie “Wildest Moment” Ware, die tweede plaat was toch een stevige tegenvaller geweest.
Op ‘Glasshouse’ heeft ze zich herpakt. Nu eens leunt ze aan bij de r&b uit de jaren 90 (Midnight is een uitstekende single), dan weer voegt ze een scheut gospel aan haar geluid toe (Thinking About You) en op nog andere nummers doet ze ons vooral aan Sade denken. De tijd zal aantonen hoe vaak we deze nog gaan opleggen, maar er is best veel moois te beleven op deze derde van Jessie Ware.
23. Strand Of Oaks – Hard Love
Waar ‘HEAL’ van Strand Of Oaks (2014) nog in onze top drie eindigde, moet opvolger ‘Hard Love’ het met het staartje van de lijst doen. Een slechte plaat is het dus zeker niet, want er zijn honderden andere platen die deze lijst helemaal niet gehaald hebben, maar het is wél een kleine teleurstelling als we ‘m vergelijken met de voorganger.
‘Hard Love’ is directer dan zijn voorganger. Radio Kids, Everything en Rest Of It trekken voluit de kaart van de stadionrock, zonder aan uitverkoop te doen, maar andere nummers blijven toch meer op de vlakte. We weten niet precies waar het aan ligt, maar ‘Hard Love’ kwam stukken beter tot zijn recht live (hij speelde één van de concerten van het jaar) dan op plaat. Gaan kijken op Cactusfestival dus.
24. Soulwax – FROM DEEWEE
Soulwax is nooit écht helemaal weggeweest, maar ‘FROM DEEWEE’ was wel hun eerste nieuwe album in twaalf jaar. Centraal op de plaat staan de staccato drums waarmee alle nummers zijn opgebouwd, ze zijn het kloppend hart van de plaat. Het bijzondere aan deze plaat is dat er niet aan geprutst is: wat je hoort, is in één take opgenomen.Het is dus niet toevallig dat ‘FROM DEEWEE’ ook als een liveplaat klinkt: het is er uiteindelijk ook eentje, al was ze dan tot in de puntjes voorbereid.Voor je aan ‘FROM DEEWEE’ begint, moet je weer alles vergeten wat je weet over Soulwax. Het nieuwe album is geen rockplaat en geen danceplaat, het is er iets tussen. De broers wilden zichzelf (alweer) een nieuwe identiteit aanmeten, wilden niet voldoen aan verwachtingen, maar ze zelf creëren en wilde hun dance-identiteit van de laatste tien jaar met echte songs. Dat wil dus zeggen: er wordt weer gezongen.
25. Broken Social Scene – Hug Of Thunder
En afsluiten doen we met het Canadese collectief Broken Social Scene, bestaande uit een kleine twintig muzikale vrienden (onder wie Feist) die bij elkaar komen, platen maken en op tournee trekken wanneer het lukt en met wie het lukt. Broken Social Scene blijft uiteindelijk een hobbyproject, iets om de vrije tijd mee op te vullen, en het hoeft dan ook niet te verwonderen dat het zeven jaar geduurd heeft voor er nog eens een plaat kwam. Het is een goeie.
Alle elementen die we van hen kennen, zoals hun popgevoeligheid hun tegendraadsheid (en ja, dat kan allebei op één plaat) en hun muur van geluid die ze optrekken zijn aanwezig. Waarom ze dan ‘maar’ op 25 staan? Het is tegelijkertijd hun minst veelzijdige.