Dag op dag een jaar geleden vielen honderden aanhangers van toenmalig president Trump het Capitool in Washington aan. Een nooit geziene uitbarsting van geweld tegen de belangrijkste democratische instelling van de Verenigde Staten kostte die dag het leven aan vijf mensen: vier demonstranten en een politieagent. Vier andere politieagenten, die niet konden verhinderen dat de demonstranten het congresgebouw binnendrongen, hebben sindsdien zelfmoord gepleegd. 

Volgens het Witte Huis zal president Biden vandaag “de waarheid vertellen over wat er op 6 januari 2021 gebeurde”. Ook zal hij “de leugens die sindsdien zijn verspreid” aan de kaak stellen. 

Maar de trieste waarheid is dat een herhaling van de gebeurtenissen van die dag in de toekomst niemand zou verwonderen. Niet enkel heeft Amerika weinig van die dag geleerd, slechts 55% van de Amerikanen aanvaardt dat Joe Biden de verkiezingen rechtmatig won. 

“Teflon Trump”

Uit een peiling van onze zusterpublicatie Newsweek blijkt dat 52 procent van de Republikeinse kiezers zegt te geloven dat de relschoppers die dag “de Amerikaanse democratie beschermden”. De politieke verdeeldheid in de VS is alleen maar gegroeid. Steeds meer Amerikanen zien hun democratie in crisis en hun binnenlandse politieke tegenstanders als hun voornaamste vijand. En niets verandert, “omdat er niets kan veranderen in een samenleving die zo ziek is van verdeeldheid.“ Weinig dat “Teflon Trump” doet kan bij Republikeinse kiezers zijn imago beschadigen. Hij heeft zijn greep op de GOP sinds de aanval op het Capitool enkel uitgebreid. De Republikeinen hebben de leugen van de gestolen verkiezing omarmd. Partijleden die dat niet deden, werden buitenspel gezet.

“Media houden ervan hun aandacht volledig te richten op onzin”

De grondlegger van het Trumpiaans populisme is zonder meer Steve Bannon. Hij was ook de strateeg achter de verkiezingsoverwinning van Trump in 2016.

Ooit door het persagentschap Bloomberg “de gevaarlijkste man van de VS” genoemd, bestond zijn tactiek erin “to flood the zone with shit”. (“De zone met stront overspoelen”). 

“Wie het debat wil beheersen, hoeft het enkel te voeden met nepnieuws en provocaties”, luidde zijn advies. “Want de media houden ervan hun aandacht volledig te richten op onzin. Waardoor alle andere vragen (de echte en potentieel gênante) overstemd worden.” Een tactiek die wonderwel heeft gewerkt.

“Weet je waarom ik dat doe? Ik doe het om jullie allen te discrediteren en te vernederen, opdat niemand jullie nog gelooft.”

Trump toonde zich al snel een meester in het implementeren van deze strategie. Lesley Stahl, een journaliste die vooral bekend is van haar werk voor het populaire actualiteitsprogramma ’60 minutes’, vertelde ooit dat ze Trump kort na zijn verkiezing had ontmoet. Nog voor het interview van start ging, begon hij opnieuw de pers aan te vallen. Toen ze hem zei dat dit vermoeiend werd en dat hij daarmee moest ophouden omdat hij gewonnen had en dat het tijd was om die bladzijde om te slaan, antwoordde Trump: “Weet je waarom ik dat doe? Ik doe het om jullie allen te discrediteren en te vernederen, opdat niemand jullie nog gelooft.”

Trump toonde zich later ook dankbaar tegenover Bannon. Op de laatste dag van zijn presidentschap werd de vlammenwerper door zijn vroegere baas gepardonneerd.