De UAntwerpen schat dat slechts zo’n 300.000 Belgen immuun zijn tegen het coronavirus. Dat komt neer op zo’n 3 procent van de Belgen die antilichamen tegen het virus in hun bloed hebben. Dat betekent dat we enorm ver af zouden zijn van de zogenaamde groepsimmuniteit, waarbij minstens de helft van de bevolking antilichamen moet hebben. Als de regering de lockdownmaatregelen versoepelt, moet er volgens de UAntwerpen rekening mee gehouden worden dat de burgers nog steeds zeer vatbaar zijn voor het coronavirus. Een tweede piek van besmettingen, ziekenhuisopnames en overlijdens kan snel gebeuren bij te lakse handhaving.

Ook in heel wat andere Europese landen wordt de groepsimmuniteit geschat tussen 1 en 5 procent. Voor deze analyse baseerden de UAntwerpen-onderzoekers zich op 3.686 bloedstalen die in heel het land zijn afgenomen. Ze gingen in laboratoria op zoek naar antilichamen tegen sars-CoV-2 in bloedstalen. Die antilichamen tonen aan dat het immuun­systeem tegen het virus heeft gevochten en dat de persoon in kwestie (voorlopig) geen tweede keer besmet kan raken. Dat meldt onder meer de VRT.

De geanalyseerde bloedstalen vormden een steekproef van de algemene bevolking van 0 tot 99 jaar. Het gaat om bloed dat de jongste weken werd afgenomen bij Belgen die met een bepaald probleem of medische klacht naar de huisarts of een specialist buiten het ziekenhuis trokken. In de laboratoria werd het bloed getest op de klacht(en) van de patiënt en daarna op het beschikken over antilichamen tegen het coronavirus.

(Van Ranst en Wilmès misnoegd over lek van exitstrategie aan pers: “Onverantwoordelijk en crimineel gedrag”.)

Tot eerste week lockdown

Deze analyse geeft een beeld van hoe sterk het coronavirus in ons land was vóór en in de eerste week van de lockdown. Pas tot twee weken na de besmetting kan je namelijk met zekerheid antistoffen in het bloed van de patiënt meten. Sinds het begin van de lockdown zijn natuurlijk een aantal mensen besmet geraakt, die antistoffen aangemaakt hebben. Hun aandeel richting groepsimmuniteit is wellicht zeer klein, juist vanwege de strenge maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

(Verenigde Naties waarschuwen voor hongersnood “van bijbelse proporties” door coronavirus.)

Vooral verspreiding in clusters rond patiënt

UAntwerpen-epidemioloog Pierre Van Damme ziet de situatie echter vrij optimistisch in. “Een maand geleden had ik nog gegokt dat 10 tot 15 procent van de bevolking besmet was geraakt toen het virus voor de lockdown vrij spel had”, zegt hij in de Mediahuis-kranten. “Maar zo besmettelijk is het blijkbaar toch niet. Het ziet ernaar uit dat het zich vooral in clusters rond een patiënt verspreidt.”

“Bij het lossen van de lockdown komt het er dus op aan de contacten van nieuwe gevallen zeer nauwkeurig op te sporen, zodat een klein brandje meteen geblust kan worden.” Onderzoekers zien daarnaast ook dat de immuniteit per leeftijdsgroep min of meer gelijk verdeeld is.

(‘Bouchez ontkent het zonlicht’: irritatie en ongeloof over houding MR in regeringsonderhandelingen.)