Wie door de Senegalese hoofdstad Dakar rijdt, valt naast de vele sportende jongeren meteen ook iets anders op: een gigantisch standbeeld te midden het grote Dakar botst zo hard met de gemoedelijke sfeer van de hoofdstad dat je er niet naast kan kijken. Het ‘Afrikaanse Vrijheidsbeeld’ is even indrukwekkend als het louche is. Al is het Senegalese volk niet echt onder de indruk. Zij zien het 52 meter grote bronzen gevaarte, een souvenirtje van voormalig president Abdoulaye Wade, dan ook liever uit het beeld van de stad, en het land, verdwijnen.
Voormalige president Abdoulaye Wade moest en zou aantonen dat Afrika aan een opmars bezig was. En daarvoor was een in het oog springend monument nodig. ‘Le Monument de la Renaissance Africaine’ is de officiële titel, in de volksmond kortweg ‘het Vrijheidsbeeld’. Al lijkt het in de verste verte niet op zijn Amerikaanse tegenhanger. Integendeel. Het lijkt meer uit het koude en grijze Sovjet-Rusland te stammen dan het warme Senegal. Het 52 meter grote bronzen gevaarte lijkt eerder besteld door Stalin dan door Wade, maar de voormalige Senegalese president heeft hemel en aarde (dat laatste nagenoeg letterlijk) verschoven om het er te krijgen.
Want het verhaal achter het immense standbeeld is niet echt koosjer te noemen. Dat het een soort USSR-feel mee heeft gekregen, is misschien zelfs niet zo opmerkelijk. Het waren namelijk de Noord-Koreanen die Abdoulaye Wade een helpende hand toedienden bij de constructie van ‘het Afrikaanse koppel met het kind op de arm’.
Ontblote borst
Geld was er in 2002, toen de constructie startte, in het ‘arme’ Senegal uiteraard niet, toch zeker en vast niet genoeg om dergelijke kolos neer te zetten. Dus kocht Wade het met het enige dat hij wel nog liggen had: wat ‘lapjes’ grond. Zo’n 30 tot 40 hectaren zou Wade veil gehad hebben voor ‘zijn’ monument. Grond die door de stijgende bebouwingsgraad van Senegal al duur was en alleen maar in waarde zou toenemen. Geen slechte deal dus.
Een indrukwekkend monument was het gevolg. Al was (en is) het Senegalese volk helemaal niet onder de indruk. Dat Wade voor de plaatsing ervan een hoop woningen en zelfs een ziekenhuis van de kaart veegde, zo viel te horen in de straten, kan er bij hen (begrijpelijk) niet in. Te duur, zo luidde het. Te bloot ook. De overwegende moslimbevolking in de hoofdstad was niet opgesteld met de ontblote borst van de vrouw in het standbeeld. De president zag er geen graten in om meer dan 90 procent van z’n bevolking daardoor tegen de borst te stoten.
“Rechtstaan uit de obscuriteit”
De beschrijving spreekt voor zich: een gespierde man die zijn vrouw bij de taille houdt, met het kind op de arm en zich als het ware naar de hemel stort. Het moest het Afrika symboliseren dat “rechtstaat uit de obscuriteit”. Een ode aan de vele Afrikaanse landen die zich, dan 50 jaar geleden, onafhankelijk verklaarden. Al voelt het meer megalomaan aan dan groots, meer een doorn in het oog dan een echt monument om trots op te zijn. Maar erger nog doet het vooral denken aan een tijd van corruptie. Een tijd waar zowel de bevolking als het land liever niet aan herinnerd worden.
Met de, onder meer door de Belgen gesteunde, recente opmars van Senegal wordt het monument alleen maar pijnlijker. Hoe beter het met Senegal gaat, des te opvallender het wordt. Maar het staat er ondertussen al acht jaar en is dan ook onderdeel geworden van de stad. Het volk lijkt er zich bij te hebben neergelegd, de leiders ook. Die focussen op wat nog moet komen, de verdere groei van Senegal, en terecht. Maar ondertussen staat daar wel een misplaatst reliek van een megalomane ex-president, gebouwd door de Noord-Koreanen.