In de Verenigde Staten is de procedure om Donald Trump af te zetten als president ingezet. Een handvol Democraten heeft de zogenaamde impeachment-procedure aangevat. De kans dat het nu al lukt is klein, want de Republikeinen hebben het Huis van Afgevaardigden nog in handen, en zullen deze poging wellicht nog afweren.

Het was al een tijdje aangekondigd: Donald Trump maakt kans om als eerste president die wordt afgezet in de geschiedenisboeken te verdwijnen. Daarvoor is een lange procedure nodig waarover uiteindelijk in het Congres zal worden gestemd. In principe kan een president afgezet worden wanneer er sprake is van verraad, corruptie of andere zware misdrijven. Die enkele Democratische Congresleden die deze procedure zijn begonnen, vinden dat Trump de Amerikaanse grondwet overtreden heeft. Het initiatief staat onder leiding van Steve Cohen, afgevaardigde voor de staat Tennessee.

Wat nu?

Wat nu gebeurt is behoorlijk ingewikkeld. Er zijn vijf artikels voor afzetting geïntroduceerd. Een afzettingsprocedure of impeachment is een juridisch proces, maar het wordt in de gang gezet door politici, en die doen dat alleen als er een opportuniteit is. Om een afzettingsprocedure in gang te zetten tegen een president is sowieso een tweederde meerderheid in de Amerikaanse Senaat en het Huis van Afgevaardigden nodig.

Eigenlijk maken de Democraten nu nog geen schijn van een kans aangezien de Republikeinen nog te sterk staan. Maar aangezien ook daar niet iedereen blij is met Trump valt een afzetting niet uit te sluiten wanneer de Democraten halverwege de termijn van Trump mogelijk sterker zullen staan in het Congres.

.@RepCohen: "We believe that President Trump has violated the Constitution, and we've introduced five articles of impeachment." pic.twitter.com/nC7bdnhYqR

— ABC News Politics (@ABCPolitics) November 15, 2017

Verwacht werd dat de eerste poging om Trump af te zetten er pas zou komen als hij van nog maar 30 procent van de Amerikanen steun zou krijgen. Op dit moment is dat nog ongeveer 38 procent. Een tijdje geleden onthulde een denktank dat slechts zes Republikeinen nog moeten worden overtuigd om tegen Trump te stemmen bij zo’n procedure, dus het is zeker niet ondenkbaar dat het alsnog gebeurt.

Vierde poging

Het is niet de eerste keer dat de procedure tegen een president wordt ingezet, maar het is nog nooit gelukt om hem daadwerkelijk uit het Witte Huis te stemmen. Drie presidenten maakten het mee: Andrew Johnson (1868) en Bill Clinton (1999) overleefden de stemming en mochten president blijven. Richard Nixon hield in 1974 de eer aan zichzelf en stapte nog voor de stemming op.

Als Trump ooit wordt afgezet, betekent dit niet dat er nieuwe verkiezingen zullen komen. In dat geval zal Mike Pence als vicepresident de eed afleggen en de 46ste president van de Verenigde Staten worden.