Een persdag via Zoom, het was ook voor ons een primeur. Het is voor iedereen een beetje wennen om elkaar niet echt in de ogen te kijken tijdens het gesprek en het is ook altijd even afwachten of de techniek mee wil (altijd een opluchting!), maar tijdsgewijs waren er voordelen, daar moeten we eerlijk in zijn. Wij willen het hier graag hebben over Into The Night, want dat was de reden voor onze online afspraak. Het is de eerste volledig Belgische Netflix Original dus Zoomden wij maar al te graag met Jason George (de schrijver en showrunner) en acteurs Jan Bijvoet en Nabil Mallat, die ons elk vanuit eigen kot te woord stonden.

Jason George: Wat behoorlijk uniek is aan Into The Night is dat elke acteur in zijn eigen moedertaal kon spreken. We horen dus een boel talen door elkaar. We vonden het belangrijk om het op die manier aan te pakken omdat je precies datgene ook zou hebben op een echte internationale vlucht: een hutsepot van talen. Dat was zo voor de camera, maar ook achter de camera. Het was een smeltkroes van talen, landen, culturen en het was zo fijn om te zien hoe mensen na verloop van tijd begonnen aan te sluiten bij gesprekken in talen die ze eigenlijk niet beheersten. Ik hoop dat die sfeer ergens in de toekomst zal kunnen terugkeren.

“Ook een goeie moslim aan boord”

De reeks is gebaseerd op The Old Axolotl, van de Poolse auteur Jacek Dukaj. Het is een roman die enkel digitaal is uitgegeven en die ook gebruik maakt van hypertext en 3D-printbare modellen. Hoe heb je die leren kennen?

George: Dat is volledig de verdienste van Netflix. Ik zat al een tijdje in m’n hoofd met “Ik wil iets met vliegtuigen doen.” Voor m’n job bij Netflix vlieg ik veel en ik zag het potentieel van een vliegtuig als een interessante arena. In de show zie je ook mensen die je echt op een vliegtuig zou kunnen tegenkomen. Echte mensen die geconfronteerd worden met buitengewone omstandigheden. Toen ik met dat voorstel kwam, had Netflix de rechten van dat verhaal gekocht. Het boek van Jacek Dukaj speelt zich ettelijke honderden jaren in de toekomst af. We hebben er dus hier en daar iets uitgepikt en hebben er ons eigen ding mee gedaan, maar ik zag wel meteen het potentieel van het verhaal.

Jan, jouw personage Rik, links op de foto, intrigeerde me van in het begin en hoe ik over ‘m dacht is een paar keer veranderd doorheen de afleveringen. Wat voor iemand is hij voor jou?

Jan Bijvoet: Ik had hetzelfde als jij toen ik las. Dat zijn natuurlijk de betere personages. Ik was nogal snel verkocht, moet ik zeggen.

George: Ik hoop dat je dat bij verschillende personages had. Wanneer de personages geïntroduceerd worden zijn ze archetypes: de verdachte, de dappere, de stille, de grote mond. Maar ik hoop dat we door meer achtergrond mee te geven ook je beeld over de verschillende mensen hebben kunnen veranderen. Degene die dapper lijkt is het misschien uiteindelijk niet. En degene waarvan jij denkt dat hij problemen gaat opleveren, is misschien wel de liefste persoon op heel dat vliegtuig. Als mens stoppen we snel mensen in vakjes. Het is een tactiek van ons brein om de wereld te vereenvoudigen. Door iemand te leren kennen kan je daar uitbreken en meer nuances aanbrengen in hoe je over iemand denkt.

Tegen Osman zegt Rik op een bepaald moment: “Ik ben blij dat er ook een goeie moslim aan boord is.” Dat is het soort racisme van mensen die van zichzelf zeggen dat ze geen racist zijn.

Nabil Mallat: Dat zinnetje heb ik al zo vaak gehoord! (lacht) Op café maak ik het wel eens mee, dat er eerst iemand wat raar naar me staat te kijken, een paar pinten achterover kapt en dan komt zeggen: “Maar gij zijt ne goeie!” Dus wat Rik tegen Osman zegt, is voor mij een beetje uit het leven gegrepen.

De zon als grootste vijand

Deze serie speelt zich niet af in de toekomst, maar in de hedendaagse wereld. Doordat we vandaag allemaal thuiszitten omwille van corona lijkt de show nog aan relevantie te hebben gewonnen. Het is nog maar eens echt bewezen dat de natuur echt sterker is dan de mens, al doen we nog zo veel moeite om ‘m te bedwingen.

George: Uiteraard is de show ervoor gefilmd, maar je hebt gelijk. Dat gezegd zijnde: de mens heeft altijd al angst voor het onbekende gehad, voor datgene dat we niet kunnen zien. Voor mij gaat de serie veel meer over hoe we met elkaar omgaan dan hoe we omgaan met die externe kracht, de zon.

Bijvoet: Als je zo’n reeks filmt, sta je ook altijd wel even stil bij het feit dat er altijd dingen kunnen gebeuren waar we nu nog geen weet van hebben. Een dikke vijf jaar geleden waren Nabil en ik allebei te zien in Cordon, die reeks staat nu al een stuk dichter bij de realiteit dan toen het geval was. Ook Into The Sun kan wel. De zon kan onze grootste vijand worden, hebben wetenschappers al aangetoond. Laten we hopen dat de kans heel klein is. Ik denk dat dat misschien voor veel mensen een nieuw bewustzijn is nu: dat al onze zogezegde zekerheden eigenlijk geen zekerheden zijn en dat er altijd dingen kunnen gebeuren die we niet kunnen voorzien.

Mallat: Bij mij was het helemaal andersom: ik werd helemaal terug geflitst naar mijn periode op de set en Into The Sun kijken heeft me de realiteit net doen vergeten.

Wat zou jullie eigen beste survival skill zijn als je in een situatie als in de serie terecht zou komen?

Bijvoet: Ik vind ’t moeilijk om er bij mezelf eentje te bedenken. Ik denk dat we onszelf in zo een extreme situatie allemaal wel eens zouden kunnen verrassen, in de ene of andere richting, en dat er dingen uit de bus zouden komen die we van onzelf niet verwacht zouden hebben. Als ik toch iets moet zeggen dan denk ik dat ik degene zou zijn die de ruzies zou proberen beslechten door te praten. En Nabil zou voor de underdog opkomen, daar ben ik zeker van!

Mallat: (lacht) Bedankt, Jan! Ik zou erg overbeschermend zijn tegenover de mensen waar ik om geef, denk ik. Er zijn mensen waar ik mijn leven voor zou geven.

George: Wat ik geleerd heb als journalist en scenarist is: snelle beslissingen maken. Knopen doorhakken. Het nadeel daarvan is dat ze allicht niet allemaal even goed zouden uitvallen. (lacht)

Dat heb je ongetwijfeld ook moeten doen als showrunner, Jason. Als showrunner van een serie heb je helikopterzicht over alle departementen. Jij bent degene die de knopen doorhakt wanneer dat nodig is.

George: Klopt. Het moeilijkste aan deze show was wel – daar heb je ’t weer – het technologische aspect. Om Into The Night te kunnen maken, moesten we hopen dat heel veel technologie zijn werk zou blijven doen. We hebben gefilmd in zowel echte Airbus A320-vliegtuigen als in massieve reconstructies, die we dan ook nog moesten doen bewegen. Elke nieuwe dag was het een vraag: zal de technologie ons helpen, of ons tegenwerken? De thematiek van de show elke dag opnieuw op de set. (lacht)

Tweede seizoen?

Het is opmerkelijk hoe snel we als mens ons gedrag kunnen aanpassen. Dat zie je vandaag, maar dat komt ook erg naar voren in Into The Sun: er is een probleem en er wordt naar een oplossing gezocht. En waar ze dan staan, dan zien ze dan wel weer.

George: De voorbije paar maanden hebben inderdaad weer aangetoond dat we zo in elkaar zitten. Dat gezegd zijnde: ook hier vertrouwen we wel op technologie. Net zoals we dat eigenlijk op een normale dag doen: elke keer als je een vliegtuig instapt, hoop je dat de controles goed zijn verlopen, dat het vliegtuig voldoende brandstof heeft en dat de piloot goed is in zijn job. (lacht)

Jan en Nabil, jullie spelen nu officieel mee in de eerste echte Belgische Netflix Original. Het is moeilijk in te schatten wat de impact gaat zijn, maar heb je er al eens bij nagedacht over hoe groot die – in het beste geval – zou kunnen zijn? Van La Casa De Papel verwachtte destijds ook niemand echt iets.

Mallat: Sterker nog: de eerste twee seizoenen van La Casa De Papel zijn – op de Spaanse televisie – geflopt. Niemand wilde ernaar kijken. Netflix heeft het na twee seizoenen overgekocht, heeft er niks van promotie voor gemaakt en gewoon gedropt in hun aanbod. En toen is het begonnen. Echt gek hoe die dingen kunnen lopen. Als een serie in 190 landen aangeboden wordt, dan hoop je dat er in 190 landen gekeken wordt. Maar dat zijn de stoutste dromen.

Het einde van het seizoen laat de deur nog op een kier staan voor een tweede. Het is duidelijk een open einde. Is er duidelijkheid rond een eventueel tweede seizoen?

George: We wilden niet flauw doen en heel wat vragen beantwoorden tegen het einde van de zes afleveringen. Tegelijkertijd zal elk einde wel nieuwe vragen oproepen. Ik hoop dat dit einde zowel bevredigend is als dat het nieuwsgierig maakt naar wat eventueel nog komen gaat. Om op je vraag te antwoorden: we hebben nog geen duidelijkheid over een tweede seizoen. Laten we eerst hopen dat de show zijn publiek vindt.

“Toek op uw bakkes”

De hele industrie waar jullie in werken staat nu op pauze. Enig idee over hoe het nu verder moet?

George: Ik vind het een geweldige vraag, maar ik denk dat eenieder die zegt het antwoord op die vraag nu te hebben tegen zichzelf aan het liegen is. We gaan moeten afwachten wat er komt en kijken hoe we van daar af aan verder kunnen, denk ik.

Mallat: Ik ben midden in de opnames van Cool Abdoul moeten stoppen. We hadden een groot publiek nodig om een boksmatch te filmen en dat ging natuurlijk niet. Met als gevolg dat ik nu nog elke dag moet trainen om in vorm te blijven. (lacht)

Bijvoet: Op theater lijkt het me iets haalbaarder. Telkens een stoel tussen laten in de zaal en de inhoud in een vorm gieten waardoor je de nodige afstand kan bewaren, het zou heel actueel en aangrijpend kunnen zijn, denk ik. Films en series lijken me heel moeilijk te worden, maar misschien komt er hierdoor wel weer meer ruimte voor kleinere projecten, wie weet.

Mallat: De dag van vandaag besef ik nog meer hoe nodig kunsten zijn, en ik hoop dat velen dat met mij beseffen. Hoe zouden we deze periode overleven zonder boeken, films, muziek en series? Het belang ervan is ontelbaar keer groter dan de waarde die eraan wordt gegeven door de overheid, helaas.

Nabil, vorige keer dat wij elkaar spraken was op de set van Patser. Dat was toen in volle Ramadan en je vertelde me toen hoe leuk het was om met een hele groep mensen na zonsondergang aan te schuiven voor de iftar. Nu is het opnieuw Ramadan, maar hij ziet er een beetje anders uit dan anders. Hoe beleef je deze periode nu?

Mallat: We zijn nog niet zo lang bezig, maar ik merk dat de zelfbezinning een heel stuk groter is. Natuurlijk zou ik graag met mijn familie vasten en deel uitmaken van een grote groep mensen, maar dat gaat nu eenmaal niet. Ik ben nu degene die het moet regelen voor mezelf, die moet zorgen dat ik het volhou. Het zijn ook wel veel kortere dagen dan in de tijd van Patser en een pak minder warm, dat is ook een groot verschil. Ik mis het contact met mijn geliefden, maar dat hebben alle mensen die geen Ramadan houden ook vandaag.

Jan, jouw personage Rik is ook religieus. Hoe sta jij tegenover religie?

Bijvoet: Zelf ben ik niet religieus, mijn ouders waren hippies en hebben zich losgebroken van alles wat naar burgerlijkheid rook en zo ben ik dus ook opgevoed. Maar mijn grootmoeder was wel gelovig en als kind heb ik wel heel veel gehad aan de verhalen die ze vertelde en aan hoe ze in het leven stond. Eigenlijk gaat religie om de verhalen die je doorgeeft aan de volgende generaties, dat wordt tegenwoordig te vaak vergeten. Dat is uiteindelijk ook waarom we met de kunsten bezig willen zijn: voor de verhalen.

Hoe ziet een dag in lockdown er voor jullie uit?

George: Ik heb een zoontje van anderhalf dus dat is al een bezigheid op zich. Ik speel de laatste tijd veel met LEGO, ik schilder, ik schrijf met krijt op het terras in onze tuin. Nu focus ik op de release van Into The Night en maak ik veel tijd vrij voor promo en als dit alles voorbij is wil ik met m’n vrouw naar een sushirestaurant waar we al lang naartoe willen, dat hebben we al afgesproken. (lacht) En hopelijk kan ik dan ook weer beginnen werken.

Mallat: Ik ben dankbaar voor de tijd die ik kan doorbrengen met m’n gezin, dat is tijd die ik anders niet heb. En verder kijk ik veel films, lees ik en schrijf ik. En trainen voor Cool Abdoul, natuurlijk. Gewoon bezig blijven.

Bijvoet: Wij hebben een schema opgesteld. Rond acht uur staan we op, dan volgt er yoga en work-out op muziek en na de lunch beginnen we met het schoolwerk van onze jongste zoon. Kasten uitruimen en de hoogste vensters toch eens proberen kuisen, dat is ook al gepasseerd. (lacht) En ik speel ook veel muziek.

Mallat: Ik heb me voorgenomen om de eerste paar maanden na corona niks af te zeggen. Dus als mensen me ergens willen uitnodigen: dit is het ideale moment. Vroeger zei ik regelmatig dingen af omdat ik geen zin had in mensen. Nu wil ik gewoon mensen zien. (lacht) )

Jason, heb je ook een woordje Nederlands geleerd op de set?

George: Ik zal je zeggen: mijn talen zijn slecht. Laten we zeggen dat ik een paar woorden of zinnetjes kende in alle talen die op de set gesproken werden, maar geen van de talen – behalve Engels – echt goed beheerste. Het eerste Vlaams dat ik op de set heb geleerd is “Toek op uw bakkes”, ze hebben me verteld dat dat de vertaling is van “You’re doing a great job”, maar ik weet al wel dat het dat niet is. (lacht)

Into The Night is te bekijken via Netflix vanaf 1 mei.