Emmanuel Macron, de president van Frankrijk, wil dat kledijwinkels, ook designshops, hun niet-verkochte kledij weggeven aan het goede doel. Daarmee wil hij ook de immense afvalberg met kleren die we verzamelen, tegengaan. Maar is dat een goede oplossing? 

Het klinkt als een goed idee: als winkels kleren niet verkocht krijgen, waarom geven ze ze dan niet aan mensen die hun kleren toch nooit zouden kunnen kopen. Dat is de oplossing die de Franse president Emmanuel Macron naar voor schuift. Volgens hem lost dat twee problemen in één klap op: meer mensen krijgen kwaliteitsvolle kledij, en de stapel ongebruikte kleren wordt kleiner.

8 kilo kleren per jaar

Belgen brengen elk jaar gemiddeld 8 kilo textiel naar de kringwinkel, dat zijn zo’n 24 kledingstukken. Daarnaast gooien ze ook nog eens acht kilo kledij gewoon weg, zonder te sorteren. In de winkels blijft dan weer 5% van de kledingstukken onverkocht hangen. Dat is een gemiddelde, voor sommige winkels ligt dat percentage dus substantieel hoger.

En winkels zijn blijkbaar niet zo happig om hun overschot gewoon weg te geven. Bij H&M hebben ze zelfs een speciale verbrandingsoven die, toegegeven, energie opwekt om hun overtollige kledij in te verbranden. Toch is recycleren en doorsturen niet de enige oplossing, zeggen duurzaamheidsonderzoekers. Alleen liggen die bij de producent, en die economie sturen is veel moeilijker dan de consument bijsturen.

We gebruiken maar 1/3 van onze kleerkast

Irene Maldini, onderzoeker Fashion & Technology aan de HvA zegt aan NOS dat: “Het percentage kleding dat niet verkocht wordt, is niet zo groot. Er is veel meer kleding die verkocht en korte tijd gedragen wordt en dan wordt weggegooid.” Het Primark-principe, met andere woorden. Nog volgens Maldini kopen we elk jaar 46 stuks kledij, maar gebruiken we slechts één derde van onze kleerkast.

Ook in België zijn er steeds meer zorgen over de kledij-berg die ontstaat door de weggooimaatschappij. Het KennisCentrum Duurzaam Ondernemen heeft dan ook richtlijnen om ervoor te zorgen dat ketens goed weten hoe ze hun kledijberg lager kunnen maken.

Take-make-waste-model

Dan gaat het niet alleen om kleren maken die duurzaam zijn, maar die ook van bijvoorbeeld gerecycleerde stoffen gemaakt worden. Ook daar klinkt het dat het aanbod en vraag op elkaar afgestemd moeten zijn, maar bovenaan de website staat dan weer dat: “Hoe jammer ook, het ‘take-make-waste model’ is het dominante businessmodel in onze maatschappij.”

Hoeveel Macron de kledij ook doorschuift, veel oplossingen schijnt dat niet aan te brengen. Niet alleen omdat de textielberg moet aangepakt worden bij de productie, maar ook omdat zelfs daklozencentra steeds minder kleren aannemen. Ook als je kleren shopt, kan je even nadenken, maar doen we dat ook?