Italië heeft gestemd, en het is een typisch Italiaanse uitslag geworden: een garantie voor maanden van politiek drama en chaos. De grootste partij wordt de 5-sterrenbeweging, een keuze voor anti-establisment. Die halen zo’n 30 procent. Het grootste blok wordt rechts: de coalitie rond de 81-jarige Silvio Berlusconi. Maar die beleeft een bittere avond, want in z’n kamp wordt de extreemrechtse Lega van Matteo Salvini groter dan hem.
De grote winnaars in Italië zijn gekend, met ongeveer de helft van de stemmen geteld: anti-establishment en extreemrechts. Niet meteen een makkelijke formule voor het vormen van een regering, want in het Italiaanse parlement haalt straks geen enkel machtsblok een duidelijke meerderheid. Voor de Europese Unie niet bepaald goed nieuws: de kans is erg groot dat Italië voor maanden coalitieonderhandelingen vertrokken is, en dat er al die tijd dus geen stabiele regering is. Er is nu al sprake van opnieuw verkiezingen te houden, omdat er niets zal aan te vangen zijn met de huidige uitslag.
Drie grote blokken komen in het parlement. Aan de rechterkant staat het grootste blok met zo’n 37 procent van de stemmen. Daartoe behoort de 81-jarige Silvio Berlusconi met z’n Forza Italia. Berlusconi kwam helemaal ‘nieuw’ in de campagne: extra haar en andere plastische chirurgie, hagelwitte tanden en een vreemd gebruinde huidskleur.
Maar het is de Lega (de vroegere Lega Nord), die binnen dat rechtse blok met de grote trofee gaat lopen: ze zijn groter dan Forza Italia en dus de leiders op rechts nu. Niet Berlusconi, maar Matteo Salvini is nu de nummer één. Die maakte z’n partij groot met een stevig anti-migratie programma.
Grote winnaar: de 5 sterren
Het tweede grote blok is één partij: de 5-sterrenbeweging, die zo’n 31 procent haalt. De partij is eigenlijk een protestbeweging, die tegen corruptie, tegen het hele politieke systeem is in Italië. Vooral in het zuiden van Italië, op Sicilië, Sardinië, in Napels, is de partij veruit de grootste.
“Nu kan niemand rond ons heen: nu zullen ze wel met ons moeten praten”, zo stelde kopstuk Riccardo Fraccaro al. De vraag is of de 5-sterrenbeweging in staat zal zijn een coalitie te sluiten. Ze zullen in elk geval hun huid zeer duur verkopen.
Grote verliezer is het linkse blok: die halen zo’n 24 procent van de stemmen. Kopman Matteo Renzi, die de uittredende regering deed vallen, krijgt een geweldige klap. Zijn regering wordt afgestraft voor de toch maar zwakke economie in Italië en vooral de gigantische frustratie over het migratiebeleid. De afgelopen vier jaar kwamen er meer dan 600.000 migranten bij in Italië.
Tijdens de campagne gaven elk van de drie blokken al aan niet met mekaar in een regering te willen stappen. Maar het is niet de eerste keer dat ‘onmogelijke coalities’ op voorhand worden afgekondigd in Italië. Alleen zal het maanden onderhandelen worden.
