Met z’n tweeën, Bart De Wever en ‘schuldige’ Jan Jambon, trotseerden ze de pers. Om de kop van Het Nieuwsblad te weerleggen: “Werkloze moet eerste huis verkopen voor hij leefloon krijgt” staat vandaag op de voorpagina. Jambon ging daarbij diep door het stof: “Ik heb een fout gemaakt, ik heb die uitspraak niet gedaan, maar het ook niet genoeg weerlegd.” De Wever haalde fors uit: “Sinds de eerste mei gaat de bangmakerij richting de N-VA crescendo.”     

Een kaal zaaltje in Hotel Serwir, een zakenhotel bij het binnenrijden van Sint-Niklaas, is het decor voor een pijnlijk moment voor de grootste partij van Vlaanderen. Uitgerekend hier was een vergadering van alle N-VA-lijsttrekkers gepland, om de neuzen goed in dezelfde richting te houden en geen communicatiefouten of ruis te laten ontstaan. Maar het liep helemaal anders.

Vanochtend vroeg al werd Jan Jambon, die gehoopt had om eens tot 9 uur uit te slapen uit zijn bed gebeld door een partijwoordvoerder: rood alarm. Een erg schadelijk interview in het Het Nieuwsblad, met als kop van de krant “Werkloze moet eerste huis verkopen voor hij leefloon krijgt” hakte er zodanig in dat de partij in damage control ging en meteen de pers bijeen riep.

“Er is een fout gemaakt”

Jambon draaide daarbij niet rond de pot: “Als ik de indruk gewekt heb, dat je je eerste woning zou moeten verkopen voor je een leefloon kan krijgen, dan was dat fout. Dan neem ik die woorden volledig terug. Wij dachten dat het belangrijk was de puntjes op de i te zetten. (…) Ik heb die quote niet gezegd, die staat ook niet in het interview. Als die wel op band staat, dan is het zo. Dan is er een fout gemaakt.”

De Antwerpse lijstduwer, toch een van de boegbeelden van de partij, legde de schuld expliciet niet bij Het Nieuwsblad. “We willen er geen welles nietes-spelletje van maken met de pers. Ik zat in een interview met Wouter Van Besien van Groen en die heeft ons ervan beschuldigd dat wij de eerste woning van een werkloze zouden willen afpakken. Mijn fout is geweest dat ik dat niet duidelijk weerlegd heb”, zei Jambon.

“Neen, de partij was niet kwaad op mij. Maar ik ben kwaad op mezelf, omdat ik dit heb laten gebeuren. Ik had scherper moeten zijn. Maar heel de ochtend ben ik overstelpt door negatieve reacties, ik ben geschrokken, ja”, zei Jambon nog. 

Ter duiding had de partij nog eens het kiesprogramma mee. Daaruit blijkt dat de “eigen bewoonde gezinswoning volledig uitgesloten is van de vermogenstoets”, met andere woorden, dat je eerste woning dus nooit kan meetellen om al dan niet leefloon te krijgen voor N-VA. Was de kop van de krant dan onjuist? Vooral CD&V en sp.a gingen hoe dan ook heel hard door op de zaak, en plakte de uitschuiver meteen in een slogan en een tweet. 

Wat stond er dan in het interview?

Het Nieuwsblad van haar kant liet zich niet in de hoek zetten: heel het interview, dat aanvankelijk achter een paywall stond, ging meteen online. Op Twitter roerde iedereen zich ondertussen. Onder meer CD&V-voorzitter Wouter Beke ging keihard te keer.

Het @janjambon interview & standpunt zoals het is: http://t.co/ZGIqZVvN3X. #elkemenstelt #stemcdenv pic.twitter.com/dXOJvx0245

— CD&V (@cdenv) May 10, 2014

In het interview trekt Jambon inderdaad fors door, op de vraag van Het Nieuwsblad of je eerst je huis moet verkopen en je spaargeld opmaken voor je recht hebt op een leefloon? “Als je zo veel middelen hebt, moet je die toch eerst aanwenden voor je op de overheid afstapt? Een uitkering dient om mensen uit de armoede te houden.”

“Dat is hard”, zegt het Nieuwsblad. “Nee, dat is niet hard”, reageert Jambon. “Het is de logica zelve.” Daarop reageert dan Groen-voorzitter Wouter Van Besien: “Wat Jan Jambon hier zegt, is dat mensen met een vermogen boven het miljoen geen belastingen hoeven te betalen op de winst uit dat vermogen. Maar wie zijn job verliest omdat zijn fabriek sluit, en na drie jaar nog geen andere job gevonden heeft, moet zijn huis afgeven.” En Jambon weerlegt dat niet: “Ondertussen ben je wel begeleid door de overheid, die je ook nog een jobaanbod doet. Als je dat niet aanvaardt, weet je waar je aan toe bent.”

“Ik verwijt het Nieuwsblad niets. Ik zat in de logica van mijn redenering daar, ik had alerter moeten zijn”, zegt Jambon een dag later, op zaterdag daarover.

Ik was erbij toen Jambon zijn uitspraak deed. Was toen al zwaar gechoqueerd. N-va toonde even ware gelaat.

— Wouter Van Besien (@WouterVanBesien) May 10, 2014

De Wever: “Dit is een zware mokerslag”

“Politieke partijen moeten de kiezer correct inlichten over hun programma. Maar je gaan verdedigen tegen voorstellen die je niet doet, dat is onmogelijk. Dit is een zware mokerslag voor ons”, zei Bart De Wever, de enige van de partij die Jambon vergezelde op de persconferentie.

“Sinds de eerste mei gaat de bangmakerij richting de N-VA crescendo. De andere partijen proberen ons te framen als asociaal. En daarbij sneuvelt de waarheid duidelijk zeer snel. (…) Men is ons aan het afschilderen als beulen, die iedereen in de armoede gaan jagen. Wij kunnen ons daar goed tegen verdedigen, maar niet tegen dingen die niet waar zijn, die juist het tegenovergestelde zijn van ons programma.”

Achteraf was te horen dat de partij wel eventjes in survival modus ging: zo snel mogelijk de uitspraken van Jambon recht trekken. “We moesten dit meteen corrigeren, we konden dit niet laten passeren. Ook eigen mensen vroegen me: “Jan, is dit correct.” Ik heb niet de gewoonte van standpunten in te nemen die tegen de partij ingaan”, zei Jambon nog. 

Kijk hier naar Bart De Wever na zijn persconferentie: