Als de Spaanse autoriteiten het niet verhinderen, trekken de Catalanen zondag naar de stembus voor hun onafhankelijkheidsreferendum. Wat de uitkomst zal zijn, is nog niet zeker want de peilingen schommelen steeds rond de 50 procent. Alleen blijft de vraag: kan een onafhankelijk Catalonië het hoofd boven water houden? Volgens de lokale president wel… en dat staaft hij met cijfers. 

Catalonië telt zo’n 7,5 miljoen inwoners op een totaal van 47 miljoen Spanjaarden. In de regio woont dus ongeveer zestien procent van de Spaanse bevolking. De regio is goed voor 21 procent van het bnp. van Spanje. Evenredig verdeelde welvaart zou je denken, maar niets is minder waar: Catalonië ontvangt amper acht procent van de totale investeringen van de Spaanse staat. Als de Catalanen zich zouden afscheiden van Madrid, zouden ze daar financieel dus beter van worden. “Bovendien is ons bruto nationaal product nu al vergelijkbaar met die van heel Finland”, staaft de Catalaanse regering zijn vraag tot referendum. Rake cijfers, dat zeker. En daar stopt het niet.

Catalonië heeft een oppervlakte van 32.113 vierkante kilometer. Dat is minder dan een tiende van de oppervlakte van Spanje, máár wel quasi even groot als ons land. “Bovendien zijn we qua bevolkingsaantal met evenveel als de Zwitsers”, benadrukt de Catalaanse president Puidgemont. In de regio wordt Spaans/Castiliaans gesproken, maar er is ook nog zoiets als de Catalaanse taal. Die is (opnieuw) erg courant en wordt door de lokale Catalaanse regering actief gepromoot. Bijna 95 procent van de bevolking in de regio kan Catalaans verstaan en ongeveer de helft van de Catalanen gebruikt de taal dagelijks. “Er zijn evenveel mensen die Catalaans spreken als mensen die Zweeds spreken in Europa.” En de president goochelt met nog meer cijfers: “We hebben al meer Olympische medailles gewonnen dan België of Noorwegen. Onze luchthaven van Barcelona is de tiende drukste van Europa én wij verdienen jaarlijks meer aan toerisme dan heel Canada.” Met zo’n cijfers kan de Europese Unie toch niet anders dan deze eventueel onafhankelijke staat erkennen, zou je denken.

EU is cruciaal

Maar of de EU Catalonië met open armen zal ontvangen, is lang niet zeker. Onder andere Duitsland liet in het verleden weten dat men zijn veto zou gebruiken bij een eventuele toetreding.

Als de regio niet opgenomen wordt in de EU, betekent dat een financiële ramp voor Catalonië. “Bedrijven die exporteren naar de EU, zullen de meeste schade ondervinden”, klinkt het bij ING. “De EU was goed voor 65 procent van export en 70 procent van de investeringen in Catalonië in de laatste drie jaar. De economische prijs die Catalonië moet betalen kan, relatief gezien, hoger zijn dan wat de Britten voor de Brexit moeten ophoesten. Al met al hangt de opbouw van een Catalaanse Republiek af van de goede wil van de Europese overheden – inclusief de Spaanse. Dat maakt het duur project.”