De gemeenteraad van Minneapolis wil het politieapparaat in de stad volledig ontmantelen en afschaffen. Negen van de twaalf gemeenteraadsleden stemden daarmee in, waardoor de burgemeester het besluit niet kan negeren.
Na de zoveelste zwarte dode door overdreven politiegeweld in de Verenigde Staten stellen velen zich vragen bij de manier waarop de politie werkt in de VS. De oproep om de politie niet gewoon te hervormen, maar volledig ‘af te schaffen’ klinkt op veel plaatsen steeds luider.
Minneapolis
Die vraag is er zeker in Minneapolis. Het is daar dat twee weken geleden de zwarte Amerikaan George Floyd stierf toen een politieagent minutenlang een knie op zijn nek hield hoewel de man smeekte voor zijn leven. Daarom stemden de gemeenteraadsleden voor de afschaffing van de Minneapolis Police Department (MPD) en het oprichten van een nieuw model om de openbare veiligheid te bewaren.
“Tientallen jaren van hervormingsinspanningen hebben bewezen dat de politie van Minneapolis niet kan worden hervormd en nooit verantwoordelijk zal gehouden worden voor zijn acties”, valt te lezen in het statement. “We beseffen dat we niet alle antwoorden hebben over hoe een politieloze toekomst er moet uitzien, maar onze gemeenschap heeft die wel.”
De gemeenteraadsleden beklemtonen dat ze het politieapparaat niet direct willen afschaffen, maar dat ze willen overleggen met de gemeenschap over een nieuw systeem. “We willen in het komende jaar contact hebben met iedere inwoner van Minneapolis die iets wil zeggen om te kijken hoe veiligheid er voor hen uitziet”, klinkt het.
Afschaffen, niet hervormen
“De dood van George Floyd bewees wat velen al wisten: dat de MPD niet ieder lid van de gemeenschap veilig houdt”, legt raadsvoorzitter Lisa Bender uit aan CNN. “Nu begint het harde werk voor ons om systemen op te bouwen die wel iedereen veilig houden.”
Bender beklemtoont dat het wel degelijk gaat over het afschaffen van het huidige politieapparaat. Het probleem volgens haar is dat er veel te veel geld naar zwaar bewapende politie gaat en er daarom geen budget meer is om zaken bij de wortel aan te pakken. “Voor veel mensen is een stabiele woonplaats een veiligheidsprobleem, net als toegang tot gezondheidszorg. Mensen vragen dan ook om te stoppen met zoveel geld te steken in de politie zelf, maar wel in wat de gemeenschap echt nodig heeft.”
“Systeem dat voor iedereen werkt”
Het afschaffen van de politie klinkt voor veel mensen absurd omdat het voor hen iets wat hen veilig houdt als er problemen zijn. Bender benadrukt echter dat dat niet voor iedereen het geval is. Volgens haar is het voor bepaalde delen van de bevolking geen optie om de politie bellen omdat dat vaak voor meer problemen voor hen zorgt. Bovendien gaan de meeste oproepen naar 911 over medische noodgevallen en verandert op dat vlak niets.
Jeremiah Ellison, lid van de gemeenteraad van Minneapolis, treedt zijn collega daarin bij. “De dood van George Floyd is niet het eerste dat fout loopt bij de MPD. Er zijn al langer heel wat incidenten. We moeten een systeem van openbare veiligheid creëren dat werkt voor iedereen. We gaan drastisch heroverwegen hoe we de openbare veiligheid aanpakken”, legt hij uit.
Mentale gezondheid en drugsverslaving
Op korte tijd blijft de politie in Minneapolis wel bestaan en ook later zal er waarschijnlijk wel een kleinere politiemacht actief blijven. Maar het is de bedoeling dat die niet de eerste zijn die contact hebben met de gemeenschap in geval van problemen.
Het geld dat op die manier uitgespaard wordt, zal worden geïnvesteerd andere diensten. Zo is het bedoeling dat er meer budget is voor consultanten voor mensen met mentale problemen en drugsverslavingsproblematiek. Op dit moment moeten politieagenten vaak ook dergelijke zaken aanpakken terwijl ze daar helemaal niet voor getraind zijn.
Burgemeester Jacob Frey
Toch zal het ongetwijfeld nog enige tijd duren voor het effectief zover is. De grote meerderheid die voor het plan stemde in de gemeenteraad zorgt ervoor dat burgemeester Jacob Frey de vraag niet naast zich neer kan leggen.
De Democraat en voormalige burgerrechtenadvocaat is zelf geen voorstander van de afschaffing van de politie. Dat zei hij tijdens een confrontatie met een menigte demonstranten in de straten van Minneapolis. Het antwoord van de burgemeester kwam hem op boegeroep te staan. Hij is wel voorstander van een hervorming, een van de programmapunten die ervoor zorgden dat hij in 2017 verkozen werd.
Andere steden?
De dood van George Floyd lokte niet alleen in Minneapolis Black Lives Matter-betogingen uit, maar ook in heel wat andere Amerikaanse steden en zelfs in andere landen. Ook daar vragen de manifestanten hervormingen van het politieapparaat. Op veel plaatsen klink ook de slogan “Defund the police” en willen mensen dus ook de ontmanteling van de politie in zijn huidige vorm.
Dat lijkt er voorlopig nergens anders aan te komen, al worden er wel andere stappen genomen. Eric Garcetti, burgemeester van Los Angeles, liet al weten dat hij zal kijken hoe het budget van de politie – 150 miljoen dollar (133 miljoen euro) per jaar – kan herverdeeld worden. In New York wil burgemeester Bill de Blasio een deel van het geld van de grootste politiemacht in de VS overhevelen naar initiatieven voor de jeugd en sociale diensten. Gemeenteraadsleden in New York dringen aan op nog meer hervormingen. Ze willen 1 miljard dollar van de 6 miljard dollar (5,3 miljard euro) afnemen en gebruiken voor andere zaken.
Camden
Minneapolis zou overigens niet de eerste stad zijn in de Verenigde Staten die zo’n drastische verandering doorvoert. Camden in New Jersey gold ooit als een van de gevaarlijkste steden in de VS, maar hervormde zijn politie in 2013 grondig. De lokale politie werd er ontbonden en de stad deed beroep op de politiedienst van de ruimere regio.
Er kwamen ook heel strenge regels voor geweld en politieagenten kregen een opleiding over de-escalatie, heel uitzonderlijk in de Verenigde Staten. De resultaat mag gezien worden: klachten over buitensporig geweld door politie is met 95 procent gedaald.