Twee weken geleden kondigde de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC aan dat wie volledig gevaccineerd is, zowel buiten als binnen geen mondmasker meer moest dragen. Joe Biden bevestigde triomfantelijk de nieuwe richtlijnen voor de camera’s aan het Witte Huis. Maar ondertussen blijkt dat 61 procent van die volledig gevaccineerden toch vasthoudt aan het mondkapje – en 1 op 4 doet dat zelfs niet uit schrik voor Covid-19, maar omdat ze zich willen beschermen tegen andere ziektes. Overigens blijkt de belofte om maskerloos te kunnen leven indien gevaccineerd ook de vaccintwijfelaars niet echt over de streep te trekken.

De gewoonte om mondkapjes te dragen werd dus niet zo gemakkelijk veranderd door de nieuwe richtlijnen van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC). De meeste respondenten van een enquête (61 procent), onder wie meer dan de helft van degenen die volledig zijn gevaccineerd, zeiden dat ze buiten maskers bleven dragen.

49 procent van zowel gevaccineerde als niet-gevaccineerde respondenten die nog steeds mondmaskers dragen, zei dat ze dat deden om zichzelf te beschermen tegen het coronavirus. 42 procent zei dat ze ervoor wilden zorgen dat ze het virus niet verspreidden naar de mensen om hen heen. Maar, en dat is toch opvallend, 21 procent zei dat ze het deden om zichzelf te beschermen tegen andere ziekten dan het coronavirus. Slechts 8 procent zei dat ze mondkapjes droegen omdat ze bang waren dat anderen hen scheef zouden aankijken als ze het niet deden.

Wegvallen mondmaskerplicht is deels bedoeld om stokkende vaccinatie weer op gang te krijgen

Voor sommigen komt de beslissing neer op een gebrek aan vertrouwen, zowel in niet-gevaccineerde mensen die ze kunnen tegenkomen als in instellingen zoals de CDC, die aan het begin van de pandemie gemengde berichten stuurde over het dragen van maskers. Ongeveer twee weken geleden kondigde de CDC aan dat de groeiende hoeveelheid bewijs dat lage overdrachtscijfers onder gevaccineerde personen aantoont, heeft bijgedragen aan haar besluit om nieuwe richtlijnen over maskers uit te vaardigen. Een deel van de drijfveer achter die nieuwe richtlijnen was wellicht om de voordelen van vaccinatie aan te tonen en een betere stimulans te geven aan degenen die nog niet zijn gevaccineerd om te overwegen die stap te zetten.

In de VS is er immers een probleem op dat vlak. De bereidheid van het Amerikaanse publiek om een ​​Covid-vaccin te krijgen, heeft nu al een verzadigingspunt bereikt. De VS ging snel en massaal van start met vaccineren. Net geen 165 miljoen Amerikanen hebben ondertussen een eerste dosis gehad en 131 miljoen zijn volledig gevaccineerd. Dat is respectievelijk 49 en 40 procent van de bevolking. En dat cijfer gaat wellicht niet spectaculair meer stijgen. Met amper 9 procent volgens enquêtes.

Twee derde (66 procent) van de Amerikaanse vrouwen zegt dat ze zijn gevaccineerd of dat ze dit zo snel mogelijk zullen doen, vergeleken met 63 procent van de mannen. Daarmee wordt de initieel beoogde groepsimmuniteit van 70 procent niet gehaald. Er is ook een nieuw probleem opgedoken: hoewel onder meer het vaccin van Pfizer goedgekeurd is voor gebruik bij kinderen, blijken 2 op 3 Amerikaanse ouders te aarzelen om hun kroost te laten inenten tegen Covid-19. Ongeveer een kwart van de ouders is bijzonder categoriek, en zegt zich zelfs hun kinderen thuis te zullen houden in het geval de school van hun kinderen vaccinaties zou verplichten.

Twijfelende Amerikanen zouden zich sneller laten vaccineren als ze cash krijgen dan belofte geen masker meer te moeten dragen

Volgens gegevens van het Covid-19 Health and Politics Project van UCLA zegt een kwart van de niet-gevaccineerde mensen de motieven van de overheid niet te vertrouwen, en 14 procent gelooft dat Covid-19 geen bedreiging voor hen vormt. Ongeveer 30 miljoen Amerikanen zijn er ook gewoon niet in geslaagd om een ​​vaccinatielocatie te bereiken als gevolg van werkschema’s, taalbarrières, gebrek aan vervoer, handicaps of andere toegankelijkheidsproblemen. Datzelfde project peilde ook naar hoezeer de belofte om geen masker meer te moeten dragen bij volledige vaccinatie twijfelaars en weigeraars over te streep zou trekken. Het resultaat was niet spectaculair: ergens tussen 10 à 15 procent. Een pak minder dan de 35 procent die zich wel zou laten overhalen als ze daarvoor 100 dollar kregen – 28 procent zou het zelfs laten zetten als ze er 25 dollar voor kregen.

Om de Amerikanen toch te overtuigen om zich te laten vaccineren, zijn er dus de gekste incentives ontstaan. Van gratis bier tot een premie voor wie iemand voor vaccinatie aanbrengt.

Grote bedrijven begonnen al in februari initiatieven aan te kondigen die vaccinatie van werknemers ‘sterk aanmoedigden’, soms met extra lonen en bonussen. Deze maand kondigde het Witte Huis een landelijke samenwerking aan met Uber en Lyft om van 24 mei tot 4 juli gratis ritten van en naar vaccinatielocaties aan te bieden. De Biden-administratie zal ook samenwerken met nationale supermarktketens, detailhandelaren en sportcompetities om kortingen en promoties aan te bieden aan degenen die zich laten vaccineren.

Wie gevaccineerd is kan vliegreis winnen naar waar ook ter wereld

United Airlines heeft onlangs een initiatief gelanceerd voor frequente vliegers: MileagePlus-leden die bewijs van hun Covid-19-vaccinatie voor 22 juni naar hun account uploaden, zullen deelnemen aan een prijsvraag voor gratis reizen. Dertig willekeurig geselecteerde deelnemers winnen een paar retourtickets naar waar ook ter wereld, en vijf winnaars krijgen een jaar lang gratis United-vluchten voor zichzelf en een reisgenoot.

Steeds meer staten en steden nemen dan ook hun toevlucht een reeks niet-zo-subtiele incentives om meer prikken in de armen van de Amerikanen te krijgen. New Jersey biedt een ‘shot and a beer’ aan voor inwoners die in mei hun eerste vaccinatiedosis krijgen. Als ze zich laten inzenden kunnen ze bij deelnemende brouwerijen in de staat een gratis pint gaan drinken. Connecticut heeft een soortgelijk programma, waarbij inwoners die ten minste één dosis van een vaccin hebben gekregen, een gratis drankje – alcoholisch of niet-alcoholisch – gedurende een deel van mei kunnen krijgen bij deelnemende restaurants in de staat.

Detroit geeft prepaidkaarten van 50 dollar aan iedereen die een inwoner naar een vaccinatielocatie rijdt. Er is geen limiet aan hoeveel mensen kunnen verdienen op die manier, maar degenen die 600 dollar of meer op die manier krijgen zullen dat wel moeten aangeven op hun belastingaangifte.

En om overheidsmedewerkers in Maryland aan te moedigen om het vaccin te laten zetten, krijgen ze een bonus van 100 dollar. West Virginia, een Republikeingeeft 100 dollar aan staatsobligaties aan 16- tot 35-jarigen die een Covid-19-vaccin krijgen.

Lees meer: Het lijkt er steeds meer op dat Europa de vaccinrace gaat winnen

(tb)