Alle inspanningen om reuzenpanda’s te beschermen in natuurgebieden in China hebben ervoor gezorgd dat andere diersoorten zoals het luipaard, de sneeuwpanter, de wolf en de Aziatische wilde hond daar bijna volledig verdwenen zijn. Dat is de conclusie van een wetenschappelijke studie.

De bescherming van de reuzenpanda is op het eerste zicht een succesverhaal. De pandapopulaties in China zijn er zo op vooruit gegaan dat de diersoort sinds 2016 niet langer als ‘bedreigd’, maar als ‘kwetsbaar’ staat geregistreerd op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten.

Toch staat de aanpak voor de bescherming van reuzenpanda’s regelmatig ter discussie bij experts. Er gaat namelijk gigantisch veel geld naar het populaire dier, terwijl reuzenpanda’s – cru gesteld – zelf niet echt hun best doen om te overleven. Volgens velen zijn ze ook niet cruciaal voor onze biodiversiteit, in tegenstelling tot andere diersoorten die minder aandacht krijgen.

Grote carnivoren

Voorstanders van de bescherming van reuzenpanda’s halen daarbij vaak als argument aan dat wat goed is voor panda’s ook goed is voor andere diersoorten. Uit een studie in het tijdschrift Nature Ecology and Evolution blijkt nu juist het omgekeerde waar te zijn. Onderzoekers ontdekten dat het luipaard, de sneeuwpanter, de wolf en de Aziatische wilde hond sinds de jaren zestig bijna verdwenen zijn uit de meerderheid van gebieden die voor reuzenpanda’s beschermd zijn.

Voor de studie vergeleken de wetenschappers gegevens uit de jaren 50 tot 70 met beelden van camera’s tussen 2008 en 2018. Ze ontdekten dat luipaarden verdwenen waren uit 81% van de reuzenpandareservaten, sneeuwpanters uit 38%, wolven uit 77% en wilde honden uit 95%. Het grote probleem is dat die roofdieren een veel groter gebied nodig hebben dan reuzenpanda’s. Zij zwerven over gebieden van meer dan 100 vierkante kilometer, terwijl panda’s leven op een gebied van 13 vierkante kilometer. Pandareservaten zijn dus doorgaan te klein om levensvatbare populaties grote carnivoren te huisvesten.

Niet enkel “charismatische dieren”

Sheng Li, van de School of Life Sciences aan de universiteit van Peking en hoofdauteur van de studie, roept dan ook op om niet enkel “charismatische dieren” te beschermen. Door verschillende bestaande natuurgebieden met elkaar te verbinden, zouden bestaande geïsoleerde populaties grote roofdieren met elkaar in contact kunnen komen. Sheng Li hoopt zo de populaties te herstellen, iets wat goed is voor de duurzaamheid van het ecosysteem.