Ebrahim Raisi, de opperrechter met een reactionair en foltergulzig imago, heeft zaterdag een verpletterende overwinning behaald in de Iraanse presidentsverkiezingen.

Toen zaterdag ongeveer 90 procent van de 28,6 miljoen stembiljetten waren geteld, had Raisi 17,8 miljoen stemmen behaald. Dat meldde Jamal Orfi, ambtenaar van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hierdoor had Raisi dus een onbetwistbare voorsprong.

De opkomst in de viermannenrace van vrijdag vestigde met ongeveer 48 procent een laagterecord.

Massa-executies

Raisi speelde, volgens mensenrechtengroeperingen, een grote rol bij de executies van duizenden politieke gevangenen in 1988 en bij de gewelddadige onderdrukking van betogingen in 2009.

Iran heeft de massa-executies nooit erkend, en Raisi zelf is nooit in het openbaar ingegaan op beschuldigingen over zijn rol.

Agnès Callamard, secretaris-generaal van ngo Amnesty Internatiol, zei dat de verkiezingsoverwinning van Raisi “een grimmige herinnering was aan het feit dat straffeloosheid hoogtij viert in Iran”.

“We blijven erop aandringen dat Ebrahim Raisi wordt onderzocht op zijn betrokkenheid bij vroegere en lopende misdaden onder internationaal recht, ook door staten die universele jurisdictie uitoefenen,” liet ze verder nog optekenen.

Dissidenten

De aftredende pragmatische president Hassan Rouhani bezocht Raisi in zijn kantoor om hem te feliciteren. Minister van Buitenlandse Zaken Mohammad Javad Zarif zei dat Raisi Iran goed zou leiden.

In de hoop hun legitimiteit te versterken, hadden de geestelijke leiders van het land de mensen opgeroepen om vrijdag te gaan stemmen, maar de woede over economische ontberingen (door, onder meer, de internationaal opgelegde sancties) en vrijheidsbeperkingen hield veel Iraniërs thuis.

Honderden dissidenten, in binnen- en buitenland, hadden dan weer opgeroepen tot een boycot. Khamenei zei echter dat de opkomst de populariteit van het klerikale establishment aantoonde.

Veel hervormingsgezinde Iraniërs vrezen dat het presidentschap van Raisi meer repressie zal inluiden.

Belang

De verkiezing van Raisi komt op een cruciaal moment. Iran en zes grote mogendheden zijn namelijk in gesprek om hun nucleaire deal uit 2015 nieuw leven in te blazen.

De heersende geestelijken in Iran beseffen dat hun politieke fortuin afhangt van de aanpak van de verslechterende economische problemen. “De overwinning van Raisi zal de inspanningen van Iran om het pact nieuw leven in te blazen en zich te ontworstelen aan de strenge Amerikaanse olie- en financiële sancties, niet verstoren”, weet persbureau Reuters. Dat heeft grote implicaties voor de wereldoliehandel.