De regering zit bijzonder verveeld met de hele heisa rond de F-16’s. Politiek ligt het dossier uiterst gevoelig: het gaat om bijzonder veel geld (meer dan 15 miljard euro in totaal). En net nu blijkt Defensie zelf niet te vertrouwen: een gevoelig rapport kwam niet tot bij minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA). “We gaan die ‘PS-kolonel’ die dit gelekt heeft opsporen. Dit is compleet deloyaal gedrag. Waarom zat dat rapport bij John Crombez?”, is in regeringskringen te horen. 

“Er is geen geld om de wachtlijsten weg te werken en iedereen zorg te geven? Maar we gaan wel miljarden geven om nieuwe gevechtsvliegtuigen te kopen?” Het was een rake oneliner op het congres ‘Go Left’ van de sp.a afgelopen weekend.

Maar het was tegelijk ook geen toeval: John Crombez, de voorzitter van sp.a, is duidelijk bezig aan een offensief. Een welgemikt offensief, dat de regering, en bij uitstek minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) zwaar in de miserie bracht.

Vandeput met de billen bloot

Want Vandeput stond vanmorgen met de billen bloot. Op de voorpagina van De Standaard stond een rapport te blinken over een lange levensduur van de Belgische F-16-vliegtuigen. Uit die studie, besteld door de Belgische Defensie, bleek dat de vliegtuigen zes jaar langer in dienst zouden kunnen blijven zonder veel extra kosten.

Vandeput moest even later pijnlijk toegeven dat hij niet op de hoogte was van de studie die sinds 26 april 2017 al in de handen van het Belgische leger zou zijn. “Het was een zware inschattingsfout dat de rapporten over de levensduur van de F-16’s niet zijn doorgestroomd naar mij of naar Chef Defensie Marc Compernol”, zei de minister nog.

Nog erger werd het toen ook nog eens lekte dat een voormalige adjunct-kabinetschef werd ontslagen na ongeoorloofde contacten met een lobbyist van … Lockheed Martin, de producent van de F-35, de mogelijke vervanger van de F-16.

Aan het dossier zit weinig politieke eer: weinig kiezers liggen wakker van Defensie. De schade is nu wel enorm: de minister komt eruit als op z’n minst niet daadkrachtig, en het dossier zelf lijkt gecontamineerd.

“Absurd en hypocriet”

Binnen regeringskringen tilt men zwaar aan de zaak en dan vooral het lek naar oppositie. “Er is cruciale info binnen het leger achtergehouden voor het leger en de minister van Defensie. Dat is zo absurd en hypocriet als het maar kan”, zegt een hoge bron binnen de regering.

“Wij zijn in het dossier rond de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen voor het Belgisch leger zo transparant mogelijk geweest. Dat was in het verleden wel eens anders”, zegt een hoge bron binnen de regering verwijzend naar de corruptie van PS- en SP-politici in het Agustaschandaal. “We zijn niet over één nacht ijs gegaan in onze beslissing om nieuwe gevechtsvliegtuigen aan te kopen.”

Ik had geen kennis van het door Crombez geciteerde rapport tot ik het vanochtend in mijn mailbox kreeg. Ik heb nooit bewust informatie achtergehouden, noch voor de regering noch voor het parlement, zegt minister @svandeput in de commissie Defensie

— Laurence Mortier (@LaurenceMortie1) March 20, 2018

Vernedering voor Belgische regering

De F16’s zijn volgens de Belgische regering te beperkt en de kosten kunnen in de toekomst hoog oplopen omdat steeds minder landen dit type gebruiken. Maar als er een interne studie is die dit tegenspreekt, dan is er een serieus probleem.

Deze regering heeft tot doel gesteld om zijn vloot gevechtsvliegtuigen te vernieuwen. België wordt iedere NAVO-vergadering op de vingers getikt omdat omdat het te weinig uitgeeft aan Defensie en zo dus niets bijdraagt in vergelijking met andere landen.

Met 0,9 procent van het bbp in 2017 houdt België enkel Luxemburg achter zich als het gaat over uitgaven voor Defensie, een vernedering voor de regering die 1 procent als maatstaf heeft. De Amerikaanse president Donald Trump wil zelfs dat alle landen 2 procent van hun bbp investeren.

“Bewust achtergehouden door PS-kolonel”

“Met heel deze heisa schiet Defensie zichzelf in de voet. Het rapport is bewust achtergehouden door een PS-kolonel”, gaat de regeringsbron verder. “Het is niet voor niets dat de resultaten van het onderzoek juist naar sp.a-voorzitter John Crombez zijn gelekt.”

Daarom heeft premier Charles Michel (MR) een intern onderzoek bevolen om te achterhalen wie de studie over een verlenging van de F-16’s heeft besteld en wie binnen Defensie allemaal wist van het rapport. De regering gaat met andere woorden in het Belgisch leger op zoek naar een ‘linkse mol’.