Tijdens het eerste decennium van deze eeuw verloor de wereld door ontbossing netto gemiddeld 6,8 miljoen hectare regenwoud per jaar. Gedurende de daaropvolgende acht jaar viel dat gemiddelde verlies terug tot 3,1 miljoen hectare. Dat staat in een rapport van de Food & Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties over de ontbossing gedurende de eerste achttien jaar van deze eeuw.
De voedselorganisatie waarschuwt echter dat ook met deze vertraging de tropische regenwouden nog altijd bedreigd blijven.
Vee en plantages
“Tijdens het eerste decennium van deze eeuw is op aarde gemiddeld 11 miljoen hectare per jaar verdwenen”, wordt in het rapport opgemerkt. “Tijdens de daaropvolgende periode kon echter een vertraging met ongeveer 29 procent tot 7,8 miljoen hectare worden geregistreerd.”
“Maar ondanks die verbetering blijven de tropische regenwouden nog altijd sterk bedreigd. Belangrijke dreigingen zijn daarbij de creatie van graasgebieden voor vee in Zuid-Amerika of de uitbreiding van landbouwgronden zoals plantages voor palmolie in Azië.”
Wanneer de toestand per regio wordt bekeken, werd de grootste ontbossing opgetekend in Zuid-Amerika, waar de eerste achttien jaar van deze eeuw een gebied van 68 miljoen hectare is verdwenen.
Daarna volgt Afrika met een verlies aan 49 miljoen hectare. Er moet daarbij wel worden opgemerkt dat het tempo van de ontbossing in Zuid-Amerika, net zoals in Zuidoost-Azië een vertraging heeft kunnen laten optekenen.
Het verlies van tropische wouden was verantwoordelijk voor meer dan 90 procent van de wereldwijde ontbossing die tijdens de eerste achttien jaar van deze eeuw moest worden gemeld. Dat vertegenwoordigt een gebied van 157 miljoen hectare tropisch woud, in oppervlakte nagenoeg even groot als West-Europa.
Ook hier kon echter een vertraging worden opgemerkt. Tijdens het eerste decennium van deze eeuw verdween er jaarlijks gemiddeld 10,1 miljoen hectare tropisch woud. De daaropvolgende periode was er nog sprake van een verlies van 7 miljoen hectare per jaar.
Voedselproductie
De studie biedt volgens Maria Helena Semedo, plaatsvervangend directeur-generaal van de voedselorganisatie, ook een duidelijk beeld van de oorzaken die achter de ontbossing schuil gaan. “Belangrijk daarbij is de landbouwontwikkeling, die niet duurzaam wordt aangepakt”, merkt Semedo op.
“Die activiteiten blijven, samen met ander landgebruik, een zware druk uitoefenen op het wereldwijde bosbestand. Vaak moet het fenomeen bovendien in arme landen worden vastgesteld. Er zijn echter oplossingen beschikbaar die in staat zijn om de wereldwijde voedselproductie op te voeren zonder de wereldwijde bossen te vernietigen.”
Volgens het rapport moet ongeveer 50 procent van de wereldwijde ontbossing worden toegeschreven aan de uitbreiding van het akkerland. Daarnaast volgen graasgebieden voor veel met een aandeel van 38,5 procent. “Alleen al palmolie was tijdens de eerste achttien jaar van deze eeuw verantwoordelijk voor 7 procent van de wereldwijde ontbossing”, luidt het.
In het rapport wordt nog wel opgemerkt dat ook de wereldwijde aangroei van het bosareaal een versnelling heeft laten optekenen. Tijdens het eerste decennium van deze eeuw was er daarbij sprake van een gemiddelde aangroei met 4,2 miljoen hectare per jaar.
Gedurende de periode daarop kon er van een gebied van 4,7 miljoen hectare per jaar worden gesproken. Een groot gedeelte van de aanplantingen werd opgetekend in Zuidoost-Azië.
(kg)