Van president Trumps uitspraken is dit de gevaarlijkste

In 2012 schreef Trump klimaatverandering toe aan een Chinees complot. En tijdens zijn campagne liet hij weten het Clean Power Plan te willen intrekken, waardoor elektriciteitsbedrijven hun CO2-uitstoot niet langer hoeven te beperken. De gekozen president wil ook weer meer gebruik gaan maken van kolen, schaliegas en olie. Daarmee gaat hij in tegen wat ondertussen zowat alle wetenschappers geloven.

Geloven is een slecht woord in deze: het gaat niet om een geloof, klimaatopwarming door toedoen van de mens is gewoon een feit, dat makkelijk te bewijzen is en helemaal niet zo ingewikkeld. Wie een klein beetje fysica heeft gehad, snapt het wel. Tegen wie dan nog ontkent, zeggen we tegenwoordig dit: als het allemaal geen kwaad kan, ga dan eens even met je mond aan de uitlaat van je auto hangen.

Da’s niet lief, maar, zoals de verkiezing van Trump heeft aangetoond: lief werkt niet echt meer in deze wereld.

“The concept of global warming was created by and for the Chinese in order to make U.S. manufacturing non-competitive”, beweerde president-elect Donald Trump al in 2012. Global warming, of ten minste het ontkennen ervan, was een sure shot voor Trump om stemmen binnen te halen.

51% van de Amerikanen verwerpt het idee dat de opwarming van onze aarde te maken heeft met het uitstoten van broeikasgassen. 31% wil wel toegeven ondertussen dat er een opwarming plaatsvindt, maar, die is volgens hen te wijten aan puur natuurlijke oorzaken. 20% van de Amerikanen zegt tout court dat de aarde helemaal niet aan het opwarmen is.

Amper 27% van de Amerikanen gelooft momenteel dat er een wetenschappelijke consensus is dat de mens in hoofdzaak verantwoordelijk is voor de huidige opwarming. Drie op vier Amerikanen zegt met andere woorden geen vertrouwen in wetenschap te hebben.

Bijna 20% van die Amerikanen zegt zelfs dat het merendeel van de wetenschappers zou geloven dat de opwarming van ons klimaat een hoax is. 55% van de Amerikanen is er ook rotsvast van overtuigd dat het allemaal geen probleem is, zelfs als het bestaat, want “de technologie zal er wel iets op vinden”.

The War on Science

Voor wie begaan is met het milieu, is de verkiezing van Donald Trump een fikse tegenslag. Hij heeft tijdens zijn campagne herhaaldelijk gezegd dat hij veel afspraken die Obama heeft gemaakt, zal terugdraaien. Wetenschappers in de VS hebben het ondertussen over The War on Science. Het is niet alleen acceptabel maar zelfs vereist en noodzakelijk geworden voor politici om wetenschappelijk vaststaande feiten, dingen die perfect bewezen kunnen worden, in twijfel te trekken uit electoraal (en financieel) belang. Veel van de standpunten die ze innemen en hoe ze dat rechtvaardigen gaat rechtsreeks in tegen de basisprincipes die hebben geleid tot het ontstaan van de VS.

In 2012 schreef Trump klimaatverandering toe aan een Chinees complot. En tijdens zijn campagne liet hij weten het Clean Power Plan te willen intrekken, waardoor elektriciteitsbedrijven hun CO2-uitstoot niet langer hoeven te beperken. De gekozen president wil weer meer gebruik gaan maken van kolen, schaliegas en olie.

Om zijn verkiezingsbeloften waar te kunnen maken, wil de nieuwe president breken met het akkoord van Parijs. Dat terwijl de Verenigde Staten onder Obama juist een grote bijdrage leverden aan het tot stand komen van het verdrag. Het land is een belangrijke donor en samen met China de drijvende kracht achter de afspraken.

In het verdrag is een opstaptermijn van drie jaar vastgelegd. Maar de gekozen president kan wel de financiële steun stopzetten. Volgens de afspraken betalen rijke landen honderd miljard dollar per jaar om ontwikkelingslanden te compenseren. Dat is een van de pijlers onder het verdrag en die kan Trump aan het wankelen brengen.

“Trump is het enige staatshoofd dat niet gelooft in klimaatverandering”, zegt de directeur van de Sierra Club, een Amerikaanse milieuorganisatie. “We moeten ervoor zorgen dat hij de afspraken van Parijs respecteert.” Net als veel Amerikaanse klimaatactivisten vindt hij dat de internationale gemeenschap druk moet uitoefenen op de VS, dat nu al een van ’s werelds grootste vervuilers is.

Dat we, althans wat klimaat betreft, ons weinig illusies moeten maken, en niet echt hoop mogen koesteren dat het “met Trump allemaal nogal zal meevallen”, is al gebleken in de 48 uur na zijn verkiezing.

Myron Ebell

Trump heeft Myron Ebell opgenomen in zijn overgangsteam, en hij gaat hem hoofd maken van de EPA, het Environmental Protection Agency. Dat is het bijzonder machtige federale agentschap van de Verenigde Staten dat belast is met de bescherming van de volksgezondheid en de bescherming van het milieu.

Ebell is één van ’s werelds meest prominente ontkenners van man made global warming. Hij zit ook in de zak van onder meer Exxon Mobile, dat hem jaarlijks miljoenen toeschuift om zijn negationistische visie te verkondigen.

In 2015 bleek dat ExxonMobil al 40 jaar onderzoek had gedaan waaruit zou blijken dat mensen wel degelijk voor klimaatverandering zorgen. Daarna verspreidde het bedrijf bewust informatie die het tegendeel moesten bewijzen. Ebell was de architect van die strategie. Er loopt overigens een gerechtelijk onderzoek naar hem daarvoor.

Ebell geeft ondertussen wel toe dat onze planeet opwarmt, maar “it’s been very modest and well within the range for natural variability, and whether it’s caused by human beings or not, it’s nothing to worry about”.

Hij schreef zelfs een artikel dat “Love Global Warming” heet, waarin Ebell beweert dat er vooral goeie kanten aan de opwarming zijn. Daarin haalt hij onder meer aan dat “life would become more pleasant in parts of the world” en, en deze is echt hallucinant in z’n onnozelheid: “Fewer people will die from the cold.”

Ebell krijgt hulp van Michael Catanzaro in zijn toekomstig werk voor president Trump. Die laatste werkte als lobbyist bij meerdere oliebedrijven en zal zich bezig gaan houden met de energieportfolio. Catanzaro werkte onder meer voor Hess Corporation en Devon Energy — twee bedrijven die hem betaalden om te ontkennen dat er schadelijke gevolgen voor het milieu zijn bij het boren naar olie en schaliegas.

Ook Michael McKenna is al aan boord gehaald door Trump, een lobbyist voor de olie -en steenkoolsector en één van de meest vocale ontkenners van global warming.

Game on

Er staat momenteel ook heel wat op het spel. Al in 2050, veel sneller dan ons wordt voorgespiegeld, zal de aarde het punt bereiken wanneer de opwarming gemiddeld 2 graden Celsius bedraagt.

Zeven van ’s werelds meest gerespecteerde topklimatologen hebben onlangs nog een onthutsend rapport gepubliceerd, The Truth About Climate Change, en daarin wordt ons duidelijk gemaakt dat de opwarming van ons klimaat veel sneller gaat dan ons wordt voorgespiegeld. Het maakt ook duidelijk dat het klimaatakkoord van Parijs amper impact zal hebben.

De daar overeengekomen maatregelen om de opwarming “te beperken tot 2 graden en mogelijk zelfs anderhalve graad” zijn volgens de auteurs ”totally inadequate” of compleet onvoldoende.

Anderhalve graad bereiken we, zelfs wanneer het akkoord wordt geïmplementeerd door de 195 landen die het tekenden, al in het volgende decennium. En de twee graden, algemeen beschouwd als de drempel waarop het leven op onze planeet bijzonder onaangenaam wordt door de opwarming, zal wellicht bereikt worden voor 2050. Dat is 50 jaar eerder dan het Klimaatpanel van de VN ons voorspiegelt.

Als de ondertekenaars dralen met de implementatie – wat erg waarschijnlijk is gezien de huidige politieke constellatie – dan bereiken we die 2 graden zelfs nog eerder.

Onvermijdelijk

Die opwarming van twee graden is, zelfs met de vooropgestelde maatregelen, volgens de auteurs – en het zijn niet de minsten – sowieso al onvermijdelijk geworden. Ze zeggen dan ook dat “the majority of people alive today will experience what it is like to live on a dangerously overheated planet” (de meerderheid van de mensen die vandaag leven zal nog ervaren wat het is om op een gevaarlijk opgewarmde wereld te leven). Maar, stellen de auteurs vast, desalniettemin is voor de meeste van die mensen global warming nog steeds “iets abstract, iets dat ver van hun bed staat en iets dat ze zelfs nog steeds als iets controversieel zien”.

Sinds 1990 is het aantal klimaatgerelateerde rampen – overstromingen, droogtes, zwaardere stormen, hittegolven en bosbranden – al verdubbeld, schrijven de zeven. Volgens hen staat er ons de volgende decennia nog een extra opwarming van 0.4 à 0.5 graden te wachten die niet ingecalculeerd is, maar het gevolg van een tot nu onderschat vertragingsproces waarbij de oceanen heel veel van de broeikasgassen hebben opgepropt. Maar, zoals blijkt uit opwarmingen in het verre verleden, dat is eindig.

Verdubbeling van een verdubbeling

De opwarming zit ondertussen aan gemiddeld één graad, en 0.15 graden daarvan gebeurden in de jongste drie jaar. De auteurs waarschuwen dat de tijd gekomen is om te accepteren dat de opwarming van twee graden sowieso zal overtroffen worden en zelfs mits verregaande maatregelen niet meer te stoppen valt, en dat we maar beter beginnen met het incalculeren van de gevolgen van het leven in zo’n opgewarmde wereld.

Zo moeten we rekening houden met nog eens een verdubbeling van het aantal klimaatgerelateerde catastrofes in de volgende decennia en een stijging van de zeespiegel die tientallen miljoenen mensen zal dwingen te verhuizen.

Daarmee zeggen de wetenschappers niet dat we er ons maar moeten bij neerleggen en even goed niks kunnen doen, want als we niks doen zal de opwarming nog sneller gebeuren en zal ze snel echt catastrofaal worden. En catastrofaal betekent: het einde van de mensheid wellicht.

“Unavoidable adverse effects”

Volgens de auteurs van het rapport moet er erg snel een erg drastische ommekeer in ons energiebeleid komen. Ze pleiten ook voor het massaal aanplanten van wouden. Ook het op punt zetten van CCS (carbon capture-and-storage) waarbij emissies van fossiele brandstoffen geneutraliseerd worden, kan een deel van de oplossing zijn.

Maar, luidt de conclusie, de mensheid moet stappen beginnen nemen om te leren omgaan met de nu “onvermijdelijke” gevolgen van de opwarming die ons boven het hoofd hangen. (Humanity should also take steps to deal with the unavoidable adverse effects of climate change that are already in the pipeline.)

Ook WMO trekt aan alarmbel

Ook de Wereld Metereologische Organisatie in Genève (WMO) heeft aan de alarmbel getrokken: ze stellen daar vast dat het klimaat in het noordpoolgebied zo snel aan het veranderen is “dat de wetenschappers de veranderingen nauwelijks kunnen volgen”.

De opwarming in het poolgebied gebeurt dubbel zo snel en in sommige delen zelfs drie keer zo snel als in andere delen van de wereld.

“De veranderingen op de pool zijn een globale indicatie en ze gebeuren sneller dan we hadden voorspeld”, zeggen ze ook daar. De wetenschappers van het WMO verwachten dat het in de toendra meer gaat dooien. Daardoor komen uit de bevroren veengebieden broeikasgassen vrij als CO2 en methaan. Dat zou de opwarming nog versnellen.

Meer
Lees meer...