Sultan Al Jaber, de voorzitter van de klimaatconferentie COP28, heeft gezegd dat er “geen wetenschap” achter de noodzaak om fossiele brandstoffen uit te doven zit. Hij gaat daarmee in tegen een groep klimaatwetenschappers die het onontbeerlijk vinden dat fossiele brandstoffen volledig worden afgebouwd.

In het nieuws: Al Jaber vindt dat de noodzaak om fossiele brandstoffen uit te doven om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad Celsius geen wetenschappelijke basis heeft.

• Op een online-evenement op 21 november zei Al Jaber dat hij “op geen enkele manier akkoord gaat met een discussie die alarmistisch is. Er is geen wetenschap of geen scenario dat zegt dat het uitfaseren van fossiele brandstoffen zal zorgen voor 1,5 graad Celsius.”
• Al Jaber ligt al een tijdje onder vuur. Als topman bij Adnoc, het staatsoliebedrijf van de Verenigde Arabische Emiraten, vinden velen dat hij niet de geschikte persoon is om een klimaatconferentie voor te zitten. Eerder bleek dat de VAE van plan waren om zakendeals over gas en olie te sluiten op de COP28.
• De sultan beet van zich af toen hij een vraag over zijn dubbele pet kreeg. “Je bent je eigen media aan het lezen, die zijn bevooroordeeld en fout. (…) Laat me de roadmap zien voor een uitfasering van fossiele brandstoffen die duurzame sociaaleconomische ontwikkeling mogelijk maakt, tenzij je de wereld terug naar grotten wil sturen.”
• “Je lost het klimaatprobleem niet op door met de vinger te wijzen of om bij te dragen aan polarisering en de verdeeldheid in de wereld. Toon me de oplossingen”, zei hij nog.

“Klimaatontkenning”

• De opmerkingen van Al Jaber staan recht tegenover wat António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, vrijdag zei op de COP28: “De wetenschap is duidelijk. De limiet van 1,5 graad Celsius is alleen haalbaar als we uiteindelijk stoppen met het verbranden van alle fossiele brandstoffen. Niet verminderen, niet matigen. Uitfaseren, met een duidelijk tijdsbestek.”
• Ook de meeste klimaatwetenschappers zijn het niet eens met de denkwijze van Al Jaber. The Guardian citeert er een aantal. Bill Hare, CEO bij Climate Analytics: “Dit is een buitengewoon, onthullend, zorgwekkend en strijdlustig gesprek. ‘Terug naar de grotten sturen’ is een van de oudste clichés van de fossiele-brandstofindustrie. Het neigt naar klimaatontkenning.”
• “Al Jaber vraagt naar een 1,5 graad Celsius-roadmap, iedereen kan die vinden in het laatste zero emissie-scenario van de International Energy Agency. Dat zegt dat er geen nieuwe fossiele brandstoffen ontwikkeld kunnen worden. De wetenschap is absoluut duidelijk en dat betekent een uitfasering tegen het midden van de eeuw”, zegt Hare.

“Al Jaber wordt ondermijnd”

Uitgezoomd: Terminologie is van groot belang bij klimaatakkoorden.

• In 2021 werd het klimaatakkoord van de COP26 op het laatste moment aangepast. Steenkool werd niet langer ‘uitgefaseerd’ (‘phased out’), maar ‘geleidelijk verminderd’ (‘phased down’).
• Al Jaber vindt wel dat “een geleidelijke vermindering en uitfasering van fossiele brandstoffen naar mijn mening onvermijdelijk is. Dat is essentieel. Maar we moeten hier echt serieus en pragmatisch over zijn.”
• In een adem meldt hij iets misleidend: “De wereld heeft energiebronnen nodig. De VAE zijn de enigen in de wereld vandaag die begonnen zijn met het koolstofarm maken van olie- en gasbronnen. We hebben de laagste koolstofintensiteit”. Dit refereert naar de uitstoot die veroorzaakt wordt door het boren naar energiebronnen, niet de grotere uitstoot bij het verbranden ervan.
• Bovendien is de hele uitspraak onzin, zo zegt Dr. Friederike Otto van het Imperial College London. “Er bestaat niet zoiets als ‘lage koolstof‘ of ‘lagere koolstof’”.

Geciteerd: De organisatie van de COP28 haalt uit.

• Een woordvoerder van de COP28 neemt het op voor Al Jaber: “De scenario’s van het IEA en het IPCC geven duidelijk aan dat fossiele brandstoffen een rol zullen moeten spelen in het toekomstige energiesysteem, zij het een kleinere. De voorzitter van de COP citeerde hierbij de wetenschap en vooraanstaande klimaatexperts.”
• Tegelijk klinken ook ongemeen harde woorden: “Dit maakt duidelijk opnieuw deel uit van een voortdurende poging om de tastbare prestaties van de voorzitter van de COP te ondermijnen en een verkeerde voorstelling te geven van onze standpunten en successen tot nu toe.”

Conclusie: het lijkt een welles-nietesspelletje te worden over uitspraken, intenties en mogelijke verborgen agenda’s. Aan het einde van de rit is er slechts een ding van tel: het uiteindelijke klimaatakkoord van deze COP28. Maar of we mirakels moeten verwachten na dit gebekvecht, lijkt steeds minder zeker.