Nog nooit maakten partijen via de cijfers zo duidelijk waar ze voor staan. Iedereen heeft voorstellen, maar door ze te berekenen, kan je heel goed zien wie wat van plan is. Newsmonkey interpreteert de cijfers van de grootste partij N-VA, en vergelijkt ze met die van de klassieke drie: CD&V, Open Vld en sp.a.

1. Hoeveel belastingverlaging krijg je nu van N-VA?

Het meest tastbare voor iedereen: gaan we nu meer of minder netto overhouden als burgers? Wel, Bij N-VA (zie hierboven) willen ze een stevige stap zetten, van in totaal 2,5 miljard. Het grootste deel zit in de personenbelasting verlagen: 1,6 miljard. Die is er vooral voor de middenklasse: een veel groter deel zal ipv 45 procent terugvallen op een tarief van 40 procent. Daarnaast is er de werkbonus: 800 miljoen voor de laagste inkomens. Al bij al een deftige verlaging, maar daarmee zijn ze zeker niet de felste. 

Conclusie: CD&V, en zeker Open Vld, doen meer…

Sp.a (links) zet ook in op de werkbonus. N-VA zet 800 miljoen in, de socialisten voorzien 1,45 miljard voor lage inkomens en jongeren: 1,1 miljard voor het “versterken van de werkbonus” (inkomens onder de 1.800 euro netto houden meer over) en 350 miljoen speciaal voor -30 jarigen. 

CD&V (midden) deelt 3 miljard uit, aan iedereen: gemiddeld zo’n 700 euro netto per persoon per jaar. Die kortingen komen er wel pas vanaf 2016.

Open Vld (rechts) gaat nog verder: ze voorzien 5 miljard, verdeeld over iedereen, behalve voor de grootverdieners. En wel meteen.

2. N-VA zet zwaar in op minder lasten voor bedrijven: belastingverlaging én indexsprong

N-VA doet een hele felle stap in de richting van bedrijven. Om te beginnen is er een verlaging van het tarief van de vennootschapsbelasting van 33,99 procent nu naar “onder de 25 procent”. Om die spectaculaire daling te betalen schaffen ze allerlei aftrekposten af, plus de notionele intrestaftrek. Die operatie kost niets volgens N-VA, vandaar dat ze niet in de cijfers hierboven zit.

Wat er ook in zit, is de indexsprong: geen indexverhoging voor alle werknemers in 2015. Dat cadeau aan de bedrijven kost de overheid niets (al is er op dit punt wel kritiek van economen, die zeggen dat het wel kost). Het kost u in uw nettoloon, als u werknemer bent, een paar percent loon per jaar. Het levert de overheid dan ook 2 miljard op, doordat ook de overheid een jaar lang geen indexverhoging betaalt aan al haar personeel

Daarnaast is er een forse inspanning om de loonkost naar beneden te halen: bedrijven betalen bij N-VA 4,5 miljard minder aan werkgeversbijdrage, en nog eens 115 miljoen om de hogere taks op bedrijfswagens en de liquidatiebons te verminderen.

Conclusie: daarmee zijn ze de kampioen van de bedrijven…

Sp.a (links) voorziet 2,55 miljard loonlastenverlaging. De 1,35 die al door de regering Di Rupo voorzien is, plus 1,2 miljard extra, maar enkel gericht op laaggeschoolde jongeren en oudere werknemers.

CD&V (midden) wil bovenop de 1,35 miljard nog 2,65 miljard extra, 3 miljard loonlastenverlaging in totaal. Ook wel pas vanaf 2016. 

Open Vld (rechts) gaat opnieuw veel verder: 5 miljard. 1,35 miljard van Di Rupo, plus 3 miljard lineair en 600 miljoen speciaal gericht op -30 en +55 jarigen. In plaats van een indexsprong zet ze dus alles op die verlaging van de werkgeversbijdrage, maar gaat niet zo ver als N-VA met hun indexsprong.

3. Hoe zit dat met de overheidsschuld? 

Dit is voor iedereen de grootste financiële uitdaging die eraan komt: een begroting in evenwicht houden. Op dit moment geeft onze overheid nog een pak meer uit dan er binnenkomt. In het Stabiliteitspact dat met Europa is afgesloten, moet het roer omgegooid: tegen 2019 wordt zelfs een overschot voorzien. 

Opvallend: N-VA wilt dat pact met de EU heronderhandelen. Ze komen niet aan de besparingsnormen die Europa nu met België heeft afgesproken. Op kruissnelheid doen ze “maar” 7,7 miljard euro. Dat is minder dan alle anderen. Daarom dat de zogenaamde “rentewinst” maar op 857 miljoen ligt, ook het laagst van al.

Conclusie: de klassieke drie bouwen de schuld sneller af…

• Bij sp.a (links) rekenen ze op 9,8 miljard voor een “geleidelijke besparing”. Door deze snellere aflossing van de schulden komt er overigens 1,2 miljard vrij, die dient om de begroting te doen kloppen (zie grafiek hieronder).
• CD&V (midden) rekent op 8 miljard om het tekort weg te werken en hoopt zo 1,3 miljard vrij te maken door “rentewinst”. Bij CD&V wordt de eerste twee jaar van de volgende regeerperiode dus wel sneller schuld afbetaald.
• Open VLD (rechts) rekent iets forser: 10,5 miljard voor een begroting in evenwicht. Bij hen is er 1,1 miljard ruimte voorzien door minder interest op de schulden.

4. Hoe betalen we dat? Nieuwe belastingen, ook bij N-VA

N-VA voorziet in 1,2 miljard aan nieuwe belastingen: ecofiscaliteit en indirecte belastingen (Btw en accijnzen is dat). Daarnaast willen ze nog nog 455 miljoen uit fraudebestrijding halen. En opvallend: Electrabel krijgt een nieuwe, heftige belasting aan haar broek: 445 miljoen extra. In ruil mogen ze de kerncentrales langer openhouden.

Conclusie: gigantisch contrast met sp.a aan ene kant, Open Vld aan andere kant…

Sp.a (links) kiest radicaal voor meer belastingen: 5 miljard extra. 3 miljard komt uit doorgedreven aanpak van fraude en misbruiken: de zwarte economie moet eruit. Daarnaast betalen de rijksten: 1 miljard uit “grote vermogens” (de Tobintaks en meerwaarde op aandelen is dit) en nog eens 1 miljard uit “winsten” (schijnvennootschappen worden aangepakt).

Bij CD&V (midden) mikt men op 3,8 miljard extra taksen. Een half miljard uit fraudebestrijding en dan nog 3 miljard door ecofiscaliteit, door BTW-aanpassingen, door een aantal aftrekposten in de personenbelasting af te schaffen. En nog eens 300 miljoen extra accijnzen op tabak.

Open Vld (rechts) voorziet geen extra belastingen. Ze willen wel 0,5 miljard halen uit fraudebestrijding.

5. En heel stevige besparingen, ook bij N-VA

In totaal gaat N-VA voor 12,12 miljard besparen. Ze is vrij gedetailleerd in hoe ze dat doet: 2,1 miljard door een tragere groei in de gezondheidszorg, 2,5 miljard door het brugpensioen af te schaffen en mensen later met pensioen te laten gaan, 2,4 miljard door de federale overheid af te slanken, 2 miljard door de index in 2015 niet toe te kennen en 3,1 miljard door de wachtuitkering af te schaffen, te snoeien in tijdskrediet en loopbaanonderbreking en de werkloosheid in de tijd te beperken tot 2 jaar. Al bij al een stevig pakket, met ook nog 2,8 miljard “Vlaamse” besparingen, niet in deze tabel voorzien. 

Besluit: Open Vld is de besparingskampioen, sp.a het minst…

Omdat Open Vld (rechts) geen nieuwe belastingen wil, zit alles in besparingen: 14,9 miljard, en dan laten ze de al afgesproken besparing in de 6de staatshervorming van 2,5 miljard nog even buiten beschouwing. In totaal dus 17,4 miljard euro besparingen, voor een stevig deel in de sociale zekerheid. Daarmee zijn ze de absolute kampioen.

Bij CD&V (midden) is er voor 9,9 miljard euro besparingen voorzien, vooral federaal, ook in de sociale zekerheid dus. 

Bij sp.a (links) rekent men ook op 9,4 miljard besparingen. Hierin zit de 6de staatshervorming wel al, al rekent sp.a 2,7 miljard. Ook hoopt ze op 2,75 miljard uit “efficiëntie” in de sociale zekerheid. 

6. En wat met de sociale zekerheid?

De sociale zekerheid is het deel van de federale overheid dat instaat voor de betaling van onze pensioenen, geneeskundige verzorging, kinderbijslag en werkloosheidsuitkeringen. Als daarin niet zou bespaard worden, groeit dat budget met 4,3 procent per jaar, bovenop de indexgroei. N-VA stelt voor ze de eerste twee jaar te bevriezen, wat hen meteen de strafste maakt.

Tegelijk zitten er wel voor bijna 2,5 miljard stijgingen in op bepaalde posten: hogere werkloosheidsuitkering in die 2 jaar dat ze wordt gegeven, en een hoger leefloon voor diegenen die uit de werkloosheid vallen. Tegelijk worden de pensioenen ook opgetrokken.

Besluit: sp.a opnieuw meest linkse, Open Vld en N-VA langs rechts

Sp.a voorziet in 1,5 miljard euro extra sociale uitgaven; meer kinderopvang, hogere uitkeringen, nieuwe noden in de gezondheidszorg, etc… Daarbij komt dat ze de uitgaven in de sociale zekerheid elk jaar met 1,8 procent laten groeien, bovenop de index. Voor de pensioenen is dat zelfs 3,1 procent extra.

CD&V voorziet 2,5 miljard extra “sociale bescherming”. Daarvan zit 1,8 miljard in de “welvaartsenveloppe” voor het federale en 0,75 miljard zit in Vlaamse bevoegdheden (kinderopvang, gehandicapten en jongeren). Maar tegelijk zet ze heel de groei van de sociale zekerheid wel op scherp: 0,9 procent bovenop de index.

Open Vld rekent op een groei van de sociale zekerheid met 0,8 procent. Maar de gezondheidszorg  mag wel 1,5 procent groeien bovenop de index. 

7. En extra jobs? 

De extra jobs zijn vooral belangrijk omdat er een zogenaamd “terugverdieneffect” is: meer mensen aan het werk betekent meer inkomsten voor de staat via belastingen en minder uitgaven in de sociale zekerheid (werkloosheidsuitkering en pensioenen). N-VA rekent op nogal wat effecten, in totaal voor 2 miljard (hoeveel nieuwe jobs dat zijn, staat niet in het V-plan).

Conclusie: Open Vld rekent nog ietsje steviger door…

Open Vld (rechts) gaat meest extreem: 100.000 extra jobs hopen ze bij te creëren, bovenop de normale verwachte groei. Dat moet 2,5 miljard extra inkomsten opleveren. En 2 miljard minder uitgaven door minder werklozen.

CD&V (midden) mikt op 30.000 extra jobs. Dat moet 900 miljoen opleveren.

Sp.a (links) beweert 45.000 extra jobs te kunnen creëren, maar heeft niets daarvan doorgerekend in haar budgetten.