We scrollen ons suf. Letterlijk. Dagelijks slepen we onze duimen door gemiddeld 90 meter aan content – ongeveer even hoog als het Vrijheidsbeeld. Maar dat eindeloze scrollen op sociale media blijkt meer kwaad dan goed te doen. Vooral je brein betaalt de prijs.

“Zombiescrollen” is de term die experts gebruiken om het gedachteloos doorspitten van social media-feeds te beschrijven. Het lijkt onschuldig – even Instagram checken, een paar TikToks meepikken – maar voor je het weet ben je een half uur (of meer) verder. En dat gebeurt niet zelden meerdere keren per dag.

Naast zombiescrollen bestaat er ook “doemscrollen”: daarbij ga je actief op zoek naar negatief nieuws of verontrustende info. Hoewel de twee begrippen vaak door elkaar worden gebruikt, zit het verschil vooral in de intentie. Wat ze gemeen hebben: ze houden ons urenlang gekluisterd aan een scherm.

Slecht voor je slaap, slecht voor je hoofd

Volgens cijfers brengen mensen wereldwijd gemiddeld bijna zeven uur per dag door op schermen. En vooral voor het slapengaan grijpen velen nog snel naar hun telefoon. Slecht idee, zeggen wetenschappers. Onderzoek toont aan dat zelfs één uur scrollen voor bedtijd je slaapkwaliteit merkbaar verlaagt.

Maar het gaat verder dan alleen slecht slapen. Dr. Don Grant, specialist in gezond schermgebruik, waarschuwt voor wat hij “hersenrot” noemt: mentale traagheid en cognitieve achteruitgang als gevolg van langdurig schermgebruik. Vooral jongeren zijn hier kwetsbaar voor.

Vergelijken en wanhopen

De constante stroom aan content op sociale media zorgt volgens Dr. Grant voor een verstoorde mentale balans. Scrollen is niet alleen passief kijken; het roept ook emoties op en zet aan tot vergelijken. En laat dat net het probleem zijn: jongeren spiegelen zich aan onrealistische beelden, wat hun zelfbeeld onder druk zet.

Grant noemt dit fenomeen “vergelijken en wanhopen”. In de eindeloze zoektocht naar likes en goedkeuring verliezen gebruikers voeling met de realiteit. Tegelijk verwaarlozen ze échte ervaringen – vriendschappen, gesprekken, rustmomenten – ten voordele van een scherm.

Ook je lichaam protesteert

Naast mentale gevolgen zijn er ook fysieke. Wie urenlang scrolt, riskeert vermoeide ogen, concentratieproblemen en zelfs gevoelens van emotionele onthechting. Ons brein raakt overprikkeld, maar ook verdoofd, precies door het constante aanbod aan prikkels.