In Japan zijn in de maand oktober meer zelfmoordslachtoffers gevallen dan er in het hele jaar 2020 mensen zijn overleden aan de gevolgen van Covid-19. Dat blijkt uit cijfers die de Japanse overheid vrijgeeft. 

In Japan vielen vorige maand 2.153 zelfmoorden te betreuren. Het totaal aantal doden als gevolg van de pandemie voor het hele jaar 2020 ligt op 2.087.

Een mentale gezondheidscrisis?

Gezondheidsexperts waarschuwen voor een mentale gezondheidscrisis. Niet enkel in Japan, maar zowat overal ter wereld begint de pandemie zwaar op mensen te wegen. Massawerkloosheid, sociale isolatie en angstgevoelens maken dat steeds meer mensen met ernstige mentale problemen kampen.

De Japanse cijfers zijn niet onbelangrijk, omdat het land als een van weinige de meest recente zelfmoordcijfers opvolgt. Ter vergelijking: de laatste beschikbare zelfmoordcijfers in België dateren van vorig jaar. 

De Japanse gegevens kunnen andere landen inzicht geven in het effect van de coronamaatregelen op de geestelijke gezondheid en de groepen die meest kwetsbaar zijn.

Ook in andere landen?

‘We hebben niet eens een lockdown gehad en de impact van Covid is zeer minimaal in vergelijking met andere landen… maar toch zien we een grote toename in het aantal zelfmoorden,’ zegt Michiko Ueda, professor aan de Waseda Universiteit in Tokio en een expert op het gebied van zelfmoorden, op de Amerikaanse zakenzender CNN. Dat kan er volgens hem op wijzen dat ook andere landen in de toekomst een vergelijkbare of zelfs grotere toename van het aantal zelfmoorden zouden kunnen zien.

Japan heeft al jarenlang een van de hoogste zelfmoordcijfers ter wereld, blijkt uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie. In 2016 had Japan een zelfmoordcijfer van 18,5 per 100.000 mensen. Dat is bijna dubbel zoveel als het globale gemiddelde van 10,6 per 100.000 mensen. In Azië doet enkel Zuid-Korea nog slechter dan Japan.

Hoewel de redenen voor het hoge zelfmoordcijfer in Japan complex zijn, worden de lange werktijden (een fenomeen dat bekend staat als karoshi), de prestatiedruk op school, het sociaal isolement en een cultureel stigma rond geestelijke gezondheidskwesties vaakst aangehaald als factoren die een rol spelen.

De voorbije 10 jaar was het aantal zelfmoorden in Japan gedaald tot ongeveer 20.000 vorig jaar. Dat was het laagste aantal sinds 1978. Maar de pandemie lijkt die trend nu te hebben omgebogen.

Wie met vragen zit over zelfdoding, of nood heeft aan een gesprek, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de site www.zelfmoord1813.be.