Wie vandaag een hypothecaire lening afsluit kan gouden zaken doen. Veel hypotheeknemers geven, gezien de huidige rentesituatie, de voorkeur aan een vaste rente. Al kan het soms voordeliger zijn om voor een variabele rente te kiezen.

De langetermijnrente zit opnieuw in de lift. Tussen de start van het nieuwe jaar en 15 maart is de Belgische langetermijnrente op tien jaar gestegen van -0,37 procent naar -0,05 procent. De langetermijnrente is één van de belangrijkste factoren waarmee de banken rekening houden bij het bepalen van de hypotheekrente.

Een recente rondvraag van De Tijd bij de grootbanken leert dat er op korte termijn geen plannen op tafel liggen om de hypotheekrentes te verhogen. KBC-econoom Johan Van Gompel liet in een reactie aan de financiële nieuwssite weten dat de bank het tarief kan verhogen indien de langetermijnrente blijft stijgen. ‘Die stijging zal niet beduidend zijn,’ voegde hij eraan toe. Ondanks de recente stijgingen zijn de rentes op historisch vlak nog altijd laag. De afgelopen vijf jaar bedroeg de gemiddelde langetermijnrente (OLO tien jaar) 0,38 procent.

Lage hypotheekrentes

De rentes op de hypothecaire leningen blijven dan ook bijzonder laag. Volgens de rentebarometer van Immotheker bedraagt de gemiddelde vaste rente op 20 jaar (met een quotiteit tussen 81 en 100 procent) 1,44 procent. Dat zijn tien basispunten minder dan één jaar geleden.

Door de lage rente klikken veel hypotheeknemers de rente vast voor de volledige looptijd van het contract. Zo zijn ze zeker dat de maandelijkse aflossingen niet wijzigen zodra de tarieven stijgen. Toch kan het soms voordeliger zijn om de weg van de variabele rente in te slaan.

Bij een variabele rente gaat u ermee akkoord dat de bank op vaste tijdstippen, zoals iedere drie jaar, de rente wijzigt. Dat kan zowel een stijging als een daling inhouden. De kredietgevers moeten zich wel aan een aantal spelregels houden als ze een hypothecaire lening met een variabele rente afsluiten.

Maximaal verdubbelen

Om te beginnen mag de hypotheekrente maximaal verdubbelen gedurende de looptijd van het contract. Wie bijvoorbeeld een variabele rente krijgt van 0,8 procent zal in het slechtste geval 1,6 procent moeten betalen. Voorts nemen veel banken een zogeheten ‘cap’ op in de contracten. Zo’n cap bepaalt in welke mate de rente kan stijgen of dalen bij iedere herziening. We hebben met behulp van de simulator van Spaargids.be een berekening gemaakt op basis van een woonlening met een looptijd van 20 jaar ten belope van 200.000 euro.

Indien u een hypothecaire lening afsluit met een variabele rente van 1 procent en een cap van 1 procentpunt betaalt u in het beste geval 845,48 euro per maand. Na twintig jaar heeft u 5.575,17 euro aan interesten betaald. In een ongewijzigde situatie betaalt u 919,38 euro per maand en in het slechtste geval (waarbij de rente al verdubbeld bij de eerste herziening) 996,58 euro per maand. In die twee situaties heeft u na twintig jaar respectievelijk 20.651,76 en 36.400,51 euro aan interesten betaald.

Stel dat u een vaste rentevoet krijgt van 1,44 procent betaalt u maandelijks 955,11 euro. Op het einde van de rit heeft u dan 29.225,52 euro aan interesten betaald.

Lagere rentevoeten

Tot slot is een variabele rentevoet doorgaans lager dan een vaste rentevoet bij de start van het contract. De kredietgevers geven u als het ware ‘een korting’ omdat ze op die manier het risico op een rentestijging delen met u. Bij een vaste rente verliest de kredietgever potentiële extra inkomsten omdat die het tarief niet kan bijstellen bij een rentestijging.

Bij een rentedaling wordt het tarief bij de volgende herziening gratis naar beneden bijgesteld. Dat is niet zo bij een woonlening met een vaste rente. In zo’n geval moet u doorgaans dossierkosten en een wederbeleggingsvergoeding betalen als u uw woonlening wilt herfinancieren. Wie dat doet bij een andere bank moet ook nog eens extra notariskosten betalen. De hypothecaire lening moet immers opnieuw ingeschreven worden als u die overhevelt naar een concurrent.

Conclusie: Als u woonleningen vergelijkt, is het altijd een goed idee om informatie op te vragen over zowel de variabele als vaste rente. U kunt aan uw adviseur vragen om een simulatie te maken voor beide situaties. Zo kunt u perfect inschatten welke formule u op het lijf geschreven staat.

(tb) (jvdh)