Meer dan tweederde van Chili, inclusief de hele hoofdstad waar 6 miljoen mensen wonen, zit weer in een strikte lockdown. Dat is opmerkelijk want op Israël en Groot-Brittannië na, is er geen enkel land ter wereld waar meer mensen gevaccineerd zijn. Hoe kan dat?
In het Zuid-Amerikaanse land van 19 miljoen inwoners, dat genoeg potentiële doses coronavirusvaccins heeft verzameld om zijn bevolking tweemaal te inoculeren, hebben al meer dan 7,5 miljoen Chilenen minstens één dosis gekregen en 5 miljoen zijn nu volledig gevaccineerd. Alleen Israël en Groot-Brittannië hebben het beter gedaan.
Tegelijkertijd nemen nieuwe gevallen van Covid-19 er spectaculair toe. Chili heeft deze maand al negen keer meer dan 7.000 gevallen per dag gemeld. Dat is telkens meer dan het recordaantal besmettingen op de piek in de eerste golf in juli vorig jaar.
Analisten geven de schuld aan een mix van factoren: lockdownvermoeidheid, vakantiereizen tijdens de zomer op het zuidelijk halfrond, de komst van nieuwe en meer overdraagbare varianten en de afhankelijkheid van een Chinees vaccin (CoronaVac) dat minder effectief is gebleken dan westerse vaccins.
Vaccin niet goed genoeg
Vorige week publiceerde Chili zijn studie over de werkzaamheid van CoronaVac in het land. Het toonde aan dat onder de 10,5 miljoen mensen die het volgde van 2 februari tot 1 april – van wie een derde beide doses had gekregen – ziekenhuisopnames met 85 procent en IC-opnames met 89 procent na een tweede dosis waren verminderd. Bij degenen die slechts een eerste dosis hebben gehad, was de bescherming echter veel lager.
De Chileense overheid tekende contracten voor miljoenen doses van Pfizer-BioNTech, AstraZeneca en Johnson & Johnson. Maar de grootste partner is Sinovac, de Chinese maker van CoronaVac, dat tot nu toe 87 procent van de toegediende doses heeft geleverd. Gezondheidsfunctionarissen overwegen nu om een derde dosis van dat vaccin toe te dienen.
Het is opnieuw een waarschuwing dat de strijd tegen het coronavirus nog lang niet voorbij is.
Maatregelen beu
In meer dan twee derde van de Chileense districten is opnieuw een strikte lockdown ingesteld. Het gezondheidssysteem kraakt, en er zijn deze week tot minder dan 200 bedden voor kritieke zorg in het hele land. De overheid heeft mensen opgeroepen om indien mogelijk binnen te blijven.
Maar de straten van de hoofdstad Santiago zijn drukker dan tijdens de eerste golf. De vermoeidheid om maatregelen na te leven is duidelijk toegenomen onder de Chilenen, die zijn gevraagd om een van de langste lockdowns ter wereld te doorstaan, inclusief een avondklok die meer dan een jaar heeft geduurd.
De politie heeft alleen al in de eerste twee weken van april meer dan 900 mensen gearresteerd, grotendeels tussen de 23 en 27 jaar oud. Mensen die besmet met Covid-19 worden aangetroffen in een afgesloten gebied zonder een geldige vergunning of vrijstelling, kunnen tot 15.000 euro boete en vijf jaar gevangenisstraf krijgen. Toch zegt de politie dat ze dit jaar meer dan het dubbele aantal illegale bijeenkomsten heeft opgebroken dan in heel 2020.
Versoepelen vakantiereizen
Hoewel het ministerie van Volksgezondheid er heeft op aangedrongen dat mensen op hun hoede moeten zijn, is die boodschap afgezwakt door de heropening van winkelcentra, sportscholen en theaters. Vakantiereizen in de zomer hebben ook een impact gehad. Van januari tot maart heeft de regering vergunningen afgegeven waardoor Chilenen door het hele land konden reizen, behalve in afgesloten gebieden, waardoor het virus wijdverspreid werd en het gezondheidssysteem onder druk kwam te staan.
De autoriteiten bleven ook de meeste internationale reizen toestaan. De luchthaven van Santiago bleef de hele zomer open; goedkope retourvluchten naar Miami, de Dominicaanse Republiek en Brazilië lieten zo virusvarianten het land binnenkomen.
(am)