Professor Andreas Greinacher en zijn team aan de Universiteit van Greifswald menen te weten waarom bij een klein aantal mensen die gevaccineerd werden tegen Covid bloedstolling plaatsvond.

Bij de getroffen patiënten reageerde het eigen immuunsysteem op extreme wijze, waardoor antistoffen werden aangemaakt tegen de eigen bloedplaatjes. Hoe verklaart het team van Greinacher die buitengewone reactie?

• Volgens de wetenschapper houdt de abnormale respons verband met verdwaalde eiwitten, schrijft The Wall Street Journal. Er is een link met een conserveringsmiddel dat hij in het AstraZeneca-vaccin heeft aangetroffen.
  • Prof. Greinacher en zijn team hebben al meer dan 1.000 eiwitten geïdentificeerd in het vaccin van AstraZeneca, samen met een conserveermiddel dat bekend staat als EDTA, of: ethyleendiaminetetraazijnzuur. 
  • Hun hypothese is dat EDTA, dat vaak wordt gebruikt in geneesmiddelen, deze eiwitten helpt uitwijken naar de bloedbaan. Daar binden zij zich aan een bloedcomponent genaamd bloedplaatjesfactor 4, of PF4. En zo worden complexen gevormd die de productie van antilichamen activeren.
• De ontsteking die door de vaccins wordt veroorzaakt, in combinatie met de plaatjesfactor4-complexen, kan het immuunsysteem doen geloven dat het lichaam door bacteriën is geïnfecteerd. Daardoor wordt een archaïsch afweermechanisme in werking gesteld dat op hol slaat en bloedstolsels en bloedingen veroorzaakt.
  • Greinacher heeft de activering van de slapende reactie vergeleken met ‘het wekken van een slapende draak’.

Prof. John Kelton van de McMaster University in Canada, die het referentielab van Canada beheert voor het testen van patiënten met bloedstollingsverschijnselen na vaccinatie, zei dat het lab een deel van het onderzoek van Prof. Greinacher heeft bekeken en zijn bevindingen heeft bevestigd.

Toch was de oorzaak volgens hen nog steeds onduidelijk. “Professor Greinacher’s hypothese zou juist kunnen zijn, maar het zou ook verkeerd kunnen zijn”, zei Kelton.

Uiterst zeldzaam

De VS hebben onlangs tijdelijke opschorting van het vaccin van Johnson & Johnson, dat eerder deze maand werd toegediend in Washington, D.C., opgeheven. In ons land is men blijven doorgaan met het toedienen van alle vaccins.

Stolling gebeurt bij maximaal één op de 100.000 gevallen, volgens Europese gegevens. Uiterst zeldzaam dus op de honderden miljoenen doses die tot nu toe zijn toegediend. “Maar hoger dan de één op 150.000 vaccinaties, waarvan sommige medische autoriteiten eerder uitgingen”, aldus Greinacher. 

“Nu steeds meer Amerikaanse volwassenen hun Covid-19-vaccin krijgen, duiken er allerlei bijwerkingen op”, weet WSJ. 

De meesten van de honderden mensen bij wie de diagnose is gesteld, herstellen, maar tussen een vijfde en een derde is overleden. Anderen kunnen blijvende gevolgen ondervinden.

Jonge vrouwen

Gegevens van Amerikaanse en Europese regelgevende instanties suggereren tot nu toe dat vooral jonge vrouwen door de aandoening worden getroffen.

Maar verschillende wetenschappers, waaronder Sabine Eichinger – een hooggeplaatst Oostenrijkse hematoloog die een van de eerste bekende patiënten behandelde – hebben gezegd dat de correlatie mogelijk iets anders weerspiegelt. Medisch personeel en leraren behoorden namelijk tot de eersten die de vaccins in Europa kregen. En een absolute meerderheid van hen zijn jongere vrouwen. (ka)