De Covid-19-pandemie heeft mogelijk 18,2 miljoen levens over de hele wereld geëist, meer dan drie keer het officiële dodental, suggereert een nieuwe studie. Het hogere cijfer is een betere schatting van het werkelijke wereldwijde aantal slachtoffers tot eind 2021, volgens een analyse van een consortium van gezondheidsresearchers, gepubliceerd in de Lancet.
De onderzoekers hebben hun berekening gebaseerd op de “buitensporige” oversterfte waarvan ze denken dat die direct of indirect door de pandemie is veroorzaakt. De oversterfte wordt berekend door te kijken naar het verschil tussen het aantal geregistreerde sterfgevallen door alle oorzaken en het verwachte aantal sterfgevallen op basis van eerdere patronen.
Hoewel het officiële dodental door Covid-19 tussen 1 januari 2020 en 31 december 2021 5,9 miljoen bedroeg, schat de nieuwe studie dat er in dezelfde periode 18,2 miljoen extra sterfgevallen zijn gevallen, wat suggereert dat de volledige impact groter was.
Wereldwijde oversterftecijfer door Covid-19 is 120,2 doden per 100.000 van de bevolking. Voor België ligt dat cijfer op 146,6
Het onderzoek is gebaseerd op de eerste peer-reviewed schattingen van extra sterfgevallen als gevolg van de pandemie in 191 landen en gebieden. Uit eerder onderzoek uit Zweden en Nederland is gebleken dat Covid-19 direct de oorzaak is van de meeste extra sterfgevallen die daar zijn gevonden.
Als hun schatting juist is, dan was het wereldwijde oversterftecijfer voor alle leeftijden als gevolg van de Covid-19-pandemie 120,2 doden per 100.000 van de bevolking. Voor België ligt dat cijfer op 146,6. Het oversterftecijfer overschreed 300 sterfgevallen per 100.000 van de bevolking in 21 landen. Wereldwijd hadden Zuid-Azië (5,3 miljoen), Noord-Afrika en het Midden-Oosten (1,7 miljoen) en Oost-Europa (1,4 miljoen) het grootste aantal extra sterfgevallen.
In termen van absolute aantallen had India volgens de bevindingen het meeste aantal extra sterfgevallen als gevolg van Covid-19 – 4,07 miljoen, gevolgd door de VS (1,13 miljoen), Rusland (1,07 miljoen), Mexico (798.000), Brazilië (792.000), Indonesië (736.000) en Pakistan (664.000). Voor België zijn er dat 32.000.
Ergst in Bolivië, Bulgarije, Eswatini, Noord-Macedonië en Lesotho
De vijf hoogste geschatte oversterftecijfers per 100.000 mensen werden gezien in Bolivia (734,9), Bulgarije (647,3), Eswatini (voormalig Swaziland, 634,9), Noord-Macedonië (583,6) en Lesotho (562,9).
Verschillen tussen officiële cijfers voor Covid-gerelateerde sterfgevallen en de schattingen van de onderzoekers kunnen te wijten zijn aan een gebrek aan testen, uitdagingen bij het melden van dergelijke sterfgevallen of het onvermogen om toegang te krijgen tot gezondheidszorg omdat de pandemie de diensten verstoorde. Die kloof is het grootst in Zuid-Azië en Afrika bezuiden de Sahara.
De onderzoekers ontwikkelden een statistisch model om overtollige sterfgevallen te meten in landen waar gegevens over sterfte door alle oorzaken niet beschikbaar waren, waardoor ze hun cijfer van 18,2 miljoen sterfgevallen konden genereren. Ze sloten ook weken uit waarin hittegolven plaatsvonden, om de cijfers niet te vertekenen.
(jvdh)