Hoewel het behoorlijk duur is en er productieproblemen zijn blijven we met zijn allen goed vinyl kopen. Dat de muziekverkoop stijgt, is dan weer in de eerste plaats aan streaming te danken. Toch blijft het album ook anno 2022 nog een ding apart: in onderstaand lijstje staan een aantal albums die een verhaal te vertellen hebben, die een rode draad hebben. Platen die niet per se ook succesvolle hitsingles bevatten, maar gewaardeerd worden net omdat ze een album zijn. Dit waren onze 25 favoriete albums van jaar 2022.

1. Kendrick Lamar – ‘Mr. Morale & The Big Steppers’

Als we ’t dan over albums hebben: dit is er echt eentje. Het was alweer vijf jaar geleden dat Kendrick Lamar ‘DAMN’ uitbracht. Het is dan ook niet makkelijk om Kendrick Lamar te zijn, temeer omdat hij zichzelf een torenhoge druk oplegt om elke keer iets anders te doen en zichzelf in geen geval te herhalen. Daardoor heeft hij in de wereld van de rap eigenlijk al even zijn gelijke niet meer. ‘Mr. Morale & The Big Steppers’ is een stevige brok: 18 tracks en een uur en een kwartier lappen tekst waarbij geldt: de som is meer dan het geheel der delen. Er staan weinig of geen uitschieters op dit album, en als je er één nummer uithaalt werkt het vaak niet. Dat is meteen ook de reden waarom er bijzonder weinig singles uit getrokken zijn. Weinig herkenningspunten voor de luisteraar dus ook. Maar als geheel laat dit album je elke keer met een erg compleet gevoel achter. Lamar heeft nog nooit zo diep in zijn ziel laten kijken en ‘Mr. Morale & The Big Steppers’ is niet minder dan een meesterwerk.

2. Charlotte Adigéry & Bolis Pupul – ‘Topical Dancer’

Maatschappijkritisch zijn zonder dat ze ook een zware plaat gemaakt hebben, dat is Charlotte Adigéry & Bolis Pupul gelukt. Ze werden bij elkaar gezet door de broers Dewaele en dat dat een goed idee was, is intussen voor iedereen wel duidelijk. Niet alleen in eigen land resoneerde wat Charlotte en Boris doen – het leverde hen onder andere acht nominaties voor de MIA’s op – maar hun muziek sloeg ook al snel internationaal aan. Dat is geheel terecht: ‘Topical Dancer’ duurt 50 minuten en kent geen inzakmomenten. Elk nummer is muzikaal aanstekelijk en tekstueel voorzien van een dosis ironie en/of humor. Opnieuw: dit album is één geheel.

3. Viagra Boys – ‘Cave World’

In 2021 stonden Viagra Boys ook al in onze top vijf, met ‘Welfare Jazz’. Amper een jaar later hebben de Zweden alweer een nieuw album uit en het is alweer uitstekend. Het klinkt niet aanlokkelijk, een stel punkers die een plaat maken met de evolutietheorie als een soort van rode draad, maar het is het wel. Viagra Boys heeft het op ‘Cave World’ vooral over de mens als evolutionaire mislukking en durft daarbij ook al eens maatschappijkritisch uit de hoek komen zoals op Troglodyte of op afsluiter Return To Monke, waar ze de antivaxxers op de korrel nemen. Het gaspedaal wordt goed ingedrukt, de teksten zijn slim en de blazers worden als vanouds mee in de mix geworpen.

4. Fontaines DC – ‘Skinty Fia’

Eigenlijk had ‘Skinty Fia’ evengoed op één kunnen eindigen in dit lijstje: de albums die hier bovenaan staan zijn aan elkaar gewaagd. Ook de heren van Fontaines DC zijn moeilijk van luiheid te beschuldigen: na ‘Dogrel’ in 2019 en ‘A Hero’s Death’ in 2020 is dit al hun derde album in nog geen handvol jaren. De band verkastte in tussentijd van Ierland naar Londen en het lijkt wel alsof ze die verhuis nodig hadden om eens echt goed richting hun thuisland te kijken: Ierland is een thema op dit album. Toch hoef je geen Ierland-specialist te zijn of de teksten aan een analyse te onderwerpen om van dit album te kunnen genieten, want de songs zijn ook gewoon zeer sterk op zichzelf en de singles (Jackie Down The Line, Roman Holiday, I Love You) verslavend. Fontaines DC heeft hun geluid opengetrokken en dat doet hen goed. Let op onze woorden: deze plaat heeft het in zich om tijdloos te worden.

5. Kevin Morby – ‘This Is A Photograph’

Dit album zou nooit tot stand zijn gekomen zonder een familiediner tijdens hetwelke de vader van Kevin Morby in elkaar zakte. Het deed de Amerikaanse singer-songwriter stilstaan bij eindigheid en bij de beperkte tijd die ons gegeven is. In het ouderlijke huis vond hij een doos oude foto’s waar hij vooral geïnspireerd werd door een foto waar een meer vitale versie van zijn vader op te zien is. Daar gaat de titeltrack over. De doos met foto’s bleek een vat vol inspiratie. Op dit album – zijn zevende maar ook los zijn beste – staat geen enkele track die te skippen is. De diverse verzameling songs variëren van een fraai countryduet (Bittersweet, TN) tot een heuse rock-‘n-‘rollsong (Rock Bottom), er zit een ode aan Jeff Buckley tussen die geïnspireerd werd door het klotsende water van de Mississippi waarin Buckley verdronk (Disappearing en A Coat Of Butterflies vormen een prachtig tweeluik) en een vertederend liefdesliedje voor zijn vrouw Katie Crutchfield (het prachtige Stop Before I Cry). Maar dit album vormt vooral een geheel: het fotoalbum van Kevin Morby roept beelden op aan een roadtrip door het midwesten van de verenigde Staten van Amerika. We zouden zo op een reis richting platteland willen vertrekken.

6. Yeah Yeah Yeahs – ‘Cool It Down’

Negen jaar lang wachten is lang, maar met ‘Cool It Down’ voelt het alsof Yeah Yeah Yeahs nooit is weggeweest. Na negen jaar afkomen met amper acht songs en 32 minuten muziek, het zou als een teleurstelling kunnen voelen. Maar dat doet het niet, want wat de band presteert in die acht nummers is onverminderd sterk en wanneer je aan het einde gekomen bent wil je gewoon weer opnieuw beginnen. Met een titel als ‘Cool It Down’ en songs over de klimaatopwarming en de Californische bosbranden is het duidelijk waar de bandleden mee in hun hoofd zitten, maar dat verhindert niet dat je ook gewoon geheel los kan gaan op deze nieuwe nummers. Als we binnenkort ooit de kans zouden krijgen om de band live aan het werk te zien mogen ze dit nieuwe album van ons integraal op de setlist pleuren. Er zijn weinig comebackplaten waarvan we dat zouden zeggen.

7. Angel Olsen – ‘Big Time’

Tien nummers en 46 minuten, maar toch arriveerde het nieuwe album van Angel Olsen op dubbel vinyl. Dat is een beetje vreemd, maar verder hebben we geen klachten over ‘Big Time’. De inspiratiebron voor dit album is niet ver te zoeken: Angel Olsen werd geconfronteerd met het harde en het schone van het leven in één en hetzelfde jaar. In 2021 verloor de zangeres in een paar weken tijd haar beide pleegouders, maar tegelijkertijd had ze net de liefde gevonden en had ze zichzelf eindelijk als queer kunnen uiten. De zangeres zei zelf over die periode dat alles om haar heen emotioneel was en dat de opnames van dit album geholpen hebben om die emoties een plaats te geven. Niet verwonderlijk dus dat Olsen bij de country uitkwam, een genre dat bekend staat om zijn grote emoties. De ingehouden wondermooie zang van de zangeres, gecombineerd met de prachtige muzikale aankleding, heeft een pracht van een plaat opgeleverd waar je naar kan blijven luisteren.

8. The Smile – ‘A Light For Attracting Attention’

Geen Radiohead in 2022, wel The Smile. Dit is het nieuwe project van Radiohead-leden Thom Yorke en Jonny Greenwood, aangevuld met drummer Tom Skinner van de jazzband Sons Of Kemet. Dat heeft dit jaar al een uitstekend album opgeleverd dat weliswaar niet van Radiohead is, maar er wel echo’s aan oproept. Opener The Same is koele Thom Yorke-elektronica, in The Opposite sleurt een bezwerende Jonny Greenwood-gitaar ons mee en met Skirting On The Surface staat er zelfs een nummer op het programma dat in het verleden al live werd gebracht door Radiohead zelve. Als eerste wapenfeit kan dit gelden en het drietal is The Smile nog lang niet beu: sinds mei van dit jaar zijn ze onafgebroken op tournee geweest en intussen staan er weer een handvol nieuwe songs op de setlist.

9. Big Thief – ‘Dragon New Warm Mountain I Believe In You’

In 2019 bracht Big Thief nog twee albums uit, in 2022 heeft de band gewoon 20 nummers op een dubbelalbum gepleurd. Het songschrijven gaat Big Thief duidelijk makkelijk af, maar wat nog meer bijzonder is: tussen de 20 nummers zit geen enkele ondermaatse track. ‘Dragon New Warm Mountain I Believe In You’ is de kampvuurplaat van Big Thief: in de songs onderling zit een grote variatie maar de gemeenschappelijke deler is toch dat kampvuurgehalte. Voor u uitgeprobeerd: de eerste keer hoor je vooral vakmanschap maar aan u hoe meer luisterbeurten je deze plaat onderwerpt, hoe beter ze wordt.

10. Working Men’s Club – ‘Fear Fear’

Working Men’s Club is nog een zeer jonge band, letterlijk en figuurlijk. De band maakte in 2020 twee albums, maar de leden kregen al snel nadien ruzie. Frontman Syd Minsky-Sargeant is intussen de enige die overblijft van de originele bezetting. Verbijsterende vaststelling nummer 1: hij is nog steeds een zeer prille twintiger. Vaststelling 2: Working Men’s Club zou je perfect naar de jaren 80 kunnen teleporteren en daar in de new wave-scene laten meedraaien, maar klinkt ook in het jaar 2022 nog verrassend verfrissend. De albumopener 19 is niet de makkelijkste en het duurt even voor er ook zang bij komt – alsof Syd je eerst aan een test wil onderwerpen – maar van zodra je de Depeche Mode-sound hoort binnenvallen kan je niet meer afhaken. Verderop wordt het alleen maar gevaarlijker (Fear Fear) en gaat de mix tussen nadrukkelijke synths en nadrukkelijke jaren 80 meer en meer als iets geheel eigen klinken.

11. Taylor Swift – ‘Midnights’

Ook Taylor Swift is behoorlijk productief. Naast het opnieuw opnemen van haar eigen oudere albums – het gevolg van een dispuut met een oud platenlabel – bracht de zangeres in 2020 ook twee platen uit (‘Folklore’ en ‘Evermore’) waarin ze een geheel nieuw muzikaal pad bewandelde. Samen met producer Aaron Dessner van The National ging ze voor de volle kwetsbaarheid. Op ‘Midnights’ omarmt Swift de popsong weer ten volle, al wil dat geenszins zeggen dat ze de inhoud uit de weg gegaan is. Op ‘Midnights’ zijn immers een aantal nummers verzameld die ’s nachts geschreven zijn en waarop de populairste der zangeressen aan introspectie doet. Tijdens de dertien tracks weet ze onze aandacht vast te houden en laat ze nergens een steek vallen. Op ‘Midnights’ staan weer minstens een handvol nummers die zich zullen ontpoppen tot klassieker in het oeuvre van Swift.

Voor wie na ‘Midnights’ nog niet genoeg heeft: amper drie uur na de release van dit album loste Taylor Swift de ‘3am edition’ met daarop nog eens zeven extra nummers.

12. Warhaus – ‘Ha Ha Heartbreak’

Ook geen zittend gat: Maarten Devoldere. Nu Balthazar de tournee die volgde op de release van ‘Sand’ (2021) heeft afgerond, kan Warhaus weer in het voetlicht gaan staan met het eerste nieuwe album in vijf jaar. Openingstrack Open Window verraadt al dat Warhaus anders gaan klinken is in die vijf jaar, al is de groep nog zeker als dusdanig herkenbaar. Daar heeft de relatiebreuk met Sylvie Kreusch alles mee te maken: er moet een gebroken hart bezongen worden op ‘Ha Ha Heartbreak’ en dat hoor je. Maarten Devoldere klinkt gebroken, wanhopig, hier en daar smekend of smachtend. Muzikaal is dit een indrukwekkend plaatje: elke luisterbeurt zal je nieuwe details blijven ontdekken. Het is onvoorstelbaar te bedenken dat deze plaat in een paar weken blij elkaar geschreven is, of afzondering in een hotelkamer in Palermo.

13. Pusha T – ‘It’s Almost Dry’

Pusha T is misschien wel de tegengestelde van Kendrick Lamar: waar Kendrick zichzelf bij elk nieuw album wil uitdagen en heruitvinden, weet Pusha vooral waar hij goed in is. Dat laat hij ook weer horen op ‘It’s Almost Dry’, een album dat je niet kan afzetten voor het 35 minuten en 12 nummers na de start afgelopen is. De producties zijn opnieuw ontzettend sterk, de flows meeslepend, de samples goed gevonden, de gasten een meerwaarde. Je kan je afvragen in hoeverre het de verdienste van Pusha T. is dat een nummer als Neck & Wrist zo goed werkt wanneer je Jay-Z én Pharrell Williams te gast hebt, of op een ander nummer (in wellicht hun laatste samenwerking) Kid Cudi én Kanye West. Het is een terechte vraag. Feit is dat ‘It’s Almost Dry’ wérkt en je meesleept.

14. King Hannah – ‘I’m Sorry, I Was Just Being Me’

Twee jaar geleden was er al een ep van King Hannah, de band uit Liverpool rond Hannah Merrick en Craig Whittle. Die werd geboekstaafd als veelbelovend, de debuutplaat is de bevestiging van het talent. Er bestaat allicht geen ziel die niet aan Portishead moet denken bij opener A Well-Made Woman, tegelijkertijd is er nog nooit iemand slechter geworden van aan Portishead denken. Toch is King Hannah geen kopie van die band. Hannah Merrick klinkt dreigend en begeesterend en de songs zijn het best wanneer de gitaar sleept en bezweert. King Hannah is een band die ons in 2022 benieuwd heeft gemaakt naar meer.

15. Arcade Fire – ‘WE’

Voor Arcade Fire was dit ongetwijfeld het vreemdste jaar uit hun bestaan. Op het einde van de zomer werd Win Butler, de frontman van Arcade Fire, immers door vier vrouwen beschuldigd van seksueel wangedrag. Butler zelf reageerde dat het telkens om relaties met wederzijdse toestemming ging en de tournee ging gewoon door. Dat leverde een erg vreemd optreden in het Sportpaleis op met band noch publiek dat er zin in leek te hebben en zonder voorprogramma Feist die al eerder uit de tournee was gestapt. Nochtans was het bijhorende album ‘WE’ wel uitstekend, zij het niet van ‘The Suburbs’-niveau. Toch was het opvallend ingetogen ‘WE’ (dat prachtig start met Age Of Anxiety I) een opluchting voor de fans die met ‘Everything Now’ (2017) vreesden dat het tijdperk der uitstekende albums afgelopen zou zijn. Arcade Fire kan het nog.

16. Sharon Van Etten – ‘We’ve Been Going About This All Wrong’

Sharon Van Etten heeft in een dozijn jaren zes platen afgeleverd en daar zit geen enkele misser bij. Dit album, waar ze de meeste instrumenten zelf op inspeelt, maakte ze in haar thuisstudio terwijl de wereld haar best deed om met een pandemie af te rekenen. Zelf had ze een kleine pagadder rondlopen en daarover zingt ze ook in dit album: het ouderschap, je best doen, jezelf de ruimte geven om te falen. Singles werden er niet uit dit album getrokken omdat Sharon Van Etten wilde dat de luisteraar deze collectie songs als één geheel tot zich zou nemen. Het is een dappere beslissing in tijden waarin het steeds harder vechten is voor een klein beetje aandacht van de luisteraar, maar feit is wel dat dit album geen enkele mindere song bevat.

17. Chibi Ichigo – ‘Sabina’

‘Sabina’ is de debuutplaat van Chibi Ichigo, die eigenlijk Sabina Nurijeva heet. Voilà, daar hebt u de titelverklaring van dit album. Sabina zingt in het Nederlands en is dan ook door en door Belgisch, maar ze werd, in 1998, geboren in Oezbekistan. Muzikaal is ze een frisse wind in de Belgische muziekwereld. Haar optredens zijn telkens een belevenis en muzikaal doet ze denken aan raves en aan The Prodigy. Wat ze op het podium doet werkt ook op plaat, zelfs als je geen enkel idee hebt waarover ze het heeft. Het beste bewijs is het nummer Sabinception, een nummer dat ze samen met haar moeder schreef en waar Russisch de voertaal is. Chibi Ichigo sléépt je mee, alle weerstand is zinloos. In Camouflage (Nieuwe Rage) zingt ze “Ik doe waar ik voor sta/Geniet tot ik doodga”. Alsjeblieft!

18. Rosalía – ‘Motomami’

We zien wel wat gelijkenissen tussen Rosalía en Chibi Ichigo: ook de Catalaanse Rosalía – die volgende zomer op Rock Werchter staat – doet alleen maar waar ze zelf zin in heeft en dat hoor je aan ‘Motomami’, een plaat die alle kanten uit stuitert. 16 nummers worden erdoor gejaagd in 42 minuten en daarbij heb je niet eens de kans om jezelf te beginnen vervelen. Dit is een gedurfde plaat, zeker voor een popster en een wereldster. Het enige nummer dat vanaf de eerste luisterbeurt als een wereldhit klinkt is LA FAMA, dat ze zingt aan de zijde van The Weeknd. Ons advies voor de rest van de plaat is: jezelf laten meedrijven en elke verwachting laten varen.

19. The Haunted Youth – ‘Dawn Of The Freak’

Het feit dat Joachim Liebens de helft van de nummers op dit album als single uitbracht in de voorbije jaren doet een beetje van de impact van dit debuutalbum af. Toch is dit wapenfeit niet te onderschatten: in geen tijd heeft The Haunted Youth immers een herkenbaar geluid gecreëerd, een eigen smoel gekregen, een identiteit. Dat de beste nummers op dit album al bekend waren is enigszins jammer, maar doet daarnaast ook wel verlangen naar de toekomst. De kop is eraf, nu kan de rest volgen.

20. Oliver Sim – ‘Hideous Bastard’

Wie net als ons The xx mist komt deels aan zijn trekken met ‘Hideous Bastard’, het album waarmee Oliver Sim van diezelfde band debuteert als soloartiest en waarvan Jamie xx de productie op zich nam. In het briljante openingsnummer Hideous opent Oliver met de woorden “I’m ugly”. Hij zingt dat hij al jarenlang met HIV leeft. Als binnenkomer kan dat tellen. Het moge duidelijk zijn: Oliver Sim heeft de eerlijkheid niet gespaard op dit album en er staan zéker een aantal knappe tracks op dit album. Alleen wordt het nooit meer zo kippenvelverwekkend mooi als op de openingstrack.

21. Snow Coats – ‘If It Wasn’t Me, I Would’ve Called It Funny’

Er wordt heel veel zware en beladen muziek gemaakt in een jaar, maar af en toe mag het ook gewoon eens leuk zijn. Snow Coats komen uit Nederland en hebben met hun tweede album een leuke pretentieloze gitaarplaat afgeleverd die soms bijna instant meezingbaar is (Anyway) en waar in de teksten gerefereerd wordt aan Jurassic Park (Dinosaur) en The Smiths (Right Fit). De prijs voor grootste vernieuwer gaat de band niet winnen, maar elke track op dit album heeft wel iets leuks in zich, en dat is ook iets waard. Op gezette tijden wordt er trouwens ook wat gas terug genomen, zoals in Too Good, en krijg je een inzage in de gevoelswereld van zangeres Anouk van der Kemp.

22. Porridge Radio – ‘Waterslide, Diving Board, Ladder To The Sky’

Een dubbele waarschuwing: Porridge Radio is geen band om vrolijk van te worden en frontvrouw Dana Margolin is niet het zonnetje in huis. De band uit Brighton verdeelt al van in het begin van hun bestaan, temeer omdat de manier waarop Margolin haar hart uitstort aan de microfoon wel even wennen is. Maar feit is dat Porridge Radio er op vooruit gegaan is tegenover hun vorige album en dat de gemiddelde song hier beter is dan die op ‘Every Bad’ (2020). Zoals gezegd is het geen album om vrolijk van te worden, maar net de intensiteit is het element dat ons het meest van deze band doet houden. Op Back To The Radio krijst Dana Margolin over een onbeantwoorde liefde, op Birthday Party herhaalt ze “I don’t wanna be loved” als een mantra, op End Of Last Year klinkt het “you break everything you touch”. Met Flowers bewijst de band dat ze overigens ook gewoon een pianoballad kunnen schrijven. Deze band is niet voor iedereen, maar wie mee is, koestert ze.

23. Zwangere Guy & Lander Gyselinck – ‘Pourriture Noble’

Op papier lijkt het een vreemde combinatie: Zwangere Guy (van zichzelf en van STIKSTOF) die samen een plaat maakt met Lander Gyselinck (van STUFF. en BeraadGeslagen), maar het werkt wel. Beide heren zijn gewoon zichzelf gebleven en hebben daaruit een soort van nieuwe cocktail vormgegeven waarvan we op voorhand niet wisten dat die ook lekker zou zijn. Daarbij wordt ook het experiment niet geschuwd: drie van de twaalf tracks overschreiden de zes minuten. Verlies en Grootstad zijn een prachtig tweeluik waarin Zwangere Guy zachter klinkt dan ooit tevoren, waarna in Tleven Is Te Kort weer flink wat lawaai gemaakt mag worden.

24. Father John Misty – ‘Chloë And The Next 20th Century’

Ooit maakte hij deel uit van Fleet Foxes, maar dat weet haast niemand meer. Sinds hij daar vertrok in 2011 heeft Josh Tillman onder de naam Father John Misty al vijf platen uitgebracht, die even verscheiden als eigenzinnig waren. Op zijn nieuwste ‘Chloë And The Next 20th Century’ flitst Father John Misty ons terug naar de jaren vijftig en en zestig en toont hij zich als crooner met de ene keer uitbundigheid (Chloë) en melancholie als insteek (Goodbye Mr. Blue en Kiss Me (I Loved You)). Doorheen het album worden echo’s opgeroepen aan Harry Nilsson, Frank Sinatra, Roy Orbison en Neil Diamond. Het is bijna schrikken wanneer in afsluiter The Next 20th Century plots een gitaar begint te scheuren. Father John Misty trekt zich steeds subtieler terug in een eigen universum waardoor dit album niet heel veel deining heeft veroorzaakt, maar geef het een kans. ’t Is weer een mooie verzameling songs geworden.

25. S10 – ‘Ik Besta Voor Altijd Zolang Jij Aan Me Denkt’

De mooiste albumtitel bewaren we voor het laatst: ‘Ik Besta Voor Altijd Zolang Jij Aan Me Denkt’ is het derde album van S10 (die Stien den Hollander op haar paspoort heeft staan). Het succes van Eurosongfestivalnummer De Diepte heeft haar ook naar België gebracht, waardoor ook het bestaan van dit album hier is doorgedrongen. Deze collectie liedjes is de meest toegankelijke die S10 al op plaat zette, maar kuiert alsnog alle kanten op. Van voorzichtige rocker Zondagskind tot een duet met BLØF (Laat Me Los) en de eerdere hit Adem Je In: het staat er allemaal op. Toch zorgt S10 ervoor dat we ook nog verrast worden, door mooie tekstuele vondsten of door een onverwachte wending in een song, zoals wanneer het intieme Wat Als Niemand Op Mij Wacht plots openbreekt tot een clubtrack. Voor wie er nog aan twijfelde: S10 is een groot talent, en ze is nog maar 22 jaar.