Bitcoin mining is aan een enorme opmars bezig in IJsland. Steeds meer IJslanders starten hun eigen datacenter om bitcoin te gaan mijnen. Maar die datacenters vreten enorm veel energie. Nog dit jaar zal het energieverbruik voor bitcoin mining in IJsland dat van de IJslandse huishoudens overtreffen. En dat wordt een probleem. “Als al deze projecten ook echt gerealiseerd worden, hebben we er niet genoeg energie voor”, stelt energieleverancier HS Orka. 

De hype rond bitcoin is dan wel wat aan het temperen, toch valt er nog grof geld te verdienen met het mijnen van de cryptocurrency. In IJsland weten ze dat, want daar schieten de datacenters om bitcoin te mijnen als paddenstoelen uit de grond. Het grote probleem is echter dat je enorm veel rekenkracht nodig hebt om bitcoin te gaan mijnen. En dat vreet energie.

Exponentiële groei

Zoveel energie zelfs dat ze in het kleine Noorse land afstevenen op een groot probleem. “Als al deze projecten ook echt gerealiseerd worden, hebben we daar niet genoeg energie voor”, zegt Johann Snorri Sigurbergsson, woordvoerder van de IJslandse energieleverancier HS Orka.

“Wat we nu zien, is een bijna exponentiële groei aan energieverbruik door datacenters”, legt Sigurbergsson uit. Volgens berekeningen van HS Orka zou dat energieverbruik al snel 840 gigawattuur per jaar bereiken. Het geschatte verbruik van de 340.000 inwoners dat het eiland telt, bedraagt ‘maar’ 700 gigawattuur per jaar.

IJsland is een van de meest groene landen ter wereld en haalt bijna 100 procent van z’n elektriciteit uit eigen hernieuwbare energie. Een energietekort is dus niet meteen iets waar de IJslanders schrik van moeten hebben, maar de tendens is toch alarmerend.

Waarom is het zo populair in IJsland?

Het is net per toeval dat het mijnen in IJsland boomt. Allereerst is elektriciteit er door het grote aandeel groene energie enorm goedkoop. Het is dus winstgevender om daar een datacenter op te starten dan bij ons.

Goedkopere energie dus, maar je zal in IJsland ook beduidend minder van die energie moeten verbruiken om te mijnen. Door de grote rekenkracht die nodig is, warmen de computers heel hard op. Die moeten dus gekoeld worden, wat weer energie kost. IJsland is echter niet meteen het warmste land op aarde. Hun koude klimaat zorgt er dus voor dat ze een pak energieverbruik, om de computers te koelen, uitsparen.

Maar IJsland heeft nog een extra troef die het voor bitcoin miners heel aantrekkelijk maakt. Naast veel energie vergt mijnen ook heel snel en goed internet. En laat IJsland ook daar enorm goed in zijn met pijlsnelle glasvezelnetwerken, die nog zullen uitbreiden de komende jaren. Het is dus niet onlogisch dat net in IJsland zo’n grote stijging op te merken valt, de omstandigheden lenen zich er toe.

Mining

Dat zogenaamde mijnen (of mining) is een van de grote peilers van het hele bitcoin- en blockchainsysteem. Computers in die datacenters moeten zware, complexe wiskundige problemen oplossen, waarvoor dus enorm veel rekenkracht nodig is. Door die problemen op te lossen, worden de cryptocurrency-transacties gevalideerd. Maar die rekenkracht hoef je niet gratis te verbruiken. Wie transacties valideert, wordt daarvoor beloond met bitcoin. Hoeveel dat er zijn, hangt af van het aanbod. Maar je rekenkracht ’ter beschikking van het systeem stellen’ kan je dus een aardige duit opleveren als je weet dat zelfs nu nog één bitcoin meer dan 8.000 dollar waard is.

Het hele systeem is dus gebouwd op zware datacenters, die enorm veel energie verbruiken. Dat is meteen ook de grootste kritiek die cryptocurrencies naar hun hoofd geslingerd krijgen, vooral door de banken zelf. Maat ook dat is relatief.

Als je het verbruik van die mining-datacenters vergelijkt met het hele energieverbruik van de banken, stelt dat de doemideeën een beetje in perspectief. “Je denkt, elk keer je dat kleine, plastieken kaartje gebruikt om een transactie te doen, niet aan dat honderdduizend vierkante meter grootte datacenter dat honderdduizend servers aanvoert. Je merkt de grote torengebouwen met bureau’s die 24 uur lang belicht zijn niet op”, legt Andreas Antonopoulos, professor Digital Currencies aan de universiteit van Nicosia en groot bitcoin-believer, uit. “Dat zijn allemaal verscholen kosten, en ze zijn enorm.” Zo groot dat zelfs de grote energiekosten van die mining-datacenters plots niet zo onoverkomelijk meer lijken …